အင္ဒိုနီး ရွား ႏုိင္ငံ၊ ဆူမားၾတားကၽြန္း ထိန္းသိမ္းေရး စခန္း အတြင္း ဖမ္းဆီး ခံထားရသူ ျမန္မာ ေရလုပ္သား မ်ားအား အခ်ဳပ္ခန္း အတြင္း ေတြ႔ရစဥ္။
မၾကာေသး ခင္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အေျခခံ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွာပါ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့ရာက ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၈ ဦး ေသဆုံး သြားပါတယ္။ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းက ခုိက္ရန္ျဖစ္ ပြားမႈအတြင္း လူေသဆုံး တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္လည္း ျမန္မာအစုိးရက အျဖစ္မွန္ ကုိ ေဖာ္ ထုတ္ၿပီး အေရးယူဖုိ႔ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိ ခဲ့တာပါ။ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံက ေသြး ထြက္သံယုိ အျဖစ္ အ ပ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေနာက္ဆုံး အေျခ အေနေတြကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦးက စုံစမ္းထားသမွ် ေျပာျပေပး မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္လေတြအတြင္း လူေသဆုံးၿပီး ထိခုိက္ပ်က္စီးမႈေတြ ႀကီးႀကီးမားမား ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ အပ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အျငင္းအခုန္ျဖစ္ ရာက စတင္လုိက္တဲ့ အင္ဒုိနီးရွား ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းတ ခုထဲက ရန္ပဲြ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၈ ေယာက္အထိ ေသဆုံး သြားတဲ့အတြက္ အျဖစ္မွန္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ ေပးဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ေတာင္းဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဒုိနီးရွား အာဏာပုိင္ေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက တရားမ၀င္ ေရာက္လာတဲ့ ငါးဖမ္း သေဘၤာသားေတြ အျဖစ္ ဖမ္းဆီးထားသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ေလွစီး ထြက္ေျပးလာသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြၾကား ခုိက္ရန္ ျဖစ္ပြားမႈမွာ ဓားလုိ ေသေစေလာက္တဲ့ လက္နက္ေတြကုိ အသုံးျပဳခဲ့တာေတြ ေတြ႔ရွိရတဲ့ အေၾကာင္း အေစာ ပုိင္း စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကုိ ကုိးကား ေျပာဆုိခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီအတြက္လည္း အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကၽြန္းေျမာက္ပုိင္း မီဒန္ေဒသက လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ထိန္းသိန္း ေရး စခန္းက လုံၿခံဳေရး အာဏာပုိင္ေတြ ရဲ႕ေစာင့္ၾကပ္မႈအေျခအေန အပါအ၀င္ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ သမွ် စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ အေရးယူဖုိ႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ သားေတြ ေဘးကင္းလုံၿခံဳေရး တာ၀န္ယူေပးဖုိ႔ စတာေတြ အတြက္ အင္ဒုိနီးရွား အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းဖုိ႔ ဂ်ကာတာ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံ႐ုံးက ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေ႒းက ေျပာပါတယ္။
“စစ္စစ္မွန္မွန္ေပါ့ေနာ္ အဲဒါကုိ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔။ ၿပီးရင္ အဲဒီမွာ ျပစ္မႈရွိတယ္ ဆုိရင္လည္း အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒ ရွိတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ အညီေပါ့ေနာ္၊ အေရးယူတာေတြ လုပ္ေပးဖုိ႔။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္ပ ေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ လုံၿခံဳေရးအရ ၾကည့္႐ႈေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ အေလးထားေပးပါ။ အဲဒါေတြပါပဲ။”
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၁၁ ေယာက္နဲ႔ မူဆလင္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေနတဲ့ အေဆာင္မွာ ေနာက္ ထပ္ အမ်ားအျပားလည္း ဒဏ္ရာ ေတြ ရခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြ သာမက စခန္း မွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ လုံၿခံဳေရး တာ၀န္ယူထားသူေတြကုိပါ စစ္ေဆးေမးျမန္းေနတယ္ လုိ႔ လည္း ေဒသခံ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႔ အႀကီးအကဲ Endro Kiswanto ကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆးေမးျမန္းေနတုန္းပါ။ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္တာဟာ ႀကိဳတင္ စီစဥ္တုိက္ခုိက္မႈလား၊ သာမာန္ျဖစ္႐ုိးျဖစ္စဥ္လား ဆုိတာကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။”
လူအမ်ားအျပား ထိခုိက္ေသဆုံးမႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားရဲ႔ လူ၀င္ မႈႀကီးၾကပ္ေရး အက်ဥ္းစခန္းေတြက အားနည္းခ်က္ေတြကုိလည္း အျပစ္ဖုိ႔သူေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အင္ဒုိနီး ရွားႏုိင္ငံရဲ႔ ဥပေဒနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ကေတာ့ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းက အျဖစ္ အပ်က္အတြက္ ေတာင္းပန္စကားေျပာခဲ့ၿပီး လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး စခန္းေတြက လုံၿခံဳေရး၀န္ထမ္းေတြ မျပည့္စုံတဲ့ အေျခအေနကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ မီဒန္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းက လူ၀န္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အရာရွိတဦးျဖစ္တဲ့ Rida Agustian ကေတာ့ ေသာၾကာေန႔ အေစာပုိင္းက ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားခဲ့တာကုိ သိတဲ့အခ်ိန္မွာ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“မနက္ ၁ နာရီ ခဲြေလာက္မွာ အခ်ဴပ္ခန္းေတြထဲက ဆူဆူညံညံ အသံေတြၾကားပါတယ္။ လုံၿခံဳေရးေတြ ကေတာ့ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ သူတခ်ဳိ႕ ထြက္ေျပးဖုိ႔ ႀကိဳးစားတယ္ထင္ၿပီး အျပင္ကုိ သြားၾကည့္ၾကပါတယ္။ အျပင္မွာ ဘယ္သူမွ မေတြ႔ေတာ့မွ အထဲျပန္၀င္ လာၾကတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ အခ်ဳပ္ခန္းေတြထဲ ၀င္ဖုိ႔ ႀကိဳးစား တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ အထဲကေန ဂိတ္ေပါက္ကုိ ၀ုိင္းပိတ္ထားၾကပါတယ္။”
အခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အခုအခါ လုံၿခံဳေရးေတြကုိ တုိးျမႇင့္ခ်ထားလုိက္ၿပီး ေနာက္ဆုံး မႈခင္းစစ္ ေဆးေရး အဖဲြ႔ေတြ ကလည္း စုံစမ္းမႈေတြကုိ စတင္ေနၾကပါၿပီ။ ရန္ပဲြအတြင္း ထိခုိက္ ဒဏ္ရာ ရသူေတြ ကုိေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ေဆး႐ုံျဖစ္တဲ့ ဘာလာ၀မ္ကုိ ပုိ႔ေဆာင္ကုသေပးေနတယ္လုိ႔လည္း အင္ဒုိနီးရွား တာ၀န္ ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။