Time in Rangoon 
From : Arakan review
ျမန္မာႏိုင္ငံကရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕အေျခအေနေတြကို
သတင္းမီဒီယာေတြေပၚမွာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ရာလုပ္ႀကံဖန္တီးေဖာ္ျပထားတာေတြကို
ေတြ႕လိုက္ရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္ေတာ္ကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ရပါတယ္။
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းကို ေတာ္ေတာ္သိလာၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ.ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ တကယ့္ျဖစ္ရပ္နဲ႔ အမွန္တရားကိုေတာ့
မသိၾကပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးတာျမန္မာျပည္ အေနာက္ပိုင္းက
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ျဖစ္ရပ္ရဲ႕ တကယ့္ အေၾကာင္းအရင္းေတြနဲ႔
အမွန္တရားကို ရွင္းျပခ်င္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးဟာလည္း
အဲဒီေဒသရဲ႕သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့
တကယ့္အေတြ႕အႀကံဳေတြအေပၚမွာ အေျခခံထားပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဟာ ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(လြန္ခဲ့တဲ့ရွစ္လတုန္းက) အဲဒီေနရာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ___________________________________________________________________
ရခိုင္ - (Rakhaing ဟု အသံထြက္သည္) Arakan ဟုလည္း ေခၚၾကခဲ့သည္။ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာ စကားနဲ႔ လူမ်ိဳးႏြယ္ဖဲြ႕တည္မႈရွိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဇာတိေျမတြင္သမိုင္းအစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ေပါက္ပြားလာခဲ့ရာ ထိုေဒသရွိဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ - မ်ားမၾကာမီကပင္ ႏိုင္ငံကူးေျပာင္း၀င္လာၿပီး သူတို႔ကို အရင္တုန္းက ဘဂၤါလီမူဆလင္ (သို႔) စစ္တေကာင္း မူဆလင္မ်ားဟုေခၚသည္။ (သူတို႔၏ ဇာတိဇာစ္ျမစ္ကို ညႊန္ျပထားၿပီးသားျဖစ္သည္။)
ရခိုင္ျပည္နယ္ - ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ႏွစ္ခုၾကားရွိ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ စစ္ေတြျဖစ္သည္။ ယခင္က Akyab ဟုေခၚသည္။ အႀကီးဆံုးေသာ သမိုင္း၀င္ေရွးေဟာင္းAက်ဆံုးေနရာမွာ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕)ျဖစ္ၿပီး (၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄)ခုႏွစ္အထိ ယခင္ကရခိုင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အာရွတိုက္တြင္ အခ်မ္း သာဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ - ၁၉၇၁ ခုႏွစ္က ျဖစ္ေပၚလာေသာ ႏိုင္ငံအသစ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ မူလAစက ေရွးေခတ္က အိႏိၵယလူမ်ိဳး ဟိႏၵဴ (သို႔) ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းဆက္အမ်ိဳးမ်ိဳး နန္းစိုက္စိုးစံခဲ့ေသာ ေဒသ၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တို႔ စစ္ႏိုင္၍ အစၥလာမ္ဘာသာကိုသယ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ် ပိုင္Aိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ပိုင္နက္နယ္တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕ပါကစၥတန္အျဖစ္ အေနာက္ပါကစၥတန္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္မိုင္တစ္ေထာင္ေက်ာ္ တဲြဆက္လ်က္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ၿပီး ၁၉၇၁ တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အမည္ျဖင့္ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ ____________________________________________________________
ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ တျခားနယ္ေျမႏိုင္ငံေဒသေတြကိုဘယ္ေတာ့မွကူးသြားၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ေလ့မရွိခဲ့ပါ။ ရခိုင္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ေရွးက်လွတဲ့ေမြးရပ္ဇာတိေျမမွာသာ အစဥ္အဆက္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္ေလာက္ကပင္ဘဂၤါလီတို႔ရဲ႕အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ျခင္းနဲ႔အတင္း အဓမၼမီးရႈိ.ျခင္းေတြကို ရြာေပါင္းမ်ားစြာ ခံခဲ့ရဘူးပါတယ္။
ရခိုင္တို႔ဟာ မူဆလင္ဘဂၤါလီတို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ယဥ္ေက်းမႈအေပၚ မငဲ့ကြက္ဘဲ ဗုဒၶဘုရားမ်ား ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေရးဆိုင္ရာ ေနရာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးဦးမွာကို ခါးသည္းလွတဲ့ ယခင္အေတြ႕အႀကံဳအရ သိေနခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ျပန္ေလၿပီေရာ။
ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း မွာလည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ဖိလစ္ပိုင္ျပည္သူတို႔ကို အစဥ္မျပတ္ျပန္ေပးဆဲြျခင္း၊ ေခါင္းျဖတ္သတ္ျဖတ္ျခင္းေတြ ဆက္လုပ္ၿပီး သီးျခားအစၥလာမ္ သီးသန္႔ႏိုင္ငံျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက မူဆလင္မရွိေသာ အပိုင္းေတြမွာလဲ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီး၊ ခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေက်ာင္းသူကေလးမ်ား ေက်ာင္းတက္ဖို႔လမ္းေလွ်ာက္လာရာမွာ ေခါင္းေတြျဖတ္ၿပီး သတ္ခဲ့ၾကတယ္။ မၾကာေသးခင္က မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘာသာေရးစစ္ပဲြလုပ္ရန္ ပါ၀င္ေပးဆပ္ၾကဖို႔ အင္ဒိုနီးရွားလူမ်ိဳးမ်ားကို ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲမွာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င ္ ၂၈% ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဟိႏၵဴလူထုကို အတင္းေမာင္းထုတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ဟိႏၵဴဦးေရဟာ ၉% ေတာင္မရွိေတာ့ဘဲနည္းလာပါေတာ့တယ္။ ဗုဒၶဘာသာဦးေရအနည္းစုကို ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ မူဆလင္မ်ားကဆက္ဆံၾကပါတယ္။ ဗုဒၶေစတီေတာ္မ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ အိမ္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးၾကပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းဘုရားေတြ၊ တရားထိုင္တဲ့ဂူေတြနဲ႔ ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့အရာေတြဟာ ဗုဒၶေခတ္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကတည္းကျဖစ္ၿပီး ယခုေတာ့ လံုး၀ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရပါၿပီ။
အဂၤလိပ္တို႔အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ေခတ္ကိုေတာ့ ဖယ္လိုက္ပါေတာ့။ အဂၤလိပ္တို႔ဘာမွမသိရွာဘဲအခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာေတြကို ကူညီဖန္တီးေပးသလို ျဖစ္ခဲ့တယ္။
အဂၤလိပ္တို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံ၊ စကၤာပူႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံေတြကို ၀င္ေရာက္စဥ္က စိုက္ပ်ိဳး ေရးႏွင့္စီးပြားလုပ္ငန္းေတြမွာကူလုပ္တဲ႕လူေတြအျဖစ္ ခိုင္းဖို႕ တရုတ္ေတြ၊ ကုလားေတြကို ေခၚသြင္းခဲ့ၾကတယ္။ အဂၤလိပ္ ေတြဟာ ဘဂၤလားက မူဆလင္ကုလားေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကို ေခၚသြင္းတာမ်ားတယ္။
ဘာေၾကာင္႕လဲဆိုေတာ့ ဘဂၤလား(ဘဂၤေဒ႕ရွ္)ကနီးလည္းနီးေတာ့အဆင္ေျပတယ္။ အဲဒီအလုပ္ကူသူ ဘဂၤါလိီ မန္ေနဂ်ာမ်ားက ဌာေနခံရခိုင္လုပ္သားေတြကို ငွားရမယ့္အစား ေထာင္ေပါင္းးမ်ားစြာေသာ မူဆလင္ ဘဂၤါလီမ်ားကို လာျပီးအလုပ္လုပ္ဖို႕ေခၚယူခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက (၁၈၀၀ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္း) ဘဂၤလားမွာ ဒီဘဂၤါလီေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အာေရးဘီး ယားရဲ႕ဝါဟာဗစ္အေတြးအေခၚမ်ားကိုအေျခခံတဲ႕ အစၥလာမ္မစ္ဖာရာဒိုင္းလုပ္ရွားမႈရဲ႕ အရွိန္အဟုန္ေအာက္မွာ လြမ္းမိုးျခင္းခံေနရတယ္။ ဒီအာေရးဘီးယားရဲ႕ ဝါဟာဗစ္ အေတြးအေခၚနဲ႕ ေဆာ္ဒီ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြက သူတုိ႕ကိုသူတို႕ အာေရးဘီးယားဆိုတဲ့ နာမည္ေပးထားတာျဖစ္တယ္၊ အေသးစိတ္အေနနဲ ဘဂၤါလီေတြကို ညႊန္ၾကားထားတာကလည္း “ေရအရင္းအျမစ္ေတြ႕လွ်င္သူတို႔ရဲ႕ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တစ္မ်ိဳးခ်ည္းသာေနရမယ့္ရြာေတြကိုတည္ၾကဖို႔ျဖစ္တယ္”။
ဒါ့ေၾကာင့္လည္းသူတို႔ဘဂၤါလီေတြဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာေရျပင္ကိုႏိုင္နင္းလာၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကိုျငင္းပယ္လာေတာ့တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္က သူတို႔တေတြအင္အားေတာင့္တင္းၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီဟု ယူဆတဲ့အခါ ဘာသာေရးစစ္ဆင္ႏြဲဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့ၾကတယ္။
၁၉၁၀ ၀န္းက်င္ေလာက္က အလုပ္ကူ မူဆလင္မန္ေနဂ်ာ ၁၅ ေယာက္ဟာ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕တည္းသို႔ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီတဲ့ ဘဂၤါလီအလုပ္သမားမ်ားကို ေခၚသြင္းခဲ့ၾကတယ္။ အစပိုင္းမွာ ႀကီးမားတဲ့ လူဦးေရတိုးပြားမႈ စတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ခဲ့တယ္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ မူဆလင္ဘဂၤါလီကုလားမ်ားရဲ႕ လူဦးေရ အလ်င္အျမန္တိုးပြားေနမႈကို စံုစမ္း စစ္ေဆးရန္ ေကာ္မရွင္တစ္ခုကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့တယ္။ စံုစမ္းခ်က္ေတြအရ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ၁၈၂၅ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၃၀၀၀၀ ေလာက္ရွိရာမွ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွာ လူဦးေရ ၂၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္အထိ တိုးပြားလာခဲ့တယ္။
အဲဒီ ေကာ္မရွင္က ေကာက္ခ်က္ခ်ပံုမ်ားအရ အားမေလ်ာ့စတမ္း ဆက္တိုက္နယ္ျခားေနရာမွာလုပ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္လႈပ္ရွားမႈကို ရပ္တန္းကရပ္မပစ္လွ်င္ (သို႔) ထိန္းခ်ဳပ္မႈမရွိလွ်င္ မၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း အဓိက႐ုန္း အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္လိမ့္မည္လို. ျဖစ္တယ္။ ေကာ္မရွင္ရဲ. တြက္ဆခ်က္ကလည္း မွန္ေနခဲ့တယ္။
ဒါေပမဲ့အဂၤလိပ္ေတြ႐ုတ္တရက္ဆုတ္ခြာရတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ဘဂၤါလီေတြဟာသူတို႔ကိုေပးထားတဲ့လက္နက္ေတြကို အလ်င္အျမန္သံုးပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဘယ္မွာသံုးပစ္ၾကလဲဆိုရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔မဟုတ္ဘ ဲ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ဗုဒၶဘာသာေတြကို သတ္ပစ္ဖို႔အတြက္ သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္းေတာ ေဒသေတြမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာရြာေတြ၊ ဘုရားေစတီေက်ာင္းကန္ေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို မီး႐ိႈ႕ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။
ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာေပါင္း ၃၀၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဒီတကယ့္ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈမွာ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ လူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမေတြကေန လူမ်ိဳးျပဳတ္သကဲ့သို႔ စြန္႔ခြာခဲ့ရတယ္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာေဒသတစ္ေနရာလုံးဟာ ဂ်ပန္ေတြ၊ အဂၤလိပ္ေတ ြ က်န္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ေတြႏဲ႔ ျပည့္စံုၿပီးအင္အားေတာင့္တင္းေနတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေတြရဲ႕လက္ထဲမွာခိုင္ခိုင္ၿမဲၿမဲ ေရာက္ရွိလို႔ေနခဲ့တယ္။သူတို႔ေတြဟာ နယ္ျခားေဒသကို ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ၿပီဆိုေတာ့ မူဆလင္ေတြရဲ႕ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားဟာ ႀကီးမားစြာတိုးတက္လာခဲ့တယ္။
ဒီေနရာေတြကေတာ့ ဟိုးအရင္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက လံုး၀နီးပါး ဗုဒၶဘာသာခ်ည္းဘဲ ေနလာခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ႐ုတ္တရက္ အေတာ္တိုေတာင္းတဲ့အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ေတာ္ေတာ္ႀကီး ကင္းစင္သြားၿပီး လံုး၀နီးပါးမူဆလင္ေတြသာရွိခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ နယ္ေျမခ်ဲ႕ဖို႔ စီမံကိန္းေတြခ်ၿပီး အဲဒီနယ္ေျမေတြကို လံုး၀ မူဆလင္ခ်ည္းသာျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္တုန္းက အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးရဲ႕ မွတ္တမ္းျပဳစုမႈတစ္ရပ္ထဲမွာ…“ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ရြာေတြမွာရွိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ရက္စက္စြာ အတံုးလိုက္အတစ္လိုက္ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံၾကရတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာျပၾကပါတယ္။ ေျမာက္ဦးရဲ႕အေနာက္ဖက္ကမ္းမွာရွိတဲ့ ရြာအမ်ားစုကို လည္း ဘဂၤါလီမူဆလင္တပ္က ဖ်က္ဆီးၾကတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ “တကယ္ေတာ့ ရန္သူ႕ဂ်ပန္တပ္ဟာ ဒီရြာေတြနားကို တစ္ခါမွ် ေရာက္မလာခဲ့ပါဘူး” ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရခိုင္ရြာသားေတြဟာ ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းေတြေပၚမွာ ပုန္းေအာင္းေနခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတဲ့ ေမြးရပ္ေျမကေန ေျပးခဲ့ၾကရတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အဲဒီက မူဆလင္ေတြကို ႏိုင္ေအာင္ျပန္မတိုက္ထုတ္ႏိုင္ရန္ေတာ့ သူတို႔ဘ၀ဟာ ကယ္တင္ႏိုင္မဲ့လမ္း မရွိႏိုင္ေတာ့ပါဘူး” လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေတြကို ေမာင္းထုတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္တြင္ အဖဲြ႕၀င္ရဲေဘာ္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ဟာ စစ္ေတြေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔နဲ႔ ဆူပူေသာင္းက်န္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို တားဆီးဖို႔ အတြက္ ရခိုင္ေဒသကို လႊတ္ျခင္းခံရတယ္။ သူဟာ သူ႕ရဲ႕ ရဲေဘာ္ေကာင္းႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ရန္ေနာင္နဲ႔ ဗိုလ္မ်ိဳးညြန္႔တို႔ကို ေမာင္းေတာကို မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင ့္ သေဘာတူေဆြးေႏြးဖိ ု႔ လႊတ္လိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ ့ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္နဲ ႔ ေဆြးေႏြးစကားေျပာမယ့္အစား ႏွစ္ေယာက္စလံုးကို သတ္ပစ္ခဲ့ပါ တယ္။
သူတို႔ေတြဟာဒီနယ္ေျမေတြကို သူတို႔ကိုယ္ပိုင္နယ္ေျမအျဖစ္လိုခ်င္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့“ဒါ႐ူအစၥလမ္”လို႔ေခၚတဲ့ အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေပါင္းစည္းသြားမယ့္အစၥလမ္ႏိုင္ငံကိုတည္ေထာင္ခ်င္ခဲ့တယ္။ မူဆလင္ေတြဟာေနရာအႏွံ႔ရွိအျခားမူဆလင္မဟုတ္သူမ်ားကို အျပတ္ရွင္းခဲ့တာနဲ႔အမွ် တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လံုး၀ အစၥလမ္ကမၻာတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး လာခဲ့တယ္။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ဘာအျဖစ္အပ်က္ေတြျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတာကို တကယ္သိျမင္လာရပါၿပီ။ အကယ္၍ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြ ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ သူတို႔ရ ဲ႕ အသက္ေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေတြ၊ဘိုးဘြားပိုင္ေျမေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ သမိုင္းဟာ လံုး၀ ေပ်ာက္ဆံုးေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မယ္ ဆိုတာကို ျမင္လာခဲ့တယ္။
ကိုရမ္က်မ္းက မူဆလင္မဟုတ္သူမ်ားရဲ႕ ေျမေတြယူျခင္းကို တရားတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္။
ကိုရမ္ ၃၃း၂၇ “And, He made you heirs to their land and their dwellings and their property, and (to) a land which you have not yet trodden, and Allah has power over all things.”
ကိုရမ္ ၂၁း၄၄ “Do they see Us advancing, gradually reducing the land (in their control), curtailing (reducing) its borders on all sides? It is they who will be overcome.”
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးဆံုးသြားတဲ့ေနာက္မွာေတာ ့ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ျပန္၀င္လာၿပီး ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ သူတို႔ေမာင္းထုတ္လိုက္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ျပန္လာၿပီး ေမြးရပ္ရြာေတြမွာ ျပန္ေနဖို႔ကို လက္မခံခဲ့ဘူး။ သူတို႔ေတြဟာ အခုခ်ိန္မွာ သူတို႔မွာ “ရွာရီးယားဥပေဒ”နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္မူဆလင္ခ်ည္း သီးသန္႔နယ္ေျမရွိေနၿပီလို႔ ယံုၾကည္ေနၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ မူဆလင္မဟုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္ေတြ သို႔မဟုတ္ ဗမာေတြအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို လက္မခံခဲ့ဘူး။ ဒီလိုလက္ခံမယ့္အစား ေနာင္မၾကာမီ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေတာ့မယ့္ ပါကစၥတန္ထဲကို ပူးေပါင္း၀င္ေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တယ္။
အဂၤလိပ္ေတြက ဗမာေတြကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ ျပင္ဆင္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ “ဂ်ာမီအာတူလ္အယ္လီမာအီအစၥလာမ္ပါတီ”လို႔အမည္ရတဲ့ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အဖဲြ႕ဟာ မၾကာမီျဖစ္ေပၚေတာ့မယ့္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ၿပီး သူပုန္တပ္ဖဲြ႕တစ္ခု ကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့တယ္။ အဲဒီသူပုန္တပ္ဖဲြ႕ကို ဖဲြ႕စည္းရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကုိ သိမ္းယူၿပီး ပါကစၥတန္အေရွ႕ပိုင္း (ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) နဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ျဖစ္တယ္။
၁၉၄၆ မွာေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ “မူဆလင္မ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕အစည္း” (အမ္အယ္လ္အို)ကို ဖဲြ႕စည္းၿပီး သူတို႔ရဲ႕ စစ္ပဲြကိုစတင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၈ မွာ သူတို႔ေတြဟာပါတီရဲ ႕ နာမည္ကို မူဂ်ာဟစ္ပါတီလို႔ေျပာင္းလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ “မူဂ်ာဟစ္သူပုန္”အဖဲြ႕အျဖစ္သိလာရတယ္။ မူဂ်ာေဟဒင္ဆိုတာကေတာ့ အစၥလမ္ဘာသာေရးစစ္ပဲြကို ဆင္ႏႊဲမဲ့ မူဆလင္တိုက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။) ဂ်ီဟတ္ = အစၥလမ္ဘာသာ၏ ဘာသာေရးစစ္
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ မင္းႀကီးကသူ႕ရဲ႕လက္ေအာက္၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ မူဆလင္ မ်ားရဲ႕ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္မႈကို ခံရတဲ့အခါသတင္းမွတ္တမ္းတစ္ပုဒ္ကိုေရးခဲ့တယ္။
အဆိုပါသတင္းမွတ္တမ္းမွာ သူေရးထားတာကေတာ့ “လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္တဲ့ လူေတြဟာ မူဆလင္ရဲတပ္ဖဲြ႕က ခိုင္းေစထားတာ”လို႔ သံသယ ရွိခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီလူေတြမွာ ျပင္းထန္တဲ့ မူဆလင္စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ဒီနယ္ေျမတစ္ခုလံုးကို ႏွိပ္ပစ္မယ္၊ အႏိုင္ယူမယ္ဆို တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြရွိေနခဲ့တယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ဗမာအစိုးရရဲ႕ ဥပေဒအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္းေတာေဒသမွာရွိတဲ့ မူဆလင္ထုက တိုက္႐ိုက္ရန္စပ်ိဳး စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္အသြင္ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။ ဒီလိုအစိုးရအေပၚ အလြန္ အေကာက္အႀကံမ်ားၿပီး ဥပေဒ မေလးစားမႈေတြကို ဗမာအစိုးရက ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ အေရးတယူ မတုန္႔ျပန္၊ မဆက္ဆံ ဘူးဆိုရင္ ဒီေျပာင္းေရႊ႕လာတဲ့ မူဆလင္အဖဲြ႕အစည္းထုႀကီးက ဒီေဒသကို ျဖစ္ခါစပါကစၥတန္နဲ႔ေပါင္းစည္းဖို႔ ႀကိဳးစားရလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
(၁) ကုလားတန္ျမစ္နဲ႔နတ္ျမစ္ၾကားမွာရွိတဲ့နယ္ေျမဧရိယာေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕မူဆလင္ အမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္ေျမဌာေနအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရမည္။ (အဲဒီေဒသမွာ သူတို႔ေတြကလြန္ခဲ့ ေသာ၆ႏွစ္ကပင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအျမစ္ျပတ္ကင္းမဲ့ေအာင္ရွင္းလင္းထားၿပီးဟုဆိုတယ္)
(၂) မူဂ်ာဟစ္ပါတီကိုဗမာအစိုးရအသစ္မွာတရား၀င္အဆင့္အတန္း၀င္ေရးအတြက္ ဗမာ့အစိုးရသစ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အဖဲြ႕အစည္းတစ္ရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရမည္။
(၃) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားစြာက ို သတ္ျဖတ္မႈ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ေစတီပုထိုးမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာက ို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈ မ်ားေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးၿပီးအက်ဥ္းခ်ခံထားရေသာ မူဂ်ာေဟဒင္တိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့သူမ်ားကို ျခြင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပးရမည္။”တို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ဗမာႏုိင္ငံဗဟိုအစိုးရသစ္မွာလဲဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ႀကံခံရျခင္းအတြက္မနည္းအဖတ္ဆယ္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီရာဇသံျပင္းျပင္းေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေျမာက္ဖက္ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ေတြကခ်က္ျခင္း အျမန္ပဲ ဗမာႏိုင္ငံကို ဂ်ီဟတ္လိုေခၚတဲ. ဘာသာေရးစစ္ေၾကျငာလိုက္ပါေတာ့တယ္။
မူဂ်ာေဟဒင္ေတြမွာအတြင္းစိတ္ယုတ္ကန္းလွတဲ့စီမံကိန္းတစ္ခုထြက္ေပၚလာၿပီးေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေက်းရြာမ်ားအားလံုးကိုဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။ (၄င္းၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာလြန္ခဲ့ေသာ၆ႏွစ္ကပင္ဖ်က္ဆီးသုတ္သင္ၿပီး ျဖစ္တယ္။)
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ (အာဇာနည္ေန႔)မွာ ငျပဳေခ်ာင္းႏွင့္ အနီးတ၀ိုက္မွာရွိတဲ့ ရြာေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾက တယ္။ ၿပီးေတာ့ နည္းလမ္းအသစ္အေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ျပန္ေပးဆဲြခဲၾကတယ္။ သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ ေငြ(သို႔) သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ အေနအထား၊ မရလွ်င္ ျပန္ေပးဆဲြထားတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လံုး၀ၿပိဳလဲသြားမဲ့ အႏၱရာယ္ကေန ထိန္းခ်ဳပ္မႈရလာခဲ့စျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ဦးႏုအတြက္ေတာ့ ႀကိဳးတန္းေပၚေလွ်ာက္ရသလို အသည္းအသန္အေျခအေန ေရာက္ခဲ့တယ္။ ဦးႏုကို လႊတ္ေတာ္မွာ အယံုအၾကည္မရွိအဆိုကို တင္သြင္းၿပီး သူ႕အာဏာကို ခြာခ်ဖို႔ ထုတ္ျပန္စာထြက္ခဲ့တယ္။
သူဆက္လက္ရွင္သန္ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ သူရႏိုင္သမွ်အကူအညီေတြလိုေနၿပီေလ။ ဦးႏုဟာ ပါလီမန္မွာ ရခိုင္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို အားကိုးလို႔ မရခဲ့ဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက ဦးႏုကို မေထာက္ခံဘဲ ဆန္႔က်င္ၾကလို႔ပါပဲ။ အဲဒီတုန္းက လႊတ္ေတာ္မွာ မူဆလင္တခ်ိဳ႕ရွိတယ္။ ဦးႏုဟာ သူ႕ကို ယံုၾကည္ၿပီး ေထာက္ခံမဲရဖို႔ အဲဒီမူဆလင္ေတြ အတြက္ ဘာမဆို သူလုပ္ႏိုင္သမွ် အကူအညီေပးခ်င္ေနတယ္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ ေရြးေကာက္ပဲြမွာေတာ့ ဦးႏုရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေကာင္းကြက္ၾကည့္တတ္တဲ့ အစိုးရဟာ ေထာက္ခံမဲပြတ္ခါသီခါနဲ႔ အႏိုင္ရ ရွင္သန္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္ သူႏိုင္ခဲ့သလဲဆိုေတာ့ သူက မူဆလင္ေတြ၊ မြန္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ တျခားမဲအခ်ိဳ႕ကို ရလိုက္လို႔ပါပဲ။
သူဒီမဲေတြရဖို ႔ မြန္တို႔ကို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေရွ႕ပိုင္းမွာ မြန္ျပည္နယ္ေတြ ဖန္တီးေပးမယ္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အေနာက္ပို္င္းမွာေတာ့ မူဆလင္ျပည္နယ္ ေတြတည္ေထာင္ေစမယ္၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္မ်ားကို ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ျပဳမယ္လို႔ ကတိေပးလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈးကို လူလည္း မသိ၊ အသံုးလဲ မျပဳခဲ့ၾကပါ)
၁၉၈၅ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၃၁)ရက္ေန႔မွာ ဦးႏုက မူဂ်ာဟစ္သူပုန္အားလံုးကို လက္နက္ခ်ၾကပါလွ်င္ အခြင့္အေရးေပး မည္လို႔ ကမ္းလွမ္းမႈ လုပ္ခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕မူဂ်ာဟစ္ေတြက လက္နက္ခ်ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျပဳမႈကို ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အျခားအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ လ်င္ျမန္စြာဘဲ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တယ္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလမွာေတာ့ ဗမာတပ္မေတာ္က အဆင့္ျမင့္စစ္အရာရွိေတြက ဦးႏုရဲ႕ေနအိမ္ကိုသြားၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ဆန္႔က်င္မွာလား သို႔မဟုတ္ အာဏာစြန္႔လႊတ္ၿပီး စစ္တပ္ကို အာဏာလႊဲအပ္မလားဆိုတဲ့ ရာဇသံ သတိေပးခဲ့တယ္။ (ဦးႏုမွာ စစ္တပ္ကို ဆန္႔က်င္ရင္ အက်ဥ္းက်ခံရ (သို႔) အသတ္ခံရမွာျဖစ္တယ္)။ တကယ္ေတာ့ စစ္အရာရွိမ်ားဟာ ေလဆိပ္နဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ေတြနဲ႔ ၁၀ မိုင္ေ၀းတဲ့ေနရာေတြမွာ အဆင္သင့္ တပ္စဲြထားၿပီးၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ဦးႏုမွာ ေရြးခ်ယ္စရာ မရိွေလၿပီ။ သူ႕မွာ အာဏာလည္း မရိွေတာ့ၿပီမို႔ သူ႕ရဲ႕ျပည္နယ္ျပဳေပးေရး၊ ႏိုင္ငံသားျပဳေပးေရး ေတြလည္း ကင္းေ၀းေပ်ာက္ကြယ္ၿပီေပါ့။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရက အာဏာသိမ္းယူခဲ့ ၿပီး (၂)ႏွစ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့တယ္။
၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာ ကတိေပးထားတဲ့အတိုင္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာလည္း တကယ္ေတာ့ ဦးႏုကို အာဏာျပန္ေပးဖို႔ ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဦးႏုက သူ႕ကို အျမန္မဲေပးခဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ခဲ့ရၿပီေလ။ ဦးႏုက မဖံြ႕ၿဖိဳးေသးတဲ့ ျမန္မာ့ေရဒီယို (Voice of Burma) ကေန ပုံမွန္အစီအစဥ္တစ္ခုအေနန ဲ႔ ဘဂၤလီဘာသာစကားနဲ႔ အသံလြင္မႈကို အတင္းလုပ္ေစၿပီး သူ႕ကို အကူအညီေပးခဲ့တဲ့ မူဆလင္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို တစ္စိတ္တစ္ေဒသေၾကနပ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဘဂၤါလီေတြဟာပို၍ပို၍လိုခ်င္လာၾကတယ္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေတြက ျမန္မာလူမ်ိဳး မွတ္ပံုတင္ကဒ္ရရွိလိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ မူဆလင္ဘာသာ၀င္သူေတြကသာ ထိန္းခ်ဳပ္ရမဲ့ အထူးနယ္ျခား နယ္ေျမ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕ကို ဦးႏုက ထူေထာင္တာပဲျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ၾကက္ၿခံကို ေျမေခြးအေစာင့္ခ်ခိုင္းသလို၊ ယခုလို နယ္ျခားေဒသကို မူလဆင္မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္လာႏိုင္ေစဖို႔ေပါ့။
ယခုအခါမွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးေတြကို ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ကခ်င္၊ မြန္၊ ပအို႔၊ ခ်င္း၊ ပေလာင္စတဲ့ ဇာတိေျမမွာ ေမြးတဲ့ဌာေနခံ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စုေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳခံရ ေစဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ ဒါမွသာႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ျပဳျခင္းအတြက္ တရား၀င္မယ္ေလ။
ယေန႔ေခတ္မွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္ (သို႔) စစ္တေကာင္းမူဆလင္ အသံုးအႏံႈးေတြကို သံုးရမဲ့အစား ေရဘုယ်အေနမ်ိဳးနဲ႔ “ရခိုင္မူဆလင္မ်ား”လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစဲြလာခဲ့ၿပီး၊လူေတြနားလည္မႈလဲြေအာင္ ဆြယ္ယူၿပီး ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးက သူတို႔ကို ရခိုင္မွတ္တမ္း၀င္ အသိမွတ္ျပဳတစ္ရပ္အျဖစ္ ယံုလာေစဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။
ဒီမွာ ထင္ရွားေနတဲ့ ျပႆနာ ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ တျခားတျခားေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုျဖစ္ျခင္းေတြမွာ နက္႐ိႈင္းတဲ့ ဇစ္ျမစ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဇာတိေျမရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းရွည္ဆိုတာရွိစၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရခိုင္မူဆလင္လို႔ဆိုတာေတြ မရွိၾကပါဘူး။
သူတို႔တေတြဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံကို ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကတဲ့ လူလိႈင္းႀကီးေတြထဲက ေပါက္ပြားလာခဲ့ၾကၿပီး၊ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြဟာ ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ရွိတဲ့သူေတြကို တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾကၿပီး ဌာေနခံဇာတိေျမက လူေတြဆီက ဥစၥာပစၥည္းေတြနဲ႔ ေျမယာေတြကိုလုယူခဲ့ၾကတယ္။
ၿပီးေတာ့သူတို႔မွာ အစၥလာမ္ခ်ည္း သီးသန္႔ရွိတဲ့ ျပည္နယ္က သူတို႔ရဲ႕ မူဆလင္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုစရာေတြရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာႏိုင္ စရာအေၾကာင္း မရွိပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဇာတိေျမက တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ သူတို႔ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ဟာ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတယ္ေလ။ ဤကမၻာေျမျပင္ေပၚမွာ ဇာတိခ်က္ေၾကြဌာေနခံ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းလည္း ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္သလို၊ မၾကာေသးခင္ကမွ မ်ိဳးဆက္တစ္ဆက္ (သို႔) ႏွစ္ဆက္မွ် ေျပာင္းေရြ႕၀င္လာၾကတဲ့ သူတို႔တေတြဟာ ဤျမန္မာေျမမွာ အေျခခ်ေနၾက႐ံုနဲ႔လည္း ျမန္မာ့တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္တာကို လံုး၀ရွင္းပါတယ္။
အဲဒီမွာ “ရခိုင္မူဆလင္”ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚအသံုးအႏႈန္းကိ ု အေကာက္ဉာဏ္ဆင္ တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ.သံုးခဲ့ေပမဲ့လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေတာ့ အခု “႐ိုဟင္ဂ်ာ” အေခၚအေ၀ၚကို စတင္သံုးၾကျပန္ေလၿပီေကာ။ ဦးႏုကအာဏာရရွိေရးအတြက္တစ္ႀကိမ္ ႀကိဳးစားခဲ့တာေရာ၊သူျပဳခဲ့တဲ့ ကတိက၀တ္ေတြေရာ၊ သူကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ မေအာင္ျမင္လာေတာ့ မျဖည့္စြမ္းႏိုင္ခဲ့ပါေခ်။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက ဤအေျခအေနကို အေၾကာင္းျပလ်က္ စင္ေပၚကို စစ္တပ္ေအာင္ပဲြတင္ၿပီး အာဏာကို သိမ္းယူခဲ့တယ္။ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး၊ ျမန္မာေရဒီယိုအစီအစU္မွာ ဘဂၤါလီဘာသာနဲ႔ မြန္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္လႊင့္ျခင္းကိုပါ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါတယ္။ ဦးႏုကိုလည္း ေထာင္သြင္းအက်U္းခ်ခဲ့ပါတယ္။
ဒီ့ေနာက္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္လဲ (၁၀)ႏွစ္ေလာက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္ေရာက္မွ အမ်ားသိတဲ့ နာမည္တစ္ခုျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက မူဂ်ာဟစ္သူပုန္ေတြကို ႏွိမ္နင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ မူဆလင္ေတြအတြက္ ဇာတ္လမ္းအသစ္တစ္ပုဒ္လိုလာၿပီဆိုတာကို သတိထားမိလာတာနဲ႔အမွ် ဘ၀အသစ္အျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၿပီး အခုဆိုရင္သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”လို႔ ေခၚေနၾကၿပီ။
ဒီစာလံုးအေခၚအေ၀ၚသစ္က “သတင္းမီဒီယာ ႏွင့္ အေထာက္အထား”ေတြကို ေသခ်ာကိုင္တြယ္ဖို႔ ပိုမိုလြယ္ကူလာတယ္။ ဘဂၤါလီမူဆလင္နဲ႔ စစ္တေကာင္းမူဆလင္ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚေတြက သူတို႔ဟာ ဗမာျပည္ပကလာတယ္ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေနတယ္ေလ။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြ ဘဂၤါလီ သို႔မဟုတ္ စစ္တေကာင္းမွာ အေျခစိုက္လာခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာကိုေပါ့။
“႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ ့ နာမည္မွာ အျခားတူတဲ ့ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အဲဒီနာမည္က သူတို႔ရဲ ႕ “သမိုင္းသစ္”ကိ ု ျဖန္႔ဖို႔ ပိုၿပီးလြယ္ကူေစခဲ့တယ္။ အဲဒီ “သမိုင္းသစ္”မွာ သူတ ို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ အမွန္တကယ္ပဲ ဒီနယ္ေျမေတြမွာ ေနထိုင္က်က္စားလိုတာ အလြန္႔အလြန္ၾကာျမင့္ေနၿပီလို႔ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္မွာေရာက္ေနတဲ့ မူဆလင္ေတြက တကယ္တမ္းၾကေတာ့ထူးျခားစြာေ၀းလံတဲ့အေနာက္ဘက္အပိုင္း (ပါကစၥတန္)ကို အားေပးေထာက္ခံခဲ့ၿပီး နယ္ေျမနီးစပ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို နည္းနည္းေလးမွ အေထာက္အကူ မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြဟာပိုၿပီးစိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္တဲ့ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံရဲ႕အစၥလမ္ဘာသာကို ပိုၿပီး သေဘာက်ႏွစ္သက္လို႔လဲျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ေရွ္ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လူမ်ိဳးေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနေနတဲ့ ဘဂၤါလီ (သို႔) စစ္တေကာင္း မူဆလင္ေတြအေပၚ ေဒါသထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔တေတြကို သူတို႔ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကေန စြန္႔လႊတ္ပစ္လိုက္ၿပီး သူတို႔ကို သစၥာေဖာက္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ဆက္ဆံၾကတယ္။ ယခုထက္တိုင္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွက သူတို႔က ို ခြင့္မလႊတ္ႏိုင္ဘူး၊ ေျဖလည္း မေျဖေပ်ာက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ နာက်ည္းေနၾကပါတယ္။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း သူတို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ျပန္၀င္လာဖို႔ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။
ဘဂၤါလီ (သို႔) စစ္တေကာင္းမူဆလင္ေတြဟာလည္း ဒီလူေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးခ်င္းအတူတူပါပဲ။ ဒီေနရာကပဲလာၿပီး ဘာသာစကားခ်င္းလည္း အတူတူပါပဲ။ မ်ိဳးႏြယ္စုခ်င္းလည္း မကြာျခားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အကယ္၍ ခင္ဗ်ားရဲ႕ မိဘ (သို႔) ဘိုးဘြားေတြက ပါကစၥတန္ကို ေထာက္ခံတယ္ ဆိုရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လက္သင့္မခံပါဘူး။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မၾကာေသးခင္က ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံထဲကို ခိုး၀င္ၿပီး ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ဒုကၡသည္စခန္းႀကီးေတြဖြင့္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအစိုးရက အဲဒီဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးမဲ့ ႏိုင္ငံျခားအေထာက္အကူေပးတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ သူတို႔အတြက္ မွတ္ပံုတင္လိုအပ္ေနခဲ့တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ “ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္ကို တည္ထြင္ခဲ့ၾကရတာျဖစ္တယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံက ၁၇၉၀ မိုင္ရွည္တဲ့ သံမဏိထည္နဲ႔တည္ေဆာက္ထားၿပီး သံဆူးႀကိဳးေတြနဲ႔ ကာရံထားတဲ့ ခံတပ္သဖြယ္ နယ္နိမိတ္စည္း႐ိုးႀကီးကို ရွည္လ်ားလွတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ေရွ္နယ္နိမိတ္တေလွ်ာက္လံုးမွာ တားဆီးတည္ေဆာက္ထားခဲ့ တယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံထဲမွာ အလုပ္အကိုင္လာရွာတဲ့ ႏိုင္ငံေျပာင္းေရႊ႕လာမဲ့သူေတြ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမႏိုင္ေလာက္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူလိႈင္းႀကီးေတြနဲ႔ တျခားမူဆလင္ေတ ြ ၀င္မလာႏို္င္ေအာင္ (သို႔) ကင္းေ၀းေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုပဲ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ မိုင္ ၁၀၀၀ တေလွ်ာက္လံုးကိုလည္း မူဆလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ကင္းလႊတ္ေအာင္ အဓိကထားၿပီး အဲဒီစည္း႐ိုးႀကီး ေတြကို တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္နိမိတ္မွာေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္ျခားစည္း႐ိုးရယ္လို႔ ဘာတစ္ခုမွ် မရွိပါဘူး။
RSO Terrorists
ကၽြန္ေတာ္ဟာ ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(လြန္ခဲ့တဲ့ရွစ္လတုန္းက) အဲဒီေနရာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ___________________________________________________________________
ရခိုင္ - (Rakhaing ဟု အသံထြက္သည္) Arakan ဟုလည္း ေခၚၾကခဲ့သည္။ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာ စကားနဲ႔ လူမ်ိဳးႏြယ္ဖဲြ႕တည္မႈရွိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဇာတိေျမတြင္သမိုင္းအစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ေပါက္ပြားလာခဲ့ရာ ထိုေဒသရွိဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ - မ်ားမၾကာမီကပင္ ႏိုင္ငံကူးေျပာင္း၀င္လာၿပီး သူတို႔ကို အရင္တုန္းက ဘဂၤါလီမူဆလင္ (သို႔) စစ္တေကာင္း မူဆလင္မ်ားဟုေခၚသည္။ (သူတို႔၏ ဇာတိဇာစ္ျမစ္ကို ညႊန္ျပထားၿပီးသားျဖစ္သည္။)
ရခိုင္ျပည္နယ္ - ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ႏွစ္ခုၾကားရွိ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ စစ္ေတြျဖစ္သည္။ ယခင္က Akyab ဟုေခၚသည္။ အႀကီးဆံုးေသာ သမိုင္း၀င္ေရွးေဟာင္းAက်ဆံုးေနရာမွာ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕)ျဖစ္ၿပီး (၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄)ခုႏွစ္အထိ ယခင္ကရခိုင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အာရွတိုက္တြင္ အခ်မ္း သာဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ - ၁၉၇၁ ခုႏွစ္က ျဖစ္ေပၚလာေသာ ႏိုင္ငံအသစ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ မူလAစက ေရွးေခတ္က အိႏိၵယလူမ်ိဳး ဟိႏၵဴ (သို႔) ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းဆက္အမ်ိဳးမ်ိဳး နန္းစိုက္စိုးစံခဲ့ေသာ ေဒသ၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တို႔ စစ္ႏိုင္၍ အစၥလာမ္ဘာသာကိုသယ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ် ပိုင္Aိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ပိုင္နက္နယ္တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕ပါကစၥတန္အျဖစ္ အေနာက္ပါကစၥတန္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္မိုင္တစ္ေထာင္ေက်ာ္ တဲြဆက္လ်က္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ၿပီး ၁၉၇၁ တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အမည္ျဖင့္ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ ____________________________________________________________
အမွန္တရား၏ ဇာစ္ျမစ္
တကယ္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ႐ိုးရာယU္ေက်းမႈက်နစြာ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတဲ့ေမြးရပ္ဇာတိျပည္နယ္ႀကီးကို ရက္စက္လွတဲ့ အစီအစဥ္ေတြခ်ၿပီး တျခားလူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာတရားမမွ်တမႈ ရပ္တည္ရန္ ခြင့္ျပဳမႈမရွိဘဲ အစၥလမ္ျပည္နယ္အျဖစ္ အတင္းအဓမၼ သိမ္းယူထူေထာင္လိုက္ျခင္းပါပဲ။ ဤအျဖစ္မ်ိဳးက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ ေမာင္းေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ျဖစ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ တျခားနယ္ေျမႏိုင္ငံေဒသေတြကိုဘယ္ေတာ့မွကူးသြားၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ေလ့မရွိခဲ့ပါ။ ရခိုင္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ေရွးက်လွတဲ့ေမြးရပ္ဇာတိေျမမွာသာ အစဥ္အဆက္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္ေလာက္ကပင္ဘဂၤါလီတို႔ရဲ႕အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ျခင္းနဲ႔အတင္း အဓမၼမီးရႈိ.ျခင္းေတြကို ရြာေပါင္းမ်ားစြာ ခံခဲ့ရဘူးပါတယ္။
ရခိုင္တို႔ဟာ မူဆလင္ဘဂၤါလီတို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ယဥ္ေက်းမႈအေပၚ မငဲ့ကြက္ဘဲ ဗုဒၶဘုရားမ်ား ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေရးဆိုင္ရာ ေနရာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးဦးမွာကို ခါးသည္းလွတဲ့ ယခင္အေတြ႕အႀကံဳအရ သိေနခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ျပန္ေလၿပီေရာ။
အလားတူအျဖစ္ေတြက
ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း မွာ (လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ အနည္းငယ္တုန္းက) ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္.ကိုု လဲြမွားေသာ အယူနဲ႔သတ္ျဖတ္ခ်င္စိတ္ျပင္းျပေနတဲ့ မူဆလင္တို႔က ေခါင္းျဖတ္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဦးေရနည္းသြားၿပီးေတာ့၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းကို လြတ္လပ္ေသာ အစၥလာမ္ျပည္နယ္ အျဖစ္ ေျပာင္းပစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း မွာလည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ဖိလစ္ပိုင္ျပည္သူတို႔ကို အစဥ္မျပတ္ျပန္ေပးဆဲြျခင္း၊ ေခါင္းျဖတ္သတ္ျဖတ္ျခင္းေတြ ဆက္လုပ္ၿပီး သီးျခားအစၥလာမ္ သီးသန္႔ႏိုင္ငံျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက မူဆလင္မရွိေသာ အပိုင္းေတြမွာလဲ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီး၊ ခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေက်ာင္းသူကေလးမ်ား ေက်ာင္းတက္ဖို႔လမ္းေလွ်ာက္လာရာမွာ ေခါင္းေတြျဖတ္ၿပီး သတ္ခဲ့ၾကတယ္။ မၾကာေသးခင္က မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘာသာေရးစစ္ပဲြလုပ္ရန္ ပါ၀င္ေပးဆပ္ၾကဖို႔ အင္ဒိုနီးရွားလူမ်ိဳးမ်ားကို ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲမွာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င ္ ၂၈% ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဟိႏၵဴလူထုကို အတင္းေမာင္းထုတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ဟိႏၵဴဦးေရဟာ ၉% ေတာင္မရွိေတာ့ဘဲနည္းလာပါေတာ့တယ္။ ဗုဒၶဘာသာဦးေရအနည္းစုကို ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ မူဆလင္မ်ားကဆက္ဆံၾကပါတယ္။ ဗုဒၶေစတီေတာ္မ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ အိမ္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးၾကပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းဘုရားေတြ၊ တရားထိုင္တဲ့ဂူေတြနဲ႔ ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့အရာေတြဟာ ဗုဒၶေခတ္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကတည္းကျဖစ္ၿပီး ယခုေတာ့ လံုး၀ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရပါၿပီ။
သမိုင္းေၾကာင္းရာဇ၀င္
ရခိုင္ေဒသမွာလြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း၂၀၀၀ ေက်ာ္အေစာပိုင္း ေအဒီရာစုႏွစ္မ်ားကပင္ထီးနန္း၊ ဘုရင္မ်ားနဲ႔ သမိုင္းေကာင္းအစဥ္အလာမ်ား ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕နဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ၾကရတာကေတာ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးစစ္စစ္တို႔ရဲ႕ သက္ေသျပဳရာ ရခိုင္စိတ္ဓာတ္ရွိရာ အခ်က္အျခာၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။အဂၤလိပ္တို႔အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ေခတ္ကိုေတာ့ ဖယ္လိုက္ပါေတာ့။ အဂၤလိပ္တို႔ဘာမွမသိရွာဘဲအခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာေတြကို ကူညီဖန္တီးေပးသလို ျဖစ္ခဲ့တယ္။
အဂၤလိပ္တို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံ၊ စကၤာပူႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံေတြကို ၀င္ေရာက္စဥ္က စိုက္ပ်ိဳး ေရးႏွင့္စီးပြားလုပ္ငန္းေတြမွာကူလုပ္တဲ႕လူေတြအျဖစ္ ခိုင္းဖို႕ တရုတ္ေတြ၊ ကုလားေတြကို ေခၚသြင္းခဲ့ၾကတယ္။ အဂၤလိပ္ ေတြဟာ ဘဂၤလားက မူဆလင္ကုလားေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကို ေခၚသြင္းတာမ်ားတယ္။
ဘာေၾကာင္႕လဲဆိုေတာ့ ဘဂၤလား(ဘဂၤေဒ႕ရွ္)ကနီးလည္းနီးေတာ့အဆင္ေျပတယ္။ အဲဒီအလုပ္ကူသူ ဘဂၤါလိီ မန္ေနဂ်ာမ်ားက ဌာေနခံရခိုင္လုပ္သားေတြကို ငွားရမယ့္အစား ေထာင္ေပါင္းးမ်ားစြာေသာ မူဆလင္ ဘဂၤါလီမ်ားကို လာျပီးအလုပ္လုပ္ဖို႕ေခၚယူခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက (၁၈၀၀ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္း) ဘဂၤလားမွာ ဒီဘဂၤါလီေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အာေရးဘီး ယားရဲ႕ဝါဟာဗစ္အေတြးအေခၚမ်ားကိုအေျခခံတဲ႕ အစၥလာမ္မစ္ဖာရာဒိုင္းလုပ္ရွားမႈရဲ႕ အရွိန္အဟုန္ေအာက္မွာ လြမ္းမိုးျခင္းခံေနရတယ္။ ဒီအာေရးဘီးယားရဲ႕ ဝါဟာဗစ္ အေတြးအေခၚနဲ႕ ေဆာ္ဒီ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြက သူတုိ႕ကိုသူတို႕ အာေရးဘီးယားဆိုတဲ့ နာမည္ေပးထားတာျဖစ္တယ္၊ အေသးစိတ္အေနနဲ ဘဂၤါလီေတြကို ညႊန္ၾကားထားတာကလည္း “ေရအရင္းအျမစ္ေတြ႕လွ်င္သူတို႔ရဲ႕ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တစ္မ်ိဳးခ်ည္းသာေနရမယ့္ရြာေတြကိုတည္ၾကဖို႔ျဖစ္တယ္”။
ဒါ့ေၾကာင့္လည္းသူတို႔ဘဂၤါလီေတြဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာေရျပင္ကိုႏိုင္နင္းလာၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကိုျငင္းပယ္လာေတာ့တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္က သူတို႔တေတြအင္အားေတာင့္တင္းၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီဟု ယူဆတဲ့အခါ ဘာသာေရးစစ္ဆင္ႏြဲဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့ၾကတယ္။
၁၉၁၀ ၀န္းက်င္ေလာက္က အလုပ္ကူ မူဆလင္မန္ေနဂ်ာ ၁၅ ေယာက္ဟာ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕တည္းသို႔ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီတဲ့ ဘဂၤါလီအလုပ္သမားမ်ားကို ေခၚသြင္းခဲ့ၾကတယ္။ အစပိုင္းမွာ ႀကီးမားတဲ့ လူဦးေရတိုးပြားမႈ စတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ခဲ့တယ္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ မူဆလင္ဘဂၤါလီကုလားမ်ားရဲ႕ လူဦးေရ အလ်င္အျမန္တိုးပြားေနမႈကို စံုစမ္း စစ္ေဆးရန္ ေကာ္မရွင္တစ္ခုကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့တယ္။ စံုစမ္းခ်က္ေတြအရ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ၁၈၂၅ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၃၀၀၀၀ ေလာက္ရွိရာမွ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွာ လူဦးေရ ၂၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္အထိ တိုးပြားလာခဲ့တယ္။
အဲဒီ ေကာ္မရွင္က ေကာက္ခ်က္ခ်ပံုမ်ားအရ အားမေလ်ာ့စတမ္း ဆက္တိုက္နယ္ျခားေနရာမွာလုပ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္လႈပ္ရွားမႈကို ရပ္တန္းကရပ္မပစ္လွ်င္ (သို႔) ထိန္းခ်ဳပ္မႈမရွိလွ်င္ မၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း အဓိက႐ုန္း အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္လိမ့္မည္လို. ျဖစ္တယ္။ ေကာ္မရွင္ရဲ. တြက္ဆခ်က္ကလည္း မွန္ေနခဲ့တယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ေန႔မ်ား
၁၉၄၂ အေစာပိုင္းမွာ ဂ်ပန္ေတြဟာရခိုင္ဘက္သို႔ ေျခဦးလွည့္လာတဲ့အခါ အဂၤလိပ္တို႔က“ဘဂၤါလီဗီဖို႔စ္”လို႔ေခၚတဲ့ မူဆလင္တပ္သားအဖဲြ႕ကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့လက္နက္ေတြလည္း သူတို႔ကို တပ္ဆင္ေပးခဲ့တယ္။ အဂၤလိပ္ေတြက ဒီဘဂၤါလီေတြကို ရခိုင္ေတြထက္ တိုက္ေရးခိုက္ေရးမွာ လက္ရဲဇက္ရဲတဲ့ သူေတြအျဖစ္ ျမင္ခဲ့တယ္။ဒါေပမဲ့အဂၤလိပ္ေတြ႐ုတ္တရက္ဆုတ္ခြာရတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ဘဂၤါလီေတြဟာသူတို႔ကိုေပးထားတဲ့လက္နက္ေတြကို အလ်င္အျမန္သံုးပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဘယ္မွာသံုးပစ္ၾကလဲဆိုရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔မဟုတ္ဘ ဲ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ဗုဒၶဘာသာေတြကို သတ္ပစ္ဖို႔အတြက္ သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္းေတာ ေဒသေတြမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာရြာေတြ၊ ဘုရားေစတီေက်ာင္းကန္ေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို မီး႐ိႈ႕ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။
ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာေပါင္း ၃၀၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဒီတကယ့္ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈမွာ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ လူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမေတြကေန လူမ်ိဳးျပဳတ္သကဲ့သို႔ စြန္႔ခြာခဲ့ရတယ္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာေဒသတစ္ေနရာလုံးဟာ ဂ်ပန္ေတြ၊ အဂၤလိပ္ေတ ြ က်န္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ေတြႏဲ႔ ျပည့္စံုၿပီးအင္အားေတာင့္တင္းေနတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေတြရဲ႕လက္ထဲမွာခိုင္ခိုင္ၿမဲၿမဲ ေရာက္ရွိလို႔ေနခဲ့တယ္။သူတို႔ေတြဟာ နယ္ျခားေဒသကို ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ၿပီဆိုေတာ့ မူဆလင္ေတြရဲ႕ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားဟာ ႀကီးမားစြာတိုးတက္လာခဲ့တယ္။
ဒီေနရာေတြကေတာ့ ဟိုးအရင္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက လံုး၀နီးပါး ဗုဒၶဘာသာခ်ည္းဘဲ ေနလာခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ႐ုတ္တရက္ အေတာ္တိုေတာင္းတဲ့အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ေတာ္ေတာ္ႀကီး ကင္းစင္သြားၿပီး လံုး၀နီးပါးမူဆလင္ေတြသာရွိခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ နယ္ေျမခ်ဲ႕ဖို႔ စီမံကိန္းေတြခ်ၿပီး အဲဒီနယ္ေျမေတြကို လံုး၀ မူဆလင္ခ်ည္းသာျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္တုန္းက အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးရဲ႕ မွတ္တမ္းျပဳစုမႈတစ္ရပ္ထဲမွာ…“ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ရြာေတြမွာရွိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ရက္စက္စြာ အတံုးလိုက္အတစ္လိုက္ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံၾကရတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာျပၾကပါတယ္။ ေျမာက္ဦးရဲ႕အေနာက္ဖက္ကမ္းမွာရွိတဲ့ ရြာအမ်ားစုကို လည္း ဘဂၤါလီမူဆလင္တပ္က ဖ်က္ဆီးၾကတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ “တကယ္ေတာ့ ရန္သူ႕ဂ်ပန္တပ္ဟာ ဒီရြာေတြနားကို တစ္ခါမွ် ေရာက္မလာခဲ့ပါဘူး” ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရခိုင္ရြာသားေတြဟာ ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းေတြေပၚမွာ ပုန္းေအာင္းေနခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတဲ့ ေမြးရပ္ေျမကေန ေျပးခဲ့ၾကရတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အဲဒီက မူဆလင္ေတြကို ႏိုင္ေအာင္ျပန္မတိုက္ထုတ္ႏိုင္ရန္ေတာ့ သူတို႔ဘ၀ဟာ ကယ္တင္ႏိုင္မဲ့လမ္း မရွိႏိုင္ေတာ့ပါဘူး” လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ေတြကို ေမာင္းထုတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္တြင္ အဖဲြ႕၀င္ရဲေဘာ္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ဟာ စစ္ေတြေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔နဲ႔ ဆူပူေသာင္းက်န္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို တားဆီးဖို႔ အတြက္ ရခိုင္ေဒသကို လႊတ္ျခင္းခံရတယ္။ သူဟာ သူ႕ရဲ႕ ရဲေဘာ္ေကာင္းႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ရန္ေနာင္နဲ႔ ဗိုလ္မ်ိဳးညြန္႔တို႔ကို ေမာင္းေတာကို မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင ့္ သေဘာတူေဆြးေႏြးဖိ ု႔ လႊတ္လိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ ့ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္နဲ ႔ ေဆြးေႏြးစကားေျပာမယ့္အစား ႏွစ္ေယာက္စလံုးကို သတ္ပစ္ခဲ့ပါ တယ္။
သူတို႔ေတြဟာဒီနယ္ေျမေတြကို သူတို႔ကိုယ္ပိုင္နယ္ေျမအျဖစ္လိုခ်င္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့“ဒါ႐ူအစၥလမ္”လို႔ေခၚတဲ့ အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေပါင္းစည္းသြားမယ့္အစၥလမ္ႏိုင္ငံကိုတည္ေထာင္ခ်င္ခဲ့တယ္။ မူဆလင္ေတြဟာေနရာအႏွံ႔ရွိအျခားမူဆလင္မဟုတ္သူမ်ားကို အျပတ္ရွင္းခဲ့တာနဲ႔အမွ် တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လံုး၀ အစၥလမ္ကမၻာတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး လာခဲ့တယ္။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ဘာအျဖစ္အပ်က္ေတြျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတာကို တကယ္သိျမင္လာရပါၿပီ။ အကယ္၍ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြ ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ သူတို႔ရ ဲ႕ အသက္ေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေတြ၊ဘိုးဘြားပိုင္ေျမေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ သမိုင္းဟာ လံုး၀ ေပ်ာက္ဆံုးေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မယ္ ဆိုတာကို ျမင္လာခဲ့တယ္။
ကိုရမ္က်မ္းက မူဆလင္မဟုတ္သူမ်ားရဲ႕ ေျမေတြယူျခင္းကို တရားတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္။
ကိုရမ္ ၃၃း၂၇ “And, He made you heirs to their land and their dwellings and their property, and (to) a land which you have not yet trodden, and Allah has power over all things.”
ကိုရမ္ ၂၁း၄၄ “Do they see Us advancing, gradually reducing the land (in their control), curtailing (reducing) its borders on all sides? It is they who will be overcome.”
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးဆံုးသြားတဲ့ေနာက္မွာေတာ ့ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ျပန္၀င္လာၿပီး ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ သူတို႔ေမာင္းထုတ္လိုက္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ျပန္လာၿပီး ေမြးရပ္ရြာေတြမွာ ျပန္ေနဖို႔ကို လက္မခံခဲ့ဘူး။ သူတို႔ေတြဟာ အခုခ်ိန္မွာ သူတို႔မွာ “ရွာရီးယားဥပေဒ”နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္မူဆလင္ခ်ည္း သီးသန္႔နယ္ေျမရွိေနၿပီလို႔ ယံုၾကည္ေနၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ မူဆလင္မဟုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္ေတြ သို႔မဟုတ္ ဗမာေတြအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို လက္မခံခဲ့ဘူး။ ဒီလိုလက္ခံမယ့္အစား ေနာင္မၾကာမီ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေတာ့မယ့္ ပါကစၥတန္ထဲကို ပူးေပါင္း၀င္ေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တယ္။
အဂၤလိပ္ေတြက ဗမာေတြကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ ျပင္ဆင္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ “ဂ်ာမီအာတူလ္အယ္လီမာအီအစၥလာမ္ပါတီ”လို႔အမည္ရတဲ့ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အဖဲြ႕ဟာ မၾကာမီျဖစ္ေပၚေတာ့မယ့္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ၿပီး သူပုန္တပ္ဖဲြ႕တစ္ခု ကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့တယ္။ အဲဒီသူပုန္တပ္ဖဲြ႕ကို ဖဲြ႕စည္းရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကုိ သိမ္းယူၿပီး ပါကစၥတန္အေရွ႕ပိုင္း (ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) နဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ျဖစ္တယ္။
၁၉၄၆ မွာေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ “မူဆလင္မ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕အစည္း” (အမ္အယ္လ္အို)ကို ဖဲြ႕စည္းၿပီး သူတို႔ရဲ႕ စစ္ပဲြကိုစတင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၈ မွာ သူတို႔ေတြဟာပါတီရဲ ႕ နာမည္ကို မူဂ်ာဟစ္ပါတီလို႔ေျပာင္းလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ “မူဂ်ာဟစ္သူပုန္”အဖဲြ႕အျဖစ္သိလာရတယ္။ မူဂ်ာေဟဒင္ဆိုတာကေတာ့ အစၥလမ္ဘာသာေရးစစ္ပဲြကို ဆင္ႏႊဲမဲ့ မူဆလင္တိုက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။) ဂ်ီဟတ္ = အစၥလမ္ဘာသာ၏ ဘာသာေရးစစ္
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ မင္းႀကီးကသူ႕ရဲ႕လက္ေအာက္၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ မူဆလင္ မ်ားရဲ႕ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္မႈကို ခံရတဲ့အခါသတင္းမွတ္တမ္းတစ္ပုဒ္ကိုေရးခဲ့တယ္။
အဆိုပါသတင္းမွတ္တမ္းမွာ သူေရးထားတာကေတာ့ “လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္တဲ့ လူေတြဟာ မူဆလင္ရဲတပ္ဖဲြ႕က ခိုင္းေစထားတာ”လို႔ သံသယ ရွိခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီလူေတြမွာ ျပင္းထန္တဲ့ မူဆလင္စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ဒီနယ္ေျမတစ္ခုလံုးကို ႏွိပ္ပစ္မယ္၊ အႏိုင္ယူမယ္ဆို တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြရွိေနခဲ့တယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ဗမာအစိုးရရဲ႕ ဥပေဒအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္းေတာေဒသမွာရွိတဲ့ မူဆလင္ထုက တိုက္႐ိုက္ရန္စပ်ိဳး စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္အသြင္ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။ ဒီလိုအစိုးရအေပၚ အလြန္ အေကာက္အႀကံမ်ားၿပီး ဥပေဒ မေလးစားမႈေတြကို ဗမာအစိုးရက ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ အေရးတယူ မတုန္႔ျပန္၊ မဆက္ဆံ ဘူးဆိုရင္ ဒီေျပာင္းေရႊ႕လာတဲ့ မူဆလင္အဖဲြ႕အစည္းထုႀကီးက ဒီေဒသကို ျဖစ္ခါစပါကစၥတန္နဲ႔ေပါင္းစည္းဖို႔ ႀကိဳးစားရလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့အခါမွာ
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ဇန္န၀ါရီလ(၄)ရက္ေန႔မွာလြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာတဲ့အခါ ဒီမူဆလင္ေတြ အတြက္မဟုတ္ျပန္ပါဘူးေလ။ ဒီေတာ့သူတို႔မွာ အစီအစU္ေတြရွိခဲ့ၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ဇန္န၀ါရီလ(၉) ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအသစ္ထံ မူဂ်ာဟစ္ပါတီကစာတစ္ေစာင္ပို႔ပါတယ္။အဲဒီစာမွာေတာင္းဆိုထားတဲ့ စာရင္းထဲမွာပါတာေတြကေတာ့--(၁) ကုလားတန္ျမစ္နဲ႔နတ္ျမစ္ၾကားမွာရွိတဲ့နယ္ေျမဧရိယာေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕မူဆလင္ အမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္ေျမဌာေနအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရမည္။ (အဲဒီေဒသမွာ သူတို႔ေတြကလြန္ခဲ့ ေသာ၆ႏွစ္ကပင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအျမစ္ျပတ္ကင္းမဲ့ေအာင္ရွင္းလင္းထားၿပီးဟုဆိုတယ္)
(၂) မူဂ်ာဟစ္ပါတီကိုဗမာအစိုးရအသစ္မွာတရား၀င္အဆင့္အတန္း၀င္ေရးအတြက္ ဗမာ့အစိုးရသစ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အဖဲြ႕အစည္းတစ္ရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရမည္။
(၃) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားစြာက ို သတ္ျဖတ္မႈ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ေစတီပုထိုးမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာက ို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈ မ်ားေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးၿပီးအက်ဥ္းခ်ခံထားရေသာ မူဂ်ာေဟဒင္တိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့သူမ်ားကို ျခြင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပးရမည္။”တို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ဗမာႏုိင္ငံဗဟိုအစိုးရသစ္မွာလဲဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ႀကံခံရျခင္းအတြက္မနည္းအဖတ္ဆယ္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီရာဇသံျပင္းျပင္းေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေျမာက္ဖက္ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ေတြကခ်က္ျခင္း အျမန္ပဲ ဗမာႏိုင္ငံကို ဂ်ီဟတ္လိုေခၚတဲ. ဘာသာေရးစစ္ေၾကျငာလိုက္ပါေတာ့တယ္။
မူဂ်ာေဟဒင္ေတြမွာအတြင္းစိတ္ယုတ္ကန္းလွတဲ့စီမံကိန္းတစ္ခုထြက္ေပၚလာၿပီးေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေက်းရြာမ်ားအားလံုးကိုဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။ (၄င္းၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာလြန္ခဲ့ေသာ၆ႏွစ္ကပင္ဖ်က္ဆီးသုတ္သင္ၿပီး ျဖစ္တယ္။)
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ (အာဇာနည္ေန႔)မွာ ငျပဳေခ်ာင္းႏွင့္ အနီးတ၀ိုက္မွာရွိတဲ့ ရြာေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾက တယ္။ ၿပီးေတာ့ နည္းလမ္းအသစ္အေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ျပန္ေပးဆဲြခဲၾကတယ္။ သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ ေငြ(သို႔) သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ အေနအထား၊ မရလွ်င္ ျပန္ေပးဆဲြထားတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွ မွားယြင္းစြာ ျပႆနာကို မီးေမႊးခဲ့မိပံု
၁၉၅၀,၁၉၆၀,၁၉၇၀ခုႏွစ္မ်ားမွာ ျမန္မာျပည္ဟာႏိုင္ငံေရး႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ၊ အခ်င္းခ်င္းအခ်င္းမ်ားတိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ထမႈေတြ၊ေရာင္စံုသူပုန္ေတြနဲ႔႐ႈပ္ယွက္ခတ္ၿပီးရွင္းမရေလာက္ေအာင္ျဖစ္ခဲ့ရ ပါတယ္။(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ႀကံခံခဲ့ရတဲ့ ၁၉၄၇ခု ေနာက္ပိုင္းမွာဗိုလ္ေန၀င္းက အသာစီးရေနရာယူလာခဲ့တယ္)ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လံုး၀ၿပိဳလဲသြားမဲ့ အႏၱရာယ္ကေန ထိန္းခ်ဳပ္မႈရလာခဲ့စျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ဦးႏုအတြက္ေတာ့ ႀကိဳးတန္းေပၚေလွ်ာက္ရသလို အသည္းအသန္အေျခအေန ေရာက္ခဲ့တယ္။ ဦးႏုကို လႊတ္ေတာ္မွာ အယံုအၾကည္မရွိအဆိုကို တင္သြင္းၿပီး သူ႕အာဏာကို ခြာခ်ဖို႔ ထုတ္ျပန္စာထြက္ခဲ့တယ္။
သူဆက္လက္ရွင္သန္ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ သူရႏိုင္သမွ်အကူအညီေတြလိုေနၿပီေလ။ ဦးႏုဟာ ပါလီမန္မွာ ရခိုင္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို အားကိုးလို႔ မရခဲ့ဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက ဦးႏုကို မေထာက္ခံဘဲ ဆန္႔က်င္ၾကလို႔ပါပဲ။ အဲဒီတုန္းက လႊတ္ေတာ္မွာ မူဆလင္တခ်ိဳ႕ရွိတယ္။ ဦးႏုဟာ သူ႕ကို ယံုၾကည္ၿပီး ေထာက္ခံမဲရဖို႔ အဲဒီမူဆလင္ေတြ အတြက္ ဘာမဆို သူလုပ္ႏိုင္သမွ် အကူအညီေပးခ်င္ေနတယ္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ ေရြးေကာက္ပဲြမွာေတာ့ ဦးႏုရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေကာင္းကြက္ၾကည့္တတ္တဲ့ အစိုးရဟာ ေထာက္ခံမဲပြတ္ခါသီခါနဲ႔ အႏိုင္ရ ရွင္သန္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္ သူႏိုင္ခဲ့သလဲဆိုေတာ့ သူက မူဆလင္ေတြ၊ မြန္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ တျခားမဲအခ်ိဳ႕ကို ရလိုက္လို႔ပါပဲ။
သူဒီမဲေတြရဖို ႔ မြန္တို႔ကို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေရွ႕ပိုင္းမွာ မြန္ျပည္နယ္ေတြ ဖန္တီးေပးမယ္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အေနာက္ပို္င္းမွာေတာ့ မူဆလင္ျပည္နယ္ ေတြတည္ေထာင္ေစမယ္၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္မ်ားကို ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ျပဳမယ္လို႔ ကတိေပးလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈးကို လူလည္း မသိ၊ အသံုးလဲ မျပဳခဲ့ၾကပါ)
၁၉၈၅ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၃၁)ရက္ေန႔မွာ ဦးႏုက မူဂ်ာဟစ္သူပုန္အားလံုးကို လက္နက္ခ်ၾကပါလွ်င္ အခြင့္အေရးေပး မည္လို႔ ကမ္းလွမ္းမႈ လုပ္ခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕မူဂ်ာဟစ္ေတြက လက္နက္ခ်ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျပဳမႈကို ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အျခားအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ လ်င္ျမန္စြာဘဲ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တယ္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလမွာေတာ့ ဗမာတပ္မေတာ္က အဆင့္ျမင့္စစ္အရာရွိေတြက ဦးႏုရဲ႕ေနအိမ္ကိုသြားၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ဆန္႔က်င္မွာလား သို႔မဟုတ္ အာဏာစြန္႔လႊတ္ၿပီး စစ္တပ္ကို အာဏာလႊဲအပ္မလားဆိုတဲ့ ရာဇသံ သတိေပးခဲ့တယ္။ (ဦးႏုမွာ စစ္တပ္ကို ဆန္႔က်င္ရင္ အက်ဥ္းက်ခံရ (သို႔) အသတ္ခံရမွာျဖစ္တယ္)။ တကယ္ေတာ့ စစ္အရာရွိမ်ားဟာ ေလဆိပ္နဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ေတြနဲ႔ ၁၀ မိုင္ေ၀းတဲ့ေနရာေတြမွာ အဆင္သင့္ တပ္စဲြထားၿပီးၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ဦးႏုမွာ ေရြးခ်ယ္စရာ မရိွေလၿပီ။ သူ႕မွာ အာဏာလည္း မရိွေတာ့ၿပီမို႔ သူ႕ရဲ႕ျပည္နယ္ျပဳေပးေရး၊ ႏိုင္ငံသားျပဳေပးေရး ေတြလည္း ကင္းေ၀းေပ်ာက္ကြယ္ၿပီေပါ့။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရက အာဏာသိမ္းယူခဲ့ ၿပီး (၂)ႏွစ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့တယ္။
၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာ ကတိေပးထားတဲ့အတိုင္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာလည္း တကယ္ေတာ့ ဦးႏုကို အာဏာျပန္ေပးဖို႔ ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဦးႏုက သူ႕ကို အျမန္မဲေပးခဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ခဲ့ရၿပီေလ။ ဦးႏုက မဖံြ႕ၿဖိဳးေသးတဲ့ ျမန္မာ့ေရဒီယို (Voice of Burma) ကေန ပုံမွန္အစီအစဥ္တစ္ခုအေနန ဲ႔ ဘဂၤလီဘာသာစကားနဲ႔ အသံလြင္မႈကို အတင္းလုပ္ေစၿပီး သူ႕ကို အကူအညီေပးခဲ့တဲ့ မူဆလင္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို တစ္စိတ္တစ္ေဒသေၾကနပ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဘဂၤါလီေတြဟာပို၍ပို၍လိုခ်င္လာၾကတယ္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေတြက ျမန္မာလူမ်ိဳး မွတ္ပံုတင္ကဒ္ရရွိလိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ မူဆလင္ဘာသာ၀င္သူေတြကသာ ထိန္းခ်ဳပ္ရမဲ့ အထူးနယ္ျခား နယ္ေျမ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕ကို ဦးႏုက ထူေထာင္တာပဲျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ၾကက္ၿခံကို ေျမေခြးအေစာင့္ခ်ခိုင္းသလို၊ ယခုလို နယ္ျခားေဒသကို မူလဆင္မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္လာႏိုင္ေစဖို႔ေပါ့။
ယခုအခါမွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးေတြကို ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ကခ်င္၊ မြန္၊ ပအို႔၊ ခ်င္း၊ ပေလာင္စတဲ့ ဇာတိေျမမွာ ေမြးတဲ့ဌာေနခံ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စုေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳခံရ ေစဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ ဒါမွသာႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ျပဳျခင္းအတြက္ တရား၀င္မယ္ေလ။
ယေန႔ေခတ္မွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္ (သို႔) စစ္တေကာင္းမူဆလင္ အသံုးအႏံႈးေတြကို သံုးရမဲ့အစား ေရဘုယ်အေနမ်ိဳးနဲ႔ “ရခိုင္မူဆလင္မ်ား”လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစဲြလာခဲ့ၿပီး၊လူေတြနားလည္မႈလဲြေအာင္ ဆြယ္ယူၿပီး ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးက သူတို႔ကို ရခိုင္မွတ္တမ္း၀င္ အသိမွတ္ျပဳတစ္ရပ္အျဖစ္ ယံုလာေစဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။
ဒီမွာ ထင္ရွားေနတဲ့ ျပႆနာ ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ တျခားတျခားေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုျဖစ္ျခင္းေတြမွာ နက္႐ိႈင္းတဲ့ ဇစ္ျမစ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဇာတိေျမရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းရွည္ဆိုတာရွိစၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရခိုင္မူဆလင္လို႔ဆိုတာေတြ မရွိၾကပါဘူး။
သူတို႔တေတြဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံကို ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကတဲ့ လူလိႈင္းႀကီးေတြထဲက ေပါက္ပြားလာခဲ့ၾကၿပီး၊ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြဟာ ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ရွိတဲ့သူေတြကို တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾကၿပီး ဌာေနခံဇာတိေျမက လူေတြဆီက ဥစၥာပစၥည္းေတြနဲ႔ ေျမယာေတြကိုလုယူခဲ့ၾကတယ္။
ၿပီးေတာ့သူတို႔မွာ အစၥလာမ္ခ်ည္း သီးသန္႔ရွိတဲ့ ျပည္နယ္က သူတို႔ရဲ႕ မူဆလင္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုစရာေတြရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာႏိုင္ စရာအေၾကာင္း မရွိပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဇာတိေျမက တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ သူတို႔ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ဟာ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတယ္ေလ။ ဤကမၻာေျမျပင္ေပၚမွာ ဇာတိခ်က္ေၾကြဌာေနခံ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းလည္း ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္သလို၊ မၾကာေသးခင္ကမွ မ်ိဳးဆက္တစ္ဆက္ (သို႔) ႏွစ္ဆက္မွ် ေျပာင္းေရြ႕၀င္လာၾကတဲ့ သူတို႔တေတြဟာ ဤျမန္မာေျမမွာ အေျခခ်ေနၾက႐ံုနဲ႔လည္း ျမန္မာ့တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္တာကို လံုး၀ရွင္းပါတယ္။
အဲဒီမွာ “ရခိုင္မူဆလင္”ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚအသံုးအႏႈန္းကိ ု အေကာက္ဉာဏ္ဆင္ တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ.သံုးခဲ့ေပမဲ့လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေတာ့ အခု “႐ိုဟင္ဂ်ာ” အေခၚအေ၀ၚကို စတင္သံုးၾကျပန္ေလၿပီေကာ။ ဦးႏုကအာဏာရရွိေရးအတြက္တစ္ႀကိမ္ ႀကိဳးစားခဲ့တာေရာ၊သူျပဳခဲ့တဲ့ ကတိက၀တ္ေတြေရာ၊ သူကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ မေအာင္ျမင္လာေတာ့ မျဖည့္စြမ္းႏိုင္ခဲ့ပါေခ်။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက ဤအေျခအေနကို အေၾကာင္းျပလ်က္ စင္ေပၚကို စစ္တပ္ေအာင္ပဲြတင္ၿပီး အာဏာကို သိမ္းယူခဲ့တယ္။ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး၊ ျမန္မာေရဒီယိုအစီအစU္မွာ ဘဂၤါလီဘာသာနဲ႔ မြန္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္လႊင့္ျခင္းကိုပါ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါတယ္။ ဦးႏုကိုလည္း ေထာင္သြင္းအက်U္းခ်ခဲ့ပါတယ္။
ဒီ့ေနာက္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္လဲ (၁၀)ႏွစ္ေလာက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။
“႐ိုဟင္ဂ်ာ”တို႔၏ လုပ္ႀကံတီထြင္မႈႏွင့္ သမိုင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားကို ဉာဏ္ဆင္လွည့္ျဖားေရးသားမႈမ်ား
၁၉၅၀ ခုႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚဟာေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအေခၚအေ၀ၚဟာ ေဒသတ၀ိုက္ကို စတင္ပ်ံ႕ႏွံ႔လာၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဘဂၤါလီမူဆလင္ (သို႔) စစ္တေကာင္းမူဆလင္ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚ ေတြကို အစားထိုးတဲ့ နာမည္တစ္ခုျဖစ္လာတယ္။ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္ေရာက္မွ အမ်ားသိတဲ့ နာမည္တစ္ခုျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက မူဂ်ာဟစ္သူပုန္ေတြကို ႏွိမ္နင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ မူဆလင္ေတြအတြက္ ဇာတ္လမ္းအသစ္တစ္ပုဒ္လိုလာၿပီဆိုတာကို သတိထားမိလာတာနဲ႔အမွ် ဘ၀အသစ္အျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၿပီး အခုဆိုရင္သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”လို႔ ေခၚေနၾကၿပီ။
ဒီစာလံုးအေခၚအေ၀ၚသစ္က “သတင္းမီဒီယာ ႏွင့္ အေထာက္အထား”ေတြကို ေသခ်ာကိုင္တြယ္ဖို႔ ပိုမိုလြယ္ကူလာတယ္။ ဘဂၤါလီမူဆလင္နဲ႔ စစ္တေကာင္းမူဆလင္ဆိုတဲ့ အေခၚအေ၀ၚေတြက သူတို႔ဟာ ဗမာျပည္ပကလာတယ္ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေနတယ္ေလ။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြ ဘဂၤါလီ သို႔မဟုတ္ စစ္တေကာင္းမွာ အေျခစိုက္လာခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာကိုေပါ့။
“႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ ့ နာမည္မွာ အျခားတူတဲ ့ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အဲဒီနာမည္က သူတို႔ရဲ ႕ “သမိုင္းသစ္”ကိ ု ျဖန္႔ဖို႔ ပိုၿပီးလြယ္ကူေစခဲ့တယ္။ အဲဒီ “သမိုင္းသစ္”မွာ သူတ ို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ အမွန္တကယ္ပဲ ဒီနယ္ေျမေတြမွာ ေနထိုင္က်က္စားလိုတာ အလြန္႔အလြန္ၾကာျမင့္ေနၿပီလို႔ဆိုပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘာေၾကာင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို မုန္းရသလဲ၊ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို ဘာေၾကာင့္ မကူညီတာလဲ
၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးေပးေတာ့ အိႏၵိယအေရွ႕ဘက္ျခမ္းနဲ႔ အိႏၵိယအေနာက္ဘက္ျခမ္းဆိုၿပီး မူဆလင္ေဒသႏွစ္ပိုင္းရွိေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီႏွစ္ပိုင္းဟာ ပူးေပါင္းထားတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ပါကစၥတန္ရဲ႕ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံ တစ္ခုအျဖစ္ ျပဳလုပ္ျခင္းခံခဲ့ရတယ္။ (အဲဒီမူဆလင္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ႏိုင္ငံကိုေတာင္ ကိုယ္တိုင္ျပႆနာရွာခဲ့တယ္) ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သူတို႔ၾကားက တင္းမာမႈေတ ြ ျပင္းထန္လာၿပီး ေသြးေခ်ာင္းစီးတဲ့ တိုက္ပဲြေတြျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ ္အေရွ႕ပိုင္းဟာ အင္အားႀကီးတဲ့ အေနာက္ပိုင္းက လြတ္လပ္ေရးရသည့္တိုင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အေရွ႕ဘက္အပိုင္းဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံသစ္ျဖစ္လာတယ္။ရခိုင္မွာေရာက္ေနတဲ့ မူဆလင္ေတြက တကယ္တမ္းၾကေတာ့ထူးျခားစြာေ၀းလံတဲ့အေနာက္ဘက္အပိုင္း (ပါကစၥတန္)ကို အားေပးေထာက္ခံခဲ့ၿပီး နယ္ေျမနီးစပ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို နည္းနည္းေလးမွ အေထာက္အကူ မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြဟာပိုၿပီးစိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္တဲ့ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံရဲ႕အစၥလမ္ဘာသာကို ပိုၿပီး သေဘာက်ႏွစ္သက္လို႔လဲျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ေရွ္ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လူမ်ိဳးေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနေနတဲ့ ဘဂၤါလီ (သို႔) စစ္တေကာင္း မူဆလင္ေတြအေပၚ ေဒါသထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔တေတြကို သူတို႔ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကေန စြန္႔လႊတ္ပစ္လိုက္ၿပီး သူတို႔ကို သစၥာေဖာက္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ဆက္ဆံၾကတယ္။ ယခုထက္တိုင္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွက သူတို႔က ို ခြင့္မလႊတ္ႏိုင္ဘူး၊ ေျဖလည္း မေျဖေပ်ာက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ နာက်ည္းေနၾကပါတယ္။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း သူတို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ျပန္၀င္လာဖို႔ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။
ဘဂၤါလီ (သို႔) စစ္တေကာင္းမူဆလင္ေတြဟာလည္း ဒီလူေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးခ်င္းအတူတူပါပဲ။ ဒီေနရာကပဲလာၿပီး ဘာသာစကားခ်င္းလည္း အတူတူပါပဲ။ မ်ိဳးႏြယ္စုခ်င္းလည္း မကြာျခားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အကယ္၍ ခင္ဗ်ားရဲ႕ မိဘ (သို႔) ဘိုးဘြားေတြက ပါကစၥတန္ကို ေထာက္ခံတယ္ ဆိုရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လက္သင့္မခံပါဘူး။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မၾကာေသးခင္က ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံထဲကို ခိုး၀င္ၿပီး ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ဒုကၡသည္စခန္းႀကီးေတြဖြင့္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအစိုးရက အဲဒီဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးမဲ့ ႏိုင္ငံျခားအေထာက္အကူေပးတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ သူတို႔အတြက္ မွတ္ပံုတင္လိုအပ္ေနခဲ့တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ “ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္ကို တည္ထြင္ခဲ့ၾကရတာျဖစ္တယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔အေၾကာင္းတစ္ေစ့တစ္ေစာင္း
ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ပါကစၥတန္ကို ဘာလို႔ မၾကည့္ခ်င္ မျမင္ခ်င္ၾကလဲဆိုေတာ့။ Uပမာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တုန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ ဦးေရ (၂၈) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိခဲ့ရာကေန ယခုဆို (၉)ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိေတာ့တယ္ေလ။ အဲဒါ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ?။ ဟိႏၵဴေတြဟာ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ၾကရတယ္။ ႏိုင္ငံထဲကေနထြက္ေျပးေအာင္လည္း ၿခိ္မ္းေျခာက္တာေတြ၊ ဖိအားေပးတာေတြလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ပါ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တုန္းက ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ ဟိႏၵဴ၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဆိခ္ဘာသာ၀င္ဦးေရ (၂၀)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိခဲ့ရာမွ ယခုဆို (၁)ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိေတာ့တယ္ေလ။အိႏၵိယႏိုင္ငံက ၁၇၉၀ မိုင္ရွည္တဲ့ သံမဏိထည္နဲ႔တည္ေဆာက္ထားၿပီး သံဆူးႀကိဳးေတြနဲ႔ ကာရံထားတဲ့ ခံတပ္သဖြယ္ နယ္နိမိတ္စည္း႐ိုးႀကီးကို ရွည္လ်ားလွတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ေရွ္နယ္နိမိတ္တေလွ်ာက္လံုးမွာ တားဆီးတည္ေဆာက္ထားခဲ့ တယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံထဲမွာ အလုပ္အကိုင္လာရွာတဲ့ ႏိုင္ငံေျပာင္းေရႊ႕လာမဲ့သူေတြ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမႏိုင္ေလာက္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူလိႈင္းႀကီးေတြနဲ႔ တျခားမူဆလင္ေတ ြ ၀င္မလာႏို္င္ေအာင္ (သို႔) ကင္းေ၀းေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုပဲ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ မိုင္ ၁၀၀၀ တေလွ်ာက္လံုးကိုလည္း မူဆလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ကင္းလႊတ္ေအာင္ အဓိကထားၿပီး အဲဒီစည္း႐ိုးႀကီး ေတြကို တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္နိမိတ္မွာေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္ျခားစည္း႐ိုးရယ္လို႔ ဘာတစ္ခုမွ် မရွိပါဘူး။
