ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲ ေဒါက္တာ ဓမၼပိယ၊ ဆရာေတာ္ ဓမၼဒူတ အရွင္ ေဆကိႏၵကႏွင့္ သီတဂူ ဆရာေတာ္ အရွင္ ေဒဝိႏၵာဘိဝံသတို႔ကို ဇြန္ ၁၄ ရက္ေန႔က ေမွာ္ဘီရွိ ဓမၼဒူတ ေဇတဝန္ ေတာရ ေဆကိႏၵာရာမ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ေမခ / ဧရာဝတီ)
ဓမၼဒူတ ေဇတဝန္ ေတာရ ေဆကိႏၵာရာမ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ ေထာက္ခံမႈလည္း မရွိေၾကာင္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပဲြ တာ၀န္ခံ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲ ေဒါက္တာ ဓမၼပိယ က မိန္႔သည္။
“ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို လက္ခံျခင္း၊ လက္မခံျခင္းကို ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပဲ ေျပာမယ္။ ဘယ္သူမဆို လြတ္လပ္စြာ လက္ထပ္ႏိုင္တယ္၊ ဒီမွာ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ၿပီး တဦးတေယာက္က သူ႔ဘာသာထဲ အတင္းသြတ္သြင္း ရင္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္း အေနနဲ႔ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ မညီတာဆိုရင္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းတို႔ လက္မခံႏိုင္ဘူး” ဟု ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲ ေဒါက္တာ ဓမၼပိယ က ဧရာ၀တီသို႔ မိန္႔ၾကားသည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို လက္ထပ္မည့္ ဘာသာျခားမ်ား၊ လူမ်ိဳးျခား အမ်ိဳးသားမ်ားက ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္း ၿပီးမွသာ တရားဝင္ လက္ထပ္ခြင့္ရမည့္ ဥပေဒမူၾကမ္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ၾသဝါဒ ဓမၼစရိယ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ပါဝင္ေသာ သံဃာအစည္းအေဝး တခုတြင္ မႏၲေလး မစိုးရိမ္တိုက္သစ္မွ ဦးဝီရသူ ဦးစီးသည့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ ေရးအဖဲြ႕က တင္သြင္းခဲ့ေၾကာင္း ဇြန္ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ဦးဝီရသူ ကိုယ္တိုင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုသို႔ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒျပဳေရး ကိစၥကို ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲေဒါက္တာ ဓမၼပိယက အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသိရွိေၾကာင္း၊ မည္သို႔ရည္ရြယ္၍ ေျပာျခင္းကိုလည္း မသိေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ေမွာ္ဘီ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍သာ ေဆြးေႏြးျခင္းျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းမွ တင္ျပခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ျပန္လည္ မိန္႔ၾကားသည္။
ဓမၼဒူတ အရွင္ ေဆကိႏၵကလည္း ဆရာေတာ္မ်ား အေနျဖင့္ ဥပေဒျပဳ၍ မရေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“တဦး တေယာက္ကေန ဘယ္သူက ဒီဟာကို ေဝခဲ့လဲေတာ့ မသိဘူး။ ဒီမွာက ဆရာေတာ္ ကိုယ္တိုင္ ကမကထ လုပ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီ အရ ဘယ္သူမဆို လာခိုင္းတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာေတာ္လည္း ေျပာတယ္။ ဒီကေန႔ ထုတ္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ပဲ ထုတ္တယ္။ က်န္တာ ဒီေဆြးေႏြးပြဲ နဲ႔မဆိုင္ဘူး” ဟု ဇြန္ ၁၄ ရက္ေန႔က ဧရာဝတီက သြားေရာက္ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းရာတြင္ ျပန္လည္ ေျဖၾကားသည္။
ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အဓိကအခ်က္ ၇ ခ်က္ ကိုသာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ၎တို႔မွာ ပဋိပကၡကို ဗုဒၶနည္းက် ေျဖရွင္းေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ေရးအတြက္ ဥပေဒက႑၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္ေသာ ပညာရပ္ေလ့လာေရး က႑၊ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး က႑၊ အဖြဲ႔အစည္း အဆင့္ဆင့္ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းေရး က႑၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္ေသာ အသိေပး စည္းရံုးေရး က႑ စသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုသာ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားသည္။
“ဒီအခ်က္ေတြက တႏိုင္ငံလံုးမွာ ရွိတဲ့ သံဃာအားလံုးကိုယ္စား ဒီေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္တာပါ။ ဒီမွာ သံဃာေတြ အားလံုးကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ အရင္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို နားမလည္ရင္လည္း ဒီအတြက္ အသိပညာေပးတဲ့ သေဘာေပါ့။ ဘာသာသာသနာနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ယွဥ္တြဲေနႏိုင္ဖို႔ အတြက္ တႏိုင္ငံလံုး အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ပဲ ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ” ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔သည္။
ဆက္လက္ၿပီး ဆရာေတာ္က ပဋိပကၡမ်ားတြင္ ဗုဒၶတရား ဂုဏ္ေတာ္၊ သံဃာ ဂုဏ္ေတာ္ပုဒ္မ်ားကို ရည္ညႊန္းေသာ ၉၆၉ တံဆိပ္ ပါ၀င္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ရွင္းျပခဲ့သည္။
“အခုလက္ရွိမွာက အသက္ ၃၅၊ ၄၀ ေအာက္ေတြမွာ စာရိတၱေတြ ပ်က္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြမွာ မသိမသာ ေသြဖည္ေနသလို ျဖစ္ေနေတာ့၊ စာရိတၱ မ႑ိဳင္ပ်က္ေနေတာ့ ဘုရား၊ တရား၊ ဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ လိမၼာလာေအာင္ ေျပာတာေပါ့။ ဒီမွာ ၉၆၉ ကို တျခားမသမာမႈေတြ အတြက္ အသံုးခ်ခံခဲ့ လိုက္ရတာ” ဟု အရွင္ ေဆကိႏၵက မိန္႔သည္။
၉၆၉ မွာ မူလအစက ေမာ္လၿမိဳင္တြင္ စတင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ အၾကမ္းဖက္ေရး မရွိသည့္ ဗုဒၶသာသနာျဖင့္ စာရိတၱပိုင္း ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ရန္အတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အသြင္ကူးေျပာင္းစတြင္ ဗုဒၶသာသနာကို ခုတံုးလုပ္ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ဆရာေတာ္က ဆက္လက္ မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
“ဘယ္သာသနာမွ ပဋိပကၡ မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ အခုက တသီးပုဂၢလ လူမႈေရး ျပႆနာတက္ေန တာကိုလည္း ဘာသာေရးကို ပါ၀င္ေအာင္ ဆြဲထည့္တာေတြ ရွိတယ္။ အခုကေတာ့ ဒီအစည္းအေဝး လုပ္တာလည္း သာသနာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဘယ္သူမဆို ေနထိုင္ဖို႔ ေဆြးေႏြးတာပါ” ဟု ဆရာေတာ္က ရွင္းျပသည္။
ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ဒီမိုကေရစီ နည္းအရ မည္သူ႔ကိုမွ မပိတ္ပင္ထား သည့္အတြက္ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒကို မည္သူက ေဝမွ်သြားသည္ကို မသိေၾကာင္း၊ ၎မွာ မူၾကမ္းကို ေၾကညာခ်က္ တစံုတရာ ထုတ္ျခင္းမရွိဘဲ တဦးတေယာက္က ေဝမွ်ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု က်င္းပခဲ့ေသာ အစည္းအေဝးႏွင့္ လံုးဝသက္ဆိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း အရွင္ေဆကိႏၵက ဆုိသည္။
“သံဃာေတြမွာ အစုဖြဲ႔တယ္ဆုိတာ လုပ္လို႔လည္း မရဘူး။ ဒီဟာက ဝိနည္းနဲ႔လည္း မညီဘူး။ ဖြဲ႔စည္းမယ္ဆိုလည္း သက္ဆိုင္ရာ သံဃာ အစည္းအရံုးကို တင္ရတယ္။ သံဃာေတြဟာ ဘာအဖြဲ႔အစည္း ဝင္မွမဟုတ္ဘူး။ သံဃာစစ္ ေတြကို ေျပာတာ။ မစစ္တာေတာ့ မသိဘူး။ ဒီ အခုထုတ္ခံတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကိုလည္း အစိုးရကိုတင္တာ၊ ပါတီေတြကုိ တင္ျပတာ၊ လႊတ္ေတာ္ကို တင္တာ ဘာမွ လုပ္မွာမဟုတ္ ဘူး” ဟု ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး တာ၀န္ခံ ဆရာေတာ္တပါး ျဖစ္သည့္ သီတဂူ ဆရာေတာ္ အရွင္ ေဒဝိႏၵာဘိဝံသက မိန္႔သည္။
သာသနာ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ ဆရာေတာ္ တပါးပါးက အဆိုပါဥပေဒကို တင္ျပလာမည္ ဆိုပါက သာသနာပိုင္ ဆရာေတာ္မ်ား အေနျဖင့္ မည္သို႔ဆံုးျဖတ္မည္ကို ဧရာ၀တီမွေမးျမန္းရာတြင္ မည္သည့္ ဘုန္းႀကီးက စတင္ခဲ့သည္ကို မသိရဘဲ မေဆြးေႏြးႏိုင္ေၾကာင္း ဘဒၵႏၲ ေဒါက္တာ ဓမၼပိယက မိန္႔သည္။
“ဘယ္ဘုန္းႀကီးက ဘယ္လိုတင္လဲ၊ ဘယ္သူက တင္တာလဲ ဆိုတာမသိဘဲနဲ႔၊ မေဆြးေႏြးရဘဲနဲ႔ ဘုန္းဘုန္းတို႔ဘာမွ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ အခုအခ်ိန္မွာ ဘာမွ မေျပာလိုေသးဘူး၊ ေျပာျပဖို႔လည္း ေစာေသးတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီဟာက တဦးတေယာက္က ဆြဲတာကို တင္ထားတာ။ ဘယ္သူ႔ သေဘာတူညီခ်က္မွ မရွိေသးေတာ့ ေျပာရခက္တယ္” ဟု ဆရာေတာ္က ဆက္လက္ မိန္႔သည္။
မွန္ကန္သည့္ ပညာေရးစနစ္ မရွိခဲ့သည့္အတြက္ ေတြးေခၚမႈ ပိုင္းတြင္ အားနည္းေနမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ၎အတြက္ သာသနာကို ခုတံုး လုပ္သည့္ မသမာေသာ သူမ်ားေၾကာင့္ သာသနာ၏ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ တရားဂုဏ္ေတာ္ တို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေကၤတမွာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေစသည့္ တံဆိပ္အျဖစ္ လူတကာမွ သတ္မွတ္ျခင္း ခံေနရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္က ရွင္းျပသည္။
မစိုးရိမ္တိုက္သစ္ ဆရာေတာ္ ဦးဝီရသူ ကမူ ၎၏ ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္ “အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္လိုသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဤဥပေဒ ေပၚေပါက္လာပါက မြတ္စလင္တို႔ ဝါးမ်ဳိလိုမႈ၊ ဖ်က္ဆီးလိုမႈ၊ က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္လိုမႈမ်ားကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒ ကမ္ပိန္း လာေလၿပီ။ ျမန္မာျပည္ အျပည့္အဝ လုံၿခဳံမႈ ရွိေတာ့မည္” ဟု ေရးသားထားသည္။
ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဆိုင္ရာ ၾသဝါဒခံယူပဲြႏွင့္ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပဲြကို ဇြန္ ၁၃၊ ၁၄ တြင္ ေမွာ္ဘီရွိ ဓမၼဒူတ ေဇတဝန္ ေတာရ ေဆကိႏၵာရာမ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အခ်က္ ၇ ခ်က္ပါ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ခ်က္
ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေမခ ေရးသားသည့္ “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ လက္မခံေၾကာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားေျပာ” သတင္း၏ အပုိဒ္ ၁၅၊ ၁၆ ႏွင့္ ၁၇ ကို ေျပာၾကားသည့္ ဆရာေတာ္ ဘြဲ႕မည္ က်န္ခဲ့သျဖင့္ မိန္႔ခဲ့သည့္ ဆရာေတာ္ဘြဲ႕မည္ “ဘဒၵႏၲ ေဒါက္တာ ဓမၼပိယ” ကို ျဖည့္စြက္ ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
ေမခ၊ ဧရာ၀တီ
Time in Rangoon 
