မွတ္တိုင္ (၅၉) အလြန္

အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ အခ်က္အလက္အားျဖင့္ အမ်ားအျပား ရွိႏိုင္သည္ ဆိုေသာ္ လည္း အမ်ားစုအာ႐ံုျပဳေသာ အခ်က္မွာ ႏွစ္ခုသာရွိသည္ဟု အၾကမ္းဖ်င္း ဆိုႏိုင္ပါသည္။

နံပါတ္ (၁) မွာ ဖက္ဒရယ္အေရး ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္မွာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္ေနေသာ ကိစၥ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ Power Sharing? Resource Sharing ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို သာမန္အားျဖင့္ ပထမဆံုး သက္တမ္းအတြင္းတြင္ မျပဳသင့္ဟူေသာ အယူအဆမ်ား ရွိသည့္တိုင္ အစိုးရအဖြဲ႔မွပင္ အရဲစြန္႔၍ ျပင္ဆင္သည့္ကိစၥကုိ အစပ်ိဳးလိုက္သည္မွာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ သမၼတႀကီးအေနႏွင့္ သူ၏ ပထမသက္ တမ္း အတြင္းမွာပင္ လက္နက္ျပႆနာကို အဆံုးသတ္ရန္ အာသီသ ျပင္းျပေနသည့္အေလ်ာက္ အေျခခံဥ ပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကုိ အရဲစြန္႔၍ ဖြင့္ဟလိုက္သည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။

တပ္မေတာ္ အေနႏွင့္လည္း ျပင္ဆင္ေရးအဆို လႊတ္ေတာ္တြင္း ေရာက္သည္မွ အစျပဳ၍ ျပင္ဆင္ေရးဆိုင္ ရာ ေကာ္မတီမ်ားတြင္ပါ ပူးေပါင္း ပါဝင္ေနသည္ျဖစ္ရာ ျပင္ဆင္ေရးအား မူအရ သေဘာတူသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။သုိ႔ျဖစ္ရာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ လိုက္ေလ်ာမႈ အားလံုးကို တပ္မွ သေဘာတူေပးရန္ အလား အလာ ရွိသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဒို႔တာဝန္ အေရးသံုးပါးကို တုိက္႐ိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္ဝုိက္ျဖစ္ေစ ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားကိုမူကား သေဘာတူေပးရန္ အခက္အခဲ ရွိႏိုင္သည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါသည္။ ဤတြင္ ဆိုခဲ့ပါအတိုင္း လုိက္ေလ်ာႏိုင္သည္မ်ားကို လိုက္ေလ်ာေပးျခင္းျဖင့္ တပ္အေနႏွင့္ တစ္ဆင့္ခ်င္း Liberalization လုပ္ျခင္းကို ဥပမာေကာင္း တစ္ခုအျဖစ္ ျပႏိုင္ ပါလိမ့္မည္။ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ကိစၥႏွင့္ ကာ/လံု ကိစၥမ်ားကိုမူကား ေဝဖန္မႈအခ်ိဳ႕ ရွိသည့္တိုင္ လက္ေတြ႕ သေဘာတြင္ အလွမ္းေဝးပါ ေသးသည္။

နံပါတ္ (၂) မွာ သမၼတအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ ျပင္ဆင္ေရးကုိ သံကုန္ဟစ္သည့္ အေျခခံ အေၾကာင္းအရင္းမွာ လူထု၏ ေထာက္ခံမႈကို အမ်ားဆံုးရထားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚတြင္ ကန္႔သတ္ထားသည္ဟု ယူဆထားၾကေသာ ပုဒ္မ (၅၉) ကို မႏွစ္သက္ ၾကသည္ကလည္း အေၾကာင္း တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ လူထုသည္ သာမန္အားျဖင့္ အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းကို နီးစပ္သည္ေတာ့ မဟုတ္ၾကပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေကာင္း၏၊ ဆိုး၏ ဆိုသည္ကိုလည္း သာမန္အားျဖင့္ တိတိပပ ေဝဖန္ႏိုင္ သည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဥပေဒသမား ဆိုသူတုိင္းပင္ (ႏိုင္ငံေရးအား အထူး စိတ္ဝင္တစား မရွိပါက) နားလည္ႏိုင္သည္မ်ိဳး မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အေျခခံလူထုက နားမလည္သည္မွာ မဆန္းလွပါ။

သမၼတရာထူး ရမွသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး က႑မ်ားတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည္ ဆိုသည္မွာ ယထာဘူတက်ေသာ အဆိုျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မေသခ်ာမႈမ်ား မိုးမႊန္ေနသည့္ ကာလတြင္ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပုဒ္မ (၅၉) ကို ျပင္ဆင္ခြင့္ မရခဲ့ေသာ္ ေနာက္ဆက္တြဲ အေနႏွင့္ အားသာ ခ်က္၊ အားနည္းခ်က္တို႔ မည္သုိ႔ ရွိလာႏိုင္သည္ကို အၾကမ္းဖ်င္း ေလ့လာလို၍ ယခုစာစုကုိ ေရးျဖစ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

၁။ ပါတီတည္ေဆာက္ေရး ႐ႈေထာင့္

Power Separation သေဘာတရားအရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရး မ႑ိဳင္သည္ သီးျခားစီ ရွိရသည္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ လက္ရွိပုဒ္မ (၆၄) တြင္လည္း “ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယသမၼတ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီတစ္ခုခု၏ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္လွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယ သမၼတမ်ား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံရသည့္ေန႔ မွစ၍ မိမိတို႔ရာထူး သက္တမ္းအတြင္း ယင္းပါတီ အဖြဲ႕ အစည္း၏ ပါတီလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳရ” ဟု ျပဆိုထားသည္။ ထိုသို႔ ကင္းကင္းရွင္း ရွင္း ေနျခင္းမွာ သမၼတတစ္ဦး၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို မေလ်ာ္ကန္ေသာ ပံုစံျဖင့္ ပါတီ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အသံုးမခ်ႏိုင္ရန္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္ ေရာေထြးမေနေစရန္ လည္းေကာင္း ခြဲျခားထားျခင္း သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ သမၼတစနစ္ (Presidential) ၏ ဝိေသသတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သမၼတ ျဖစ္သူသည္ မိမိ၏ ပါတီတြင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ား တြင္ လံုးဝ ကင္းရွင္းရမည္ျဖစ္သည္။ (သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး အေနႏွင့္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးဥကၠ႒ တာဝန္ ယူခဲ့သည့္အေပၚ ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။)

ယေန႔ NLD သည္ အင္စတီက်ဴးရွင္း သေဘာအရ ေဝဖန္မႈမ်ားစြာ ခံေနရေသာ အေနအထားတြင္ ရွိပါသည္။ မာမာခ်ာခ်ာ အတုိက္အခံပါတီ ျဖစ္ေအာင္ NLD ကို မ်ားစြာ တည္ေဆာက္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အလြန္ NLD မွာ အားေကာင္းေသာ ပါတီႀကီးေနရာတြင္ ဆက္၍ ရွိမရွိဆိုသည္မွာ လူတိုင္း စိတ္ဝင္စားေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ NLD အေနျဖင့္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ Capacity အရ ယခုေလာက္သာ ျဖစ္ရျခင္းမွာလည္း ျဖတ္သန္းမႈအရ သဘာဝက်ပါသည္။ ဒီေလာက္က်န္ေအာင္ပင္ မနည္း ႐ုန္းကန္ခဲ့ရသည္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေသခ်ာသည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ NLD ၏ အင္စတီက်ဴးရွင္း ခိုင္မာေရးအတြက္ မ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ရဦးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနႏွင့္ သမၼတရာထူးကို ရယူႏိုင္ျခင္းသည္ NLD ၏ အင္စတီက်ဴးရွင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ မ်ားကုိ (မ်က္ႏွာစာမွ) ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အကန္႔အသတ္သေဘာ ျဖစ္သြားႏို္င္ပါသည္။

၂။ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႐ႈေထာင့္

ဤအခ်က္မွာလည္း မ်ားစြာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေသာကိစၥဟု ထင္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏိုင္ငံေရးဗ်ဴဟာ မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္တြင္း မဝင္မီႏွင့္ ဝင္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ မ်ားစြာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရွိလာသည္ဟု ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိပါသည္။ လက္ေတြ႕ ပိုဆန္လာသည္ဟု သတ္မွတ္မႈမ်ား ရွိလာပါသည္။ လက္ေတြ႕ႏွင့္ သဟဇာတ ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကိုလည္း အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အမ်ားခန္႔မွန္းခ်က္ႏွင့္ ကြဲလြဲသည္မွာ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသား ပါတီငယ္မ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကို ထိန္းေက်ာင္းလိမ့္မည္ဟု ေတြးထင္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ကား ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ထိပ္ပိုင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး တိုင္းရင္းသား ပါတီအခ်ိဳ႕၏ ေဝဖန္မႈကို ရခဲ့ရသည္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါသည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား (အခ်ိဳ႕) မွ ၿငိဳျငင္သည့္ မွတ္ခ်က္စကားမ်ား ကိုလည္း ၾကားလာ ရပါသည္။ တုိင္းရင္းသားအေရး အခ်ိဳ႕တြင္ ပါသင့္သေလာက္ မပါဟူေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ား ရွိလာပါသည္။ သမၼတ ရာထူးအတြက္ တပ္ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ႏိုင္သည့္ ကိစၥမ်ားကိုေရွာင္ၿပီး တုိင္းရင္းသား ကိစၥမ်ားတြင္ ႏႈတ္ပိတ္ေနသည္ဟု ခပ္ရမ္းရမ္း စြပ္စြဲမႈမ်ိဳး ႀကံဳလာခဲ႔ပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ယင္းအျမင္မ်ား သည္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ ထားေသာ ေမွ်ာ္လင့္တန္ဖိုး ႀကီးမားျခင္း၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ဟု ဆိုႏိုင္မည္ ထင္ပါသည္။ ယင္းသေဘာမ်ားကို ကခ်င္ေဒသႏွင့္ ရခိုင္ေဒသမ်ားတြင္ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ စင္ကာပူ ခရီးစဥ္တြင္ ယင္းအသံဗလံ အခ်ိဳ႕ကို ၾကားခဲ့ရသည္ မ်ားလည္း ရွိပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ လူထုသေဘာထားမွာ Statesman ေနရာျဖစ္သည္။ အမ်ိဳး သားေခါင္းေဆာင္ (National Leader) ေနရာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ပါတီႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္း ေလွ်ာက္လွမ္း ရေသာအခါ မိမိပါတီ၏ အက်ိဳးကို ေဆာင္ၾကဥ္းလာရသည္ ျဖစ္၍ မလြဲသာ မေရွာင္သာ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြား ယွဥ္ၿပိဳင္ရသည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္လာပါသည္။အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ပါ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၾကသည့္ကိစၥကို ေဝဖန္ခံရမႈမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ သမၼတရာထူးကို လိုခ်င္ေၾကာင္း ကမၻာသိ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုၿပီးေသာအခါ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕အေပၚ “သမၼတရာထူးႏွင့္ အလဲအလွယ္ လုပ္သည္ ဆိုသည္အထိ အျမင္ေစာင္းသည္မ်ား ရွိလာခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနႏွင့္လည္း Statesman ေနရာမွ ေျပာသင့္ ေျပာထုိက္သည္ကို ေျပာသည့္တုိင္ အက်ိဳးစီးပြားအရ ပြန္းပဲ႔ရသူတုိ႔အတြက္ ေမးေငါ့စရာ အကြက္ရသြားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ NLD ၏ အစပိုင္း မူမွာ ေငြရတု ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ျပင္ဆင္ေရးဟု နားလည္မိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသား ပါတီအခ်ိဳ႕က အသစ္ဆြဲေရးကို ေဇာင္းေပးလာေသာ အခါတြင္ ျပင္ဆင္ေရးအျပင္၊ အသစ္ဆြဲေရးကိုပါ ပူးတြဲ၍ အသံေျပာင္းလိုက္ရသည္။ ပါတီတြင္းတြင္ပင္ သေဘာထားႏွစ္ရပ္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ေျပာင္းသည္ဟု မွတ္ခ်က္ ျပဳသည္မ်ားလည္း ရွိသည္။ ယင္းအေျဖအတြက္လည္း လူထုဆႏၵဆိုသည္ကို လႊဲခ်လိုက္ရသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း NLD ကို ေဝဖန္မႈမ်ား ၾကားလာရပါသည္။

ဤတြင္ စာေရးသူအေနျဖင့္ နားလည္မိသည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုတို႔၏ အသံကို မျဖစ္မေန ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ညႇိႏိႈင္းေဖာ္ေဆာင္ျခင္း သေဘာကို ေဆာင္ရပါမည္။ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္အားစုတို႔၏ စည္းလံုးမႈကို အေလးထားရမည့္ အေျခအေနလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျပင္/သစ္ ျပႆနာအတြက္ လူထုဆႏၵဆိုသည္ကို ေခါင္းစဥ္ တင္ရျခင္းမွာ လိုအပ္ခ်က္အရလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ တစ္ဦး၊ တစ္ဖြဲ႔ ဆႏၵေၾကာင့္ ဆိုသည္ထက္ အမ်ားလက္ခံႏိုင္ေသာ အေျဖအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္နည္း တစ္ခုအေနျဖင့္ သံုးျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔မဟုတ္္က ဒီမိုကေရစီ ပါတီအတြင္းမွာပင္ ဒီမိုကေရစီ မဆန္လွဟူေသာ မွတ္ခ်က္မ်ိဳးကလည္း ရွိႏိုင္ေသးသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထုိလုပ္ရပ္အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာအရ မမွားပါဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ သ႔ုိေသာ္ နည္းဗ်ဴဟာ အရေတာ့ “ဘယ္လို လုပ္မွာလဲ၊ လုပ္လို႔ ရပါ့မလား၊ လူထုကို ဆြဲသြင္းခ်င္တာလား၊ လူထုအားကို သံုးခ်င္တာလား” စသျဖင့္ေတာ့ ထင္ခ်င္စရာ ျဖစ္သြားပါသည္။ ဤတြင္ ဆိုခ်င္သည္မွာ NLD အေနျဖင့္ Street Politic ကို လံုးဝ လိုလားမည္ မဟုတ္ ဆိုသည္မွာ ယံုမွားစရာ မရွိေသာေၾကာင့္ လူထုအား ဆိုသည္ကို အဓိပၸာယ္ေကာက္ မမွားရန္ေတာ့ လိုပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ စိုးရိမ္သူတို႔ကို မွားသည္ဟုလည္း မဆုိသာပါ။ ႏုိုင္ငံေရးဟူသည္ အခ်က္အလက္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွီးႏြယ္ေနေသာေၾကာင့္ ႐ႈေထာင့္အေပၚ မူတည္၍ အေျဖအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ယေန႔အခါ ယင္းလူထုဆႏၵပြဲ ဆိုသည္မ်ားကပင္ ျပင္ဆင္ေရးကို အေလးသာေနသည္ဟု ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိလာပါသည္။

Politician တို႔ သဘာဝမွာ အလုပ္ျဖစ္ေရးအျပင္ မိမိကို လူအမ်ား လက္ခံေရးမွာလည္း အေရးႀကီးသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ အင္အားစုတို႔၏ မ်က္ႏွာၾကည့္ရသည္မ်ား ရွိသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ လူႀကိဳက္မ်ားေရး မလိုေသာ၊ လက္ေတြ႕ႏိုင္ငံေရး တစ္ခုတည္းကိုသာ အာရံုျပဳႏိုင္ေသာ Statesman တို႔ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ အျမင္တူခဲ့သည့္တိုင္ နည္းဗ်ဴဟာအျမင္ ကြဲသည္မ်ား ရွိႏိုင္ပါသည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနႏွင့္ Statesman ႐ႈေထာင့္ႏွင့္ Politician ႐ႈေထာင့္တုိ႔ အၾကားညႇပ္ရသည့္ သေဘာမ်ိဳး ရွိတတ္ပါသည္။ သမၼတရာထူးကို အေၾကာင္းျပဳေသာအခါ ထိုအညပ္မွာ ပိုႀကီးလာေတာ့သည္။

၃။ အရွိႏိုင္ငံေရး လုိအပ္ခ်က္ ႐ႈေထာင့္

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ လည္းေကာင္း၊ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရ လည္းေကာင္း စုစည္းရန္ ခက္ခဲေစေသာ သဘာဝမ်ိဳး ရွိသည္။ လူမ်ိဳးစု မ်ားျပားလြန္းျခင္း ၊ သမိုင္းႏွင့္ခ်ီေသာ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာမ်ား ရွိျခင္း၊ ကမၻာ့ ဆူပါပါဝါအရ ၿပိဳင္ဘက္သဖြယ္ျဖစ္ေသာ ႏို္င္ငံႀကီးမ်ား အၾကားတြင္ ရွိျခင္းတုိ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စုစည္းရန္ ခက္ခဲေသာ အေနအထားမ်ိဳးကို တြန္းပို႔ ေနပါသည္။ ယင္းအခ်က္တုိ႔သည္ ယေန႔ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးကို စိ္န္္ေခၚေနေသာ အခ်က္မ်ားလည္း ျဖစ္ပါသည္။

လူမ်ိဳးစုကြဲျပားမႈ မ်ားလြန္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ ရသည္မွာ သာမန္ထက္ ပိုခက္ခဲေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ဆုိပါသည္။အလားတူ ကမၻာ့ဆူပါ ပါဝါအရ ၿပိဳင္ဘက္ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ရွိျခင္းမွာလည္း အေနအထိုင္ မတတ္လွ်င္ ပဲေလွာ္ၾကား ဆားညႇပ္သကဲသို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အေမရိကန္-တ႐ုတ္ ပါဝါ ကစားမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ မ်ားစြာ သက္ေရာက္မႈ ရွိသည္မွာ ေထြေထြထူးထူး စဥ္းစားရန္ မလိုေသာကိစၥ ျဖစ္ပါသည္။ ျမင္သာေအာင္ ဆုိရလွ်င္ တ႐ုတ္အစိုးရႏွင့္ အဆင္ေျပစဥ္က တ႐ုတ္ နယ္စပ္ရွိ လက္နက္ကိုင္ ျပႆနာမ်ားကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ထိန္းထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အလားတူပင္ ထိုင္းအစုိးရႏွင့္ အဆင္ေျပခ်ိန္တြင္လည္း ထုိင္းနယ္စပ္ရွိ လက္နက္ကိုင္ ျပႆနာမ်ားကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ထိန္းထားႏိုင္မည္မွာ အေသအခ်ာျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ပထဝီ ႏိုင္ငံေရး၏ သက္ေရာက္မႈ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကံဆိုးသည္မွာ ယင္းႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ မဟာဗ်ဴဟာ မိတ္ဖက္ျဖစ္ရန္ကား မလြယ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယင္းႏွစ္ႏုိင္ငံတို႔ကား ဆူပါပါဝါ မွ်ေျခ၏ တစ္ဖက္စီက ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တစ္ခုႏွင့္ အဆင္ေျပလွ်င္ ေနာက္တစ္ခုႏွင့္ စင္းလံုးေခ်ာ အဆင္ေျပရန္ကား မလြယ္ေတာ့။ ဤကား ႏိုင္ငံ၏ ကံၾကမၼာပင္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။

ယင္း အေျခအေနေအာက္တြင္ ႏိုင္ငံ၏ စည္းလံုးမႈ၊ တိုင္းရင္းသား ရင္ၾကားေစ့မႈကို စဥ္းစားၾကည့္လို ပါသည္။ စည္းလံုးမႈ၊ ညီညြတ္မႈ ဆိုသည္ကား ယံုၾကည္မႈတို႔ ‘အမွတ္တစ္ခု’ သို႔ လာေရာက္ စုဆံုၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။အဆိုပါ ‘အမွတ္တစ္ခု’ ဆိုသည္ကား ဘံုအက်ိဳးစီးပြားလည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို လူပုဂိၢဳလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚရွိ ပုဂိၢဳလ္ေရး ယံုၾကည္မႈလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္ ဆိုသည္မွာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ဘံုအက်ိဳးစီးပြားေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္တုိင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေပၚထားေသာ ပုဂိၢဳလ္ေရး ယံုၾကည္မႈကို အေျခခံထားသည္လည္း ပါပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ အင္အားစုမ်ားကို စုစည္းႏိုင္သည့္ ‘ဆံုမွတ္တစ္ခု’ ရွိရန္မွာ ယေန႔ ႏိုင္ငံ၏ အရွိအေနအထားအရ လိုအပ္ခ်က္သာ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထိုဆံုမွတ္အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိသူမ်ားမွာ မ်ားမ်ားစားစား ရွိလွသည္ မဟုတ္ပါ။ သို႔ျဖစ္ရာ ရွားရွားပါးပါး ရွိသူအခ်ိဳ႕ကို ယင္းဆံုမွတ္တစ္ခု ေနရာသုိ႔ ေရာက္ေစခ်င္သည္။ သုိ႕ေသာ္ သမၼတျဖစ္မွ ထုိဆံုမွတ္ေနရာကို ေရာက္ႏိုင္သည္မ်ိဳး ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါ။

၄။ ဆန္႔က်င္ဘက္အုပ္စု ႐ႈေထာင့္

ဤသည္မွာ ေပးထားခ်က္ဟု လူေျပာမ်ားေသာ အရာတို႔၏ ခြင့္ျပဳႏိုင္ေျခဘက္မွ စဥ္းစားျခင္း ျဖစ္သည္။ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ မ်ားစြာ သက္ဆိုင္ေနသည္ဟုု အၾကမ္းဖ်င္း ဆိုႏိုင္ပါသည္။

ယေန႔ကား ပုဒ္မ (၅၉) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္ဆင္ခြင့္ရႏိုင္/မရႏိုင္ ဆိုသည္မွာ အတပ္ မေျပာႏိုင္ေသးေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးက ပုဒ္မ ၅၉ ျပင္ဆင္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းမည္ဟု ဆိုသည့္တုိင္ တခ်ိဳ႕ ပါတီႀကီးမ်ားက တစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ မျပင္ႏိုင္ဟု ခပ္ပါးပါး ဆိုမႈမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။ အခ်ိဳ႕ ပါတီတို႔ကမူ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကို ျပင္မေပးႏိုင္ေၾကာင္း တည့္တည့္ ေျပာျခင္းမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။ သို႔ေၾကာင့္ပင္ NLD အေနျဖင့္ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရသည္ ဆိုဦးေတာ့၊ သမၼတရာထူးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မဟုတ္ေသာ အျခားတစ္ေယာက္ကို ေရြးခ်ယ္ထားသင့္သည္ ဟူေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ၾကားေနရသည္လည္း ျဖစ္ပါသည္။

ဤတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီး ေျပာခဲ့ေသာ ‘ညြန္႔ေပါင္း’ ဟူေသာ စကားကုိ ၾကားေယာင္မိလာပါသည္။ ထုိစဥ္ ညြန္႔ေပါင္းဟူေသာ စကားကုိ ၾကားစဥ္က ေကာင္းေကာင္း နားလည္သည္ေတာ့မဟုတ္။ ပါလီမန္ (Parliamentary system) သေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ဘာေၾကာင့္ ညြန္႔ေပါင္းရမွာလဲ ဟူ၍ နား႐ႈပ္မိဖူးသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ပုဒ္မ (၅၉) ကို မျပင္ႏိုင္ပါက ျဖစ္လာႏိုင္သည္ကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးအၾကား အေပးအယူမ်ားလား ဟူ၍ေတာ့ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ နားလည္မိပါသည္။ ေသခ်ာေပါက္ေတာ့ အတပ္မေျပာရဲပါ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ပုဒ္မ (၅၉) ကို ေနာက္ဆံုး ျပင္ခြင့္မရပါက ညြန္႔ေပါင္းဆိုသည္မွာ အေကာင္းဆံုး တုံ႔ျပန္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း တစ္ခုေတာ့လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ယေန႔ အေနအထား အရပ္ရပ္အရ ဤသည္မွာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အရွိဆံုးဟုလည္း ယူဆစရာ ရွိပါသည္။

သို႔ေသာ္ Electoral System Design အရ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ တစ္ခုေတာ့ ရွိသည္။ လက္ရွိ FTPT အစား ပါတီမ်ားအၾကား Power Balance ကစားႏိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္ေလာက္ေသာ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း PR ကို ေျပာင္းႏိုင္လွ်င္ ပုဒ္မ (၅၉) ကို ဖြင့္ေပးႏိုင္ေျခေတာ့ ရွိသည္။ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း PR သည္ ပုဒ္မ (၅၉) အတြက္ ထြက္ေပါက္ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရလွ်င္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကိစၥသည္ လက္နက္ကိုင္အေရးအတြက္ မျဖစ္မေန ဖြင့္ေပးရမည့္ တံခါးတစ္ခ်ပ္ ျဖစ္သည့္တုိင္ အစုိးရအေနႏွင့္ စြန္႔စားမႈမ်ားစြာ ယူထားေသာကိစၥဟု ယူဆ ႏိုင္ပါသည္။ မည္သုိ႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ျဖစ္ႏိုင္ေျခဘက္က စဥ္းစားလွ်င္ တိုင္းရင္းသားအေရး အတြက္ တစ္ဆင့္တက္ ေက်နပ္ဖြယ္ရာမ်ား ရွိလာႏိုိင္သည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ ေသာ္လည္း ပုဒ္မ (၅၉) အေရးမွာကား ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုထက္ မ်ားမ်ားစားစား ေမွ်ာ္လင့္ရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါ။

ေပၚလင္းဦး

The Voice