ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္ အင္ဒိုနီးရွား အစြန္းေရာက္ဝါဒီမ်ား ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္

ဂ်ကာတာ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁

ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း အင္ဒိုနီးရွား အစြန္းေရာက္ ဝါဒီမ်ား ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ပဋိပကၡမ်ားအေပၚ ႏိုင္ငံေရးအရ ေလ့လာသုံးသပ္ေရး အင္စတီက်ဳ (IPAC) ၏ အစီရင္ခံစာကို ကိုးကားၿပီး The Diplomat သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ႏိုင္ငံျခား တိုက္ခိုက္ေရးသမား ၁၁,၀၀၀ အနက္ ၅၀ ဦးမွာ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမွ ျဖစ္မည္ဟု ယူဆထားေၾကာင္း အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဆီးရီးယား ပဋိပကၡဟု အမည္ေပးထားေသာ အစီရင္ ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းပမာဏမွာ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွ စတင္ၿပီး ခန္႔မွန္းခဲ့သည့္ ပမဏျဖစ္ကာ တိက်ေသခ်ာမႈ မရွိေသးေပ။

ထို႔ျပင္ အင္ဒိုနီးရွား ဂ်ီဟတ္ေခါင္းေဆာင္ ဘာရွားကလည္း ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကို ဂ်ီဟတ္ ပညာေရး တကၠသိုလ္အျဖစ္ မွတ္ယူၾကရန္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားသမၼတ အာဆတ္က ဆြန္နီ မြတ္ဆလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ဖိႏွိပ္ေနသည္ဟု အင္ဒိုနီးရွားအမ်ားစု ႐ႈျမင္လာေအာင္ ပုံေဖာ္ေပးေနမႈမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း IPAC အဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ဆြန္နီ အင္အားႀကီး ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား ႏိုင္ငံက ေထာက္ပံ့ ေပးထားသည့္ အင္ဒိုနီးရွား ျပည္တြင္း အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ပုံေဖာ္ေပးေနမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း IPAC ပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္သူ ဆြစ္ဒနီဂ်ဳံးက ေျပာၾကားသည္။

ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ အစြန္းေရာက္သမားမ်ား အဓိက တင္ပို႔ေနသည့္အဖြဲ႕မွာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဘာလီဗုံးခြဲမႈ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ႀကီးမားသည့္ အင္ဒိုနီးရွား ဂ်ီဟတ္အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ဂ်မား အစၥလာမီးယားအဖြဲ႕ ျဖစ္ေၾကာင္း IPAC အဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔အျပင္ ဂ်မားအစၥလာမီးယား အဖြဲ႕၏ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ကူညီေရး အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ဟီလာအမာ အင္ဒိုနီးရွား အဖြဲ႕အစည္း (HASI) က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ဆီးရီးယား အစၥလာမၼစ္ ခုခံေရးသမားမ်ားထံသို႔ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ေပါင္း ၁၀ ဖြဲ႕ထိ ေစလႊတ္ခဲ့ၿပီး ေငြေၾကးႏွင့္ ေဆးဝါး ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးအပ္ခဲ့ကာ အနာဂတ္ကာလ စစ္ေရးအရ ပါဝင္ ပတ္သက္ႏိုင္ေရး ႀကဳိတင္ဒီဇိုင္းလုပ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ အင္ဒိုနီးရွား ဂ်ီဟတ္ ဝါဒီမ်ားမွာ ႏွစ္ပိုင္းကြဲေနၿပီး အခ်ဳိ႕မွာ ဆီးရီးယား အယ္ႏ်ဴစရာတပ္ဦး (အယ္လ္ေကဒါအဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ ရွိသည့္အဖြဲ႕) ကို ေထာက္ခံၿပီး က်န္အဖြဲ႕မွာ အီရတ္ႏွင့္ လီဗတ္ အစၥလာမၼစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ (ISIS) ကို ေထာက္ခံေနေၾကာင္း သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။

လီဗတ္ေဒသမွာ ဆီးရီးယား၊ လက္ဘႏြန္၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ ပါလက္စတိုင္းႏွင့္ အစၥေရးႏိုင္ငံမ်ား ပါဝင္ေနသည့္ နယ္ေျမ ျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္၏ အဆုံးသတ္ကာလတြင္ ေနာက္ဆုံးတိုက္ပြဲမွာ ယင္းေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားလိမ့္မည္ဟု ဂ်ီဟတ္ဝါဒီမ်ားက ယုံၾကည္ထားသည္။

ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွား အစြန္းေရာက္မ်ား ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးစနစ္၏ တည္ၿငိမ္မႈ၊ စီးပြားေရးရာအရ ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈ၊ ေဒသဆိုင္ရာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ စသည့္ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဂ်ီဟတ္ဝါဒီမ်ား မိခင္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာပါကလည္း အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ အခက္အခဲေတြ႕မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း IPAC က သုံးသပ္ထားသည္။

The Voice Weekly