စြယ္စံုသံုး သတၱဳ ဂယ္လီယမ္ႏွင့္ အနာဂါတ္ ကမၻာ

ဂယ္လီယမ္ (Gallium ) အမည္ရ သတၱဳက လူသားမ်ားအတြက္ အင္မတန္ အက်ိဳးျပဳပါတယ္။ ရွားလည္း ရွားပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကို တန္ ၁၀၀ ေက်ာ္၊ ၂၀၀ အတြင္းသာ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဂုဏ္သတၱိ

လက္ေပၚတင္ထားရင္ရင္ေတာင္ အလိုလိုအရည္ေပ်ာ္ေလာက္ေအာင္ သူ႔ရဲ ႔ ဓာတု ဂုဏ္သတၱိက ထူးျခားပါတယ္။ အခန္းအပူခ်ိန္ (၈၅.၆ ဖာရင္ဟိုက္) ထက္ အနည္းငယ္ ပုိလိုက္ရင္ သူ႔အလိုအေလ်ာက္ အရည္ေပ်ာ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ေပၚတင္ထားရင္ ၾကိမ္းေသအေရ ေပ်ာ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ကို အသံုးျပဳတဲ့အခါ တစ္မ်ိဳးထဲ သန္႔သန္႔ အသံုးျပဳလို႔ မရပဲ အျခား သတၱဳမ်ားနဲ႔ ေရာစပ္အသံုးျပဳမွု မ်ားပါတယ္။

အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳမွု

နည္းပညာ ထုတ္ကုန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။ ယေန႔ေခတ္ စမတ္ဖုန္းေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာလည္း ဂယ္လီယမ္ သတၱဳ (လွ်ပ္တစ္ဝက္ ကူး ပစၥည္း/ Semiconductor) ကို ထည့္သြင္း အသံုးျပဳ ထားပါတယ္။ ဖုန္းအၾကာၾကီးေျပာတဲ့အခါ အပူလြန္ကဲျပီး ေလာင္ကြ်မ္းႏိုင္တဲ့ amplifier ေတြမွာ ဂယ္လ္လီယမ္ကို ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဖုန္း ၾကာၾကာ အားသြင္းလို႔ မီးေလာင္တယ္ ဆုိတာ၊ ၾကာၾကာေျပာလို႔ အရမ္းပူလာတယ္ဆုိတာ ဂယ္လီယမ္ ပါဝင္မွု နည္းတာနဲ႔လည္း သက္ဆိုင္ပါတယ္။

လပ္(ပ္)ေတာ့၊ စားပြဲတင္ကြန္ပ်ဴတာ ေတြထဲက Chip ေတြမွာလည္း Gallium သတၱဳသံုး ဆီမီးကြန္ဒတ္ တာေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ လြန္ကဲမွုကို ထိန္းညွိေပးတဲ့ ေနရာမွာ သူက အေကာင္းဆံုး လုပ္ေဆာင္ေပးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူခ်ည္းသက္သက္ဆုိရင္ေတာ့ အရည္ ေပ်ာ္တတ္ေပမယ့္။ သြပ္ (zinc)၊ အလူမီနီယမ္တို႔လိုနဲ႔ ေရာစပ္ အသံုးျပဳတဲ့အခါ အင္မတန္ အက်ိဳးရွိတဲ့ Semiconductor တစ္လံုး ျဖစ္လာပါတယ္။

ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ အသံုးျပဳမွု

အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းေတြမွာတင္ အသံုးျပဳတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဆးဝါး မွာလည္း အသံုးျပဳပါတယ္။ ေရဒီယိုဓာတ္ၾကြနည္းပညာ သံုး ပုိးသတ္ေဆးဝါးေတြမွာ Gallium အရည္ကို Percentage အနည္းငယ္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ေသြးထဲ ကယ္လ္ဆီယမ္ဓာတ္အင္မတန္ လြန္ကဲတဲ့ ေရာဂါမ်ိဳးေတြမွာ သူက ေသြးကုိထိန္းညွိေပးျခင္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အူလမ္းေၾကာင္း၊ လည္ေခ်ာင္း -Organ မ်ားမွာ အနာတည္၊ ကင္ဆာ ျဖစ္တဲ့အခါ ဂယ္လီယမ္ သတၱဳဓာတ္ပါတဲ့ ေဆးဝါးနဲ႔ ကုသပါတယ္။

စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အသံုးျပဳမွု

စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြမွာလည္း အသံုးျပဳပါေသးတယ္။ ပလူတိုနီယမ္တို႔လို အႏၱရယ္ၾကီး လက္နက္ ဒံုးက်ည္ပစၥည္းေတြရဲ ႔ ထိပ္ဖူးမွာ

ဂယ္လီယမ္ အလြိဳင္းကို ထည့္ထားရပါတယ္။ ပလူတိုနီယမ္ကေန အလိုလို ျမင့္တက္ေနတဲ့ Allotropes မ်ားဟာ ဒီတိုင္းထားရင္ ေပါက္ကြဲ တတ္ျပီး ဂယ္လီယမ္က ထိန္းထားေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေထြေထြ အသံုးျပဳမွု

ဂယ္လီယမ္ကို လြယ္လြယ္နဲ႔ တူးေဖာ္ရရွိတာမဟုတ္တဲ့အတြက္ အသံုးျပဳတဲ့ အခါက်ေတာ့ က်န္ရွိတဲ့ အစအန အားလံုးက အစ အသံုးဝင္ပါတယ္။ အလူမီနီဟိုက္ဒေရာဆိုက္ကို သန္႔စင္လို႔ က်န္ရွိတဲ့ မသန္႔စင္ေသာ ဂယ္လ္လီယမ္ေတြကိုေတာင္ မွန္၊ ဇြန္း၊ခရင္း၊ အစရွိသျဖင့္ အိမ္သံုး ပစၥည္းေတြမွာ ေရာစပ္ ထည့္သံုးလို႔ ရပါတယ္။ ပုိးသတ္ေဆး၊ ေပါင္ဒါ ေတြမွာလည္း အသံုးျပဳပါတယ္။ အျခားေသာ အသံုးျပဳမွုေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။

ထြက္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံ

အမွန္တကယ္ ေတြ႔ရွိတာေတာ့ ရုရွားႏိုင္ငံမွာ စတင္ေတြ႔ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သု႔ိေပမယ့္ လက္ရွိအမ်ားဆံုး ထြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံက တရုတ္ျပည္မၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး အသံုခ်ႏိုင္မွုကေတာ့ အေမရိကန္ ျဖစ္ျပီး ကုန္ၾကမ္းမရွိလည္း ဓာတ္ခြဲခန္းကေန ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီး ထုတ္ယူတဲ့အဆင့္ထိေတာင္ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ မလံုေလာက္တဲ့အတြက္ မွာယူမွုမ်ား ျပဳလုပ္ရပါတယ္။

အနာဂတ္တြင္ Gallium ရွားပါးႏိုင္မွု

အမ်ားစုကို တရုတ္ျပည္မၾကီးက ပိုင္ဆိုင္ထားတာဟာ အဓိက ျပႆနာ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ ေပၚလစီအရ ျပည္တြင္း တြင္းထြက္ကို ျပည္ပ သုိ႔ တင္ပို႔မွုမ်ား အင္မတန္ တင္းၾကပ္ထားပါတယ္။ ေတာ္ရံု ဝယ္လို႔ မရပါဘူး။ တရုတ္ျပည္မွာ တြင္းထြက္ရွိေပမယ့္ သန္႔စင္မွု လုပ္ငန္းမွာ အားနည္းေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္ တူးေဖာ္အသံုးျပဳေပမယ့္ အေနာက္တိုင္းမ်ားေလာက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုး မျပဳႏိုင္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္က ျပည္တြင္း အီလက္ထေရာနစ္၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ၊ ေဆးဘက္ ဆိုင္ရာတို႔မွာ အသံုးျပဳဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂယ္လီယမ္တင္ မကပဲ ကမၻာ့အရွားပါးဆံုး ၁၀မ်ိဳးေသာ မက သတၱဳ အမ်ိဳးေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာလည္း ပိုင္ဆိုင္ထားပါတယ္။

တရုတ္ျပည္တြင္း စက္မွုလုပ္ငန္း အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ တိုးတက္ေနေပမယ့္ သတၱဳအသံုးျပဳမွုမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွု နည္းတဲ့အတြက္ အလဟသ ကုန္ဆံုးသြားမွာကို အေနာက္တိုင္းက စိုးရိမ္ေနၾက ပါတယ္။ အေမရိကန္က အဓိက အခံရဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ျပီး Gallium ရဖို ႔အင္မတန္ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခုႏွစ္လယ္ပိုင္းကစျပီး ကမၻာ့စီးပြားကုန္သြယ္မွုအဖြဲ႔အစည္း (WTO) ကို တိုင္ၾကားမွုမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ထူးျခားလာမွု မရွိေသးပါဘူး။ ဓာတ္ခြဲခန္းကေန အကုန္အက် အဆေပါင္းမ်ားစြာ ခံျပီး ထုတ္လုပ္ရမယ့္ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အနာဂတ္ အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းထုတ္လုပ္မွုမွာ ဂယ္လီယမ္ နဲ႔ အျခား ရွားပါးသတၱဳမ်ား မရွိေတာ့ဘူးဆုိရင္ ဘယ္လို ေရွ ႔ဆက္မယ္ ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ နည္းပညာမွာ ထိပ္တန္း ေျပးတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ သုေသတနလုပ္ငန္းနဲ႔ ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွုေပါင္း မ်ားစြာ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

--

Ref:ABSnew, Wiki