'၀' ေဒသကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းအဆင့္မွ ျပည္နယ္အဆင့္သို႔ ခြင့္ျပဳေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈသည္ ႐ႈပ္ေထြး မႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
ေမ ၁၀ ရက္က ရွမ္းျပည္နယ္ '၀' အထူးေဒသ (၂) ပန္ဆန္းျမိဳ႕ တြင္ ျပည္ေထာင္ စု ျငိမ္း ခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕ႏွင့္ '၀' ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ပါတီတို႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျပီး ထိုေတြ႕ဆံုမႈတြင္ '၀' ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေရွာင္းမီလ်ံက '၀' ေဒသကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္အျဖစ္ ခြင့္ျပဳေပး ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျ့မန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားအနက္ အင္အားအၾကီးမားဆံုးျဖစ္ေသာ '၀' ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ပါတီ အေနျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္အဆင့္ ခြင့္ျပဳေပးရန္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္းမွ စတင္ၿပီး ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ယခုတစ္ၾကိမ္တြင္ ထပ္မံေတာင္း ဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
"ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ ျပည္နယ္ မေပးသင့္ေသးဘူး။ ေစာလြန္းေသးတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္ျပီး ဒီကိစၥဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပထမဆံုးအၾကိမ္ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္လာျပီ။ '၀' ေဒသမွာ ရွိေန တဲ့ လူေတြက '၀' တိုင္းရင္းသား အစစ္ေတြလား။ ဒါမွမဟုတ္ '၀' တိုင္းရင္းသားေတြကို ဆိတ္ကေလးလို သေဘာ ထားၿပီး ေနာက္ကေန အရိပ္ခိုဖို႔ ၀င္ေနတဲ့လူေတြလားဆိုတာ ျပန္ၿပီး ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒါေတြကို မဆန္း စစ္ဘဲ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ အ႐ႈပ္အေထြး ျဖစ္လာေတာ့မွာပဲ" ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးၾကည္ျမင့္ က ဆိုသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕၏ ႐ံုးသံုးစာကို တ႐ုတ္စာအျဖစ္ ျပ႒ာန္းထားၿပီး ေဒသအတြင္း ေနထိုင္သူ အားလံုး၏ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သာ ဗမာစကားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကား သံုးစြဲေသာ '၀' ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းကို ျပည္နယ္ အဆင့္ တိုးျမႇင့္ေပး လိုက္သည္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ျပည္ေထာင္ စု ပံုစံ အသြင္ ေျပာင္း သြားႏိုင္ေၾကာင္း စိုးရိမ္ မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
"သူ႔အေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ ရွိေပမယ့္လည္း မျဖစ္သင့္ေသးတဲ့ ကိစၥလို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ မွာ လူမ်ဳိးစုေပါင္းစံု ရွိေန တယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာလည္း လူမ်ိဳးစုေပါင္းစံု ရွိေနတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ '၀' ကို ျပည္နယ္ေပး လိုက္မယ္ ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုလမ္းေၾကာင္းဟာ မခိုင္မာတဲ့သေဘာ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္" ဟု ရွမ္းမ်ိဳး ဆက္ အင္အားစု အဖြဲ႕၀င္ စိုင္းေအာင္ျမင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္ေနရာယူထားကာ ေဒသတြင္း လူေနမႈ စ႐ိုက္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္ၾသဇာ လႊမ္း မိုးမႈ ရွိသည္ဆိုေသာ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့ေသာ '၀' ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီ ၏ ျပည္နယ္ ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို သေဘာထားမွတ္ခ်က္ မေပးလိုေသာ္လည္း အေျခအေန ႐ႈပ္ေထြး မႈမ်ား ကို ရင္ဆိုင္ေနရျပီဟု ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးက ေျပာပါသည္။
"အေျခအေနေတြက အ႐ူးရင့္သလို ျဖစ္ေနျပီ။ အင္မတန္ ထိလြယ္ရွလြယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥမွာ ကြၽန္ေတာ္ ၀င္ေျပာ လို႔ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ လူထု သေဘာ ထားကိုသာ ေမးၾကည့္ ပါ။ ျပည္သူဆီ ျပန္သြားပါ။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ကိစၥတုန္းကလည္း ျပည္သူေတြဆီ ျပန္သြားပါလို႔ ကြၽန္ေတာ္ေျပာ ခဲ့တယ္။ ျပန္မ သြားခဲ့ဘူး။ အခု ကိစၥက ျပည္သူ ဆီ ျပန္မသြားျခင္း ရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳး လို႔ပဲ ျမင္ တယ္" ဟု ဦးခြန္ထြန္းဦးက ဆိုသည္။
လက္နက္ ကိုင္အင္အား ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ႏွင့္ အရံျပည္သူ႔ စစ္အင္အား ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေနေသာ '၀' ေသြး စည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) သည္ '၀' ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီ၏ လက္ေအာက္ တြင္ ရွိေနျပီး ပန္ဆိုင္း၊ မိုင္းေမာ၊ ပန္၀ိုင္၊ နားဖန္း၊ မိုင္းေပါက္၊ မိုင္းယန္းႏွင့္ ဟိုပန္ေဒ သမ်ား တြင္ အဓိက လႈပ္ရွားလ်က္ ရွိပါသည္။ မၾကာေသးမီ အခ်ိန္က UWSA သို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ စစ္ လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား ေထာက္ပံ့သည္ဆိုေသာ သတင္းမ်ား ဆက္တိုက္ထြက္ေပၚခဲ့သည္။
ဧၿပီ ၂၉ ရက္ကလည္း UWSA သို႔ တ႐ုတ္မွ စစ္ရဟတ္ယာဥ္မ်ား ေထာက္ပံ့သည္ဆိုေသာ သတင္း တစ္ရပ္ကို Janes Intelligence ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ျပီး ထိုသတင္း မမွန္ ကန္ဟု ႏွစ္ဖက္စ လံုးမွ ျငင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
UWSA သို႔ တ႐ုတ္မွ စစ္ရဟတ္ယာဥ္မ်ား ေထာက္ပံ့သည္ဆိုေသာ သတင္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ ကြက္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံ သံ႐ံုးက ေမ ၇ ရက္တြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး '၀' ေသြး စည္း ညီညြတ္ေရး ပါတီကလည္း ေမ ၁၀ ရက္က ဦးသိန္းေဇာ္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ရွင္းလင္းခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ ရွင္းလင္း ခ်က္ အားလံုးမွာ သတင္းထြက္ေပၚအျပီး အခ်ိန္မ်ားစြာ ေနာက္က်ၿပီးမွ ရွင္းလင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
တ႐ုတ္ဘက္မွ ရွင္းလင္းခ်က္မွာ Janes Intelligence ၏ ေဖာ္ျပခ်က္ မမွန္ကန္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ျပီး '၀' ဘက္မွ ရွင္းလင္းခ်က္မွာ ရဟတ္ယာဥ္တစ္စင္း၊ ေဖာ္ကာေလယာဥ္တစ္စင္းႏွင့္ သေဘာၤတစ္စင္းတို႔ကို ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ၀ယ္ယူခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အင္ဂ်င္မ်ား မပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ၀ယ္ယူခဲ့သည္မ်ားကို ေဒသတြင္း သဘာ၀ဥယ်ာဥ္ တည္ေဆာက္ရာ၌ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ '၀' ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီ၏ ဆက္ႏႊယ္မႈ အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံ သံ႐ံုး၏ ေမ ၇ ရက္ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသ တည္ျငိမ္ေရးႏွင့္ ေအးခ်မ္းေရး ထိန္းသိမ္းရန္ အေစာဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေၾကာင္း အျမဲရပ္တည္ တိုက္တြန္းသည္ဟု ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း '၀' ၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုမႈသည္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံသံ႐ံုးမွ ထုတ္ျပန္ထားေသာ အခ်က္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္လ်က္ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
"တ႐ုတ္ဗဟို အစိုးရက UWSA နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕တဲ့ပံုစံ မရွိေပမဲ့ ဗဟိုအစိုးရလက္ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ ျပည္နယ္အစိုးရကေတာ့ UWSA နဲ႔ အနည္းနဲ႔အမ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ျပည္နယ္ အစိုးရေတြနဲ႔ UWSA ၾကားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရမယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိမွလည္း တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးက သံသယေတြ ေလ်ာ့ပါးႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္" ဟု ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက ေျပာၾကားပါသည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း UWSA သည္ တ႐ုတ္ Intelligent Agencies မ်ားနွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနသည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနျပီး တ႐ုတ္စစ္တပ္မွ အရာရွိမ်ားက UWSA ကို စစ္ပညာမ်ား သင္ၾကားေပးေနေၾကာင္း၊ တနည္းအားျဖင့္ UWSA သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌ တ႐ုတ္က ခ်ဲ႕ထြင္ထားေသာ စစ္တပ္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေၾကာင္း '၀' ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး ပါတီအေၾကာင္းကို အတြင္းက်က် သိရွိထားသူ ဆြီဒင္သတင္းစာဆရာ ဘာေတးလစ္တနာက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း Eleven Media Group ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
"ျပည္နယ္အဆင့္ဆိုတဲ့ ကိစၥကို မသြားခင္ အခုလက္ရွိ ေပးထားတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းဆိုတဲ့ အဆင့္အတန္းကို လႊတ္ေတာ္က ေသခ်ာျပန္ျပီး သတ္မွတ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ျပည္နယ္ေတြနဲ႔ တိုင္းေဒသၾကီးေတြ အစိုးရအဖြဲ႕ေတြကို ေပးထားတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းေဒေတြမွာ ဦးစီးအဖြဲ႕ေတြကို ေပးထားတဲ့ အဆင့္အတန္းေတြကို ျပန္ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတယ္" ဟု ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက ဆိုသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ '၀' ေဒသတြင္ လူဦးေရ ေျခာက္သိန္းနီးပါး ေနထိုင္လ်က္ရွိၿပီး ၁၇၀၀၀ စတုရန္း ကီလိုမီတာ က်ယ္၀န္းကာ '၀' ေဒသ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ '၀' ေဒသ ေတာင္ပိုင္းဟု ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားထားသည္။ ေနထိုင္သူ လူဦးေရ၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တ႐ုတ္ဘာသာ စကားကို ေျပာဆိုၾကၿပီး ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈတြင္လည္း တ႐ုတ္ယြမ္ေငြကိုသာ အသံုးျပဳကာ တ႐ုတ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္လႊင့္ေသာ ႐ုပ္သံလိုင္းလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
'၀' အဖြဲ႕သည္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ ေက်ာက္မ်က္၊ သတၲဳ၊ ေလာင္စာဆီ၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ေရသန္႔စက္ႏွင့္ ကုန္တိုက္မ်ား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိကာ ဟုမ္ပန္းကုမၸဏီသည္ '၀' အဖြဲ႕၏ ထင္ရွားေသာ လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။
ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ လက္ေအာက္မွ ဒုတိယခြဲထြက္လာေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္ '၀' ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီသည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဧျပီ ၁၇ ရက္တြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ၏ ဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္ တည္ရွိေနေသာ '၀' နယ္ေျမအတြင္းမွ ပန္ဆန္းဌာနခ်ဳပ္ကို သိမ္းယူခဲ့ၿပီး '၀' အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္ ကတည္းက တပ္မေတာ္ႏွင့္ သင့္ျမတ္စြာ ေနထိုင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္လည္း ဆက္သြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ အမ်ိဳးသား ညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားႏွင့္လည္း ပူးေပါင္းမႈမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈကို ရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း တရား၀င္ ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း '၀' အဖြဲ႕ကို မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိေသာ အဖြဲ႕အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ဆက္လက္႐ႈျမင္ခဲ့ၾကသည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖြဲ႕စည္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အစိုးရႏွင့္ မေျပလည္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ရာမွ တစ္ဆင့္ '၀' ၏ စစ္အင္အားမွာလည္း တစ္စထက္တစ္စ အားေကာင္းလာခဲ့သည္ဟု ႏိုင္ငံေရး အကဲခတ္မ်ားက သံုးသပ္ခဲ့သည္။
(၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ '၀' ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ ၂၃ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနားကို တ႐ုတ္ဘာသာစကားေျပာ ႐ုပ္သံလိုင္းမွ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ေသာ ပံုရိပ္မ်ား)
From: Eleven