ကၽြန္းဆြယ္ ဆီးဂိမ္းႏွင့္ ျမန္မာ ေျပးခုန္ပစ္

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနျပည္ေတာ္ ဗဟိုျပဳ၍ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး ႏွင့္ ေငြေဆာင္တို႔တြင္ က်င္းပမည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ား စတင္က်င္းပရန္ ရက္ပိုင္းမွ်သာ လိုေတာ့သည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၇ ရက္မွ စတင္ကာ ေဘာလုံး ၿပိဳင္ပြဲမ်ား က်င္းပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေဘာလုံးႏွင့္ အတူ ေဘာ္လီေဘာ၊ ပိုက္ေက်ာ္ျခင္း၊ ေဟာ္ကီ၊ ဘတ္စကက္ ေဘာ စသည့္ အားကစားနည္းမ်ား အတြက္လည္း ပြဲစဥ္ဇယားမ်ား ေရးဆြဲၿပီးၿပီ ျဖစ္သည္။ ေရးကူးႏွင့္ ေျပးခုန္ပစ္ အပါအ၀င္ အျခား လက္ေ၀ွ႔၊ အေလးမ စသည့္ အားကစားနည္း မ်ားအတြက္ ပြဲစဥ္ ေရးဆြဲမႈမ်ား မလုပ္ေသးသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ပြဲစဥ္ဇယား ေရးဆြဲရန္ က်န္ေနေသးသည့္ အားကစာနည္းမ်ား အနက္ ေျပးခုန္ပစ္ ႏွင့္ ေရးကူး အားကစားနည္း တို႔မွာ အထူး အေရးႀကီးသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ မည္သည့္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္မဆို မျဖစ္မေန ေျပးခုန္ပစ္ႏွင့္ ေရကူးၿပိဳင္ပြဲတို႔မွာ မထည့္မေနရ သတ္မွတ္ထားသည့္ အားကစားနည္း ၂ မ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမွင့္မႈ အေရအတြက္မွာလည္း အမ်ားဆုံး ျဖစ္သည္။ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္းတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ၄၆ ဆု (အမ်ဳိးသား ၂၃ ဆု၊ အမ်ဳိးသမီး၂၃ ဆု) ခ်ီးျမွင့္မည္ ျဖစ္သည္။ ေရကူး အားကစား နည္းတြင္လည္း ေရႊတံဆိပ္ ၄၁ ဆု ခ်ီးျမွင့္မည္ ျဖစ္သည္။

ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတို႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေအာင္ျမင္ဆုံး အားကစားနည္းမွာ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲကို ထုိင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ စတင္ က်င္းပခဲ့သည္။

ျ္မန္မာႏိုင္ငံက ေရႊတံဆိပ္ ၁၁ ဆု ဆြတ္ခူးၿပီး ႏိုင္ငံအလိုက္ ဒုတိယ ေနရာ၌ ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ေရႊတံဆိပ္ ၁၁ ဆုကို အားကစားနည္း ၄ မ်ဳိးက ဆြတ္ခူးခဲ့ရာ ေျပးခုန္ပစ္ ၅၊ ေရကူး ၂၊ လက္ေ၀ွ႔ ၂ ႏွင့္ အေလးမ ၂ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

ေျပးခုန္ပစ္ ေရႊတံဆိပ္ ရွင္မ်ားမွာ ဂေရစီကား (မီတာ ၈၀ တန္းေက်ာ္ေျပး)၊ ေမေမရီ (အျမင့္ခုန္)၊ ခင္ခင္ေထြး (လွန္တံပစ္)၊ အာဖူး (အမ်ဳိးသား မီတာ ၁၅၀၀)၊ ေနာ္ဖား (အမ်ဳိးသား သံျပား၀ိုင္းပစ္) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ျမန္မာ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားသည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွအဆင့္သို႔ စတင္ ၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။

၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ျမန္မာႏိုင္ငံက က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာ အားကစား အဖြဲ႕က ေရႊတံဆိပ္ ၃၅ ဆုျဖင့္ ႏုိင္ငံအလိုက္ ပထမ ရရွိသည္။ ၁၉၆၁ ကြ်န္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ အားကစားနည္း ၁၃ မ်ဳိးျဖစ္သည့္ ေျပးခုန္ပစ္၊ ၾကက္ေတာင္၊ လက္ေ၀ွ႔၊ ဘတ္စကက္ေဘာ၊ စက္ဘီး၊ ေဘာလုံး၊ ေသနတ္ပစ္၊ ေရကူး၊ ပင္ေပါင္၊ တင္းနစ္၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ အေလးမႏွင့္ ရြက္ေလွ တို႔ကို ထည့္သြင္း က်င္းပသည္။ အိမ္ရွင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသား အားကစားသမား ၁၂၀၊ အမ်ဳိးသမီး အားကစားသမား ၂၇ ဦး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ နည္းျပႏွင့္ ဒိုင္လူႀကီး ၃၀ စုစုေပါင္း ၁၇၇ ေယာက္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည္။ ေျပးခုန္ပစ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ၇ ဆု ရသည္။ အမ်ဳိးသား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ စိုးမရ (၀ါးလုံးေထာက္ ခုန္)၊ သိန္း၀င္း (သံလုံးပစ္)၊ ကာဖူး (မီတာ ၅၀၀၀ ႏွင့္ မီတာ ၁၀၀၀၀၊ မီတာ ၁၀၀ ေအာက္ လက္ဆင့္ကမ္း) ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ခင္ေ႒း (သံျပားပစ္) ႏွင့္ နန္းယဥ္ (လွံတံပစ္) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အားထားၾကေသာ ဂေရစီကားမွာ မီတာ ၈၀ တန္းေက်ာ္ေျပးႏွင့္ မီတာ ၁၀၀ ေျပးပြဲမ်ားတြင္ ပန္း၀င္ဓာတ္ပုံ အဆုံးအျဖတ္ျဖင့္ ဒုတိယဆုသာ ရရွိခဲ့သည္။

ျ္မန္မာ အားကစား အဖြဲဲ႔ အတြက္ အေအာင္ျမင္ဆုံး အားကစားမွာ ေရကူးပင္ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္းဆြယ္ ေရကူးၿပိဳင္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသမီး ေရကူးၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၆၁ ရန္ကုန္ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲက်မွ ပထမဆုံး စတင္ထည့္သြင္း က်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္။

အမ်ဳိးသား ေရကူး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာ ေရကူးသမားမ်ားက ေရႊတံဆိပ္ ၇ ဆုႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက ေရႊတံဆိပ္ ၆ ဆု ဆြတ္ခူး ႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမသီး (မီတာ ၁၀၀ အလြတ္ကူး)၊ တင္ေမာင္နီ (မီတာ ၂၀၀၊ မီတာ ၄၀၀ ႏွင့္ မီတာ ၅၀၀ အလြတ္ကူး)၊ ခ်စ္စိန္ (မီတာ ၁၀၀ ပက္လက္ကူး)၊ မီတာ ၁၀၀ လြန္းပ်ံ (ခ်စ္စိန္၊ တင္ေမာင္နီ၊ ေအာင္ၾကည္၊ ေအာင္သန္း) မီတာ ၂၀၀ လြန္းပ်ံ (တင္ေမာင္နီ၊ ျမသီး၊ စိန္ဖိုး၊ ေအာင္သန္း) ျမန္မာအမ်ဳိးသား ေရကူးအဖြဲ႕က ေရႊတံဆိပ္ ၇ ဆု ဆြတ္ခူးခဲ့သည္။ တင္ေမာင္နီ တေယာက္တည္းက လက္ဆင့္ကမ္း ပြဲမ်ား အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၅ ဆု ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။

ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲတြင္ စတင္ထည့္သြင္း က်င္းပသည့္ အမ်ဳိးသမီး ေရကူးၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီး ေရကူးမယ္ မ်ားကလည္း အစြမ္းျပ၍ ေရႊတံဆိပ္မ်ား ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။ မညြန္႔ခင္ (မီတာ ၁၀၀ အလြတ္ကူး) ႏွင့္ အယ္လီဇဘက္စပိုက္ (မီတာ ၂၀၀ အလြတ္ကူး)၊ လီလီယံသြင္ (မီတာ ၁၀၀ ရင္ေပါင္ကူး) ႏွင့္ မီတာ ၁၀၀ ေလးေယာက္ လက္ဆင့္ကမ္း အသင္း (လီလီယန္သြင္၊ ဆီးလ္ဗီးယားသြင္၊ အယ္လီဇဘက္ စမိုက္) တို႔ ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္ ကတည္းက စင္ကာပူ ေရကူးသမားမ်ား ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိၾကပါ။

ျ္မန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရႊတံဆိပ္ ၃၅ ဆုျဖင့္ ႏိုင္ငံအလုိက္ ပထမအဆင့္၌ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုေရႊတံဆိပ္ ၃၅ ဆုထဲတြင္ ေရကူးက ၁၂ ဆုႏွင့္ ေျပးခုန္ပစ္က ၇ ဆု စုစုေပါင္း ၁၉ ဆု ရရွိခဲ့ျခင္းက အားကစား ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္းႏွင့္ ေရကူး အားကစားနည္းတို႔က မည္မွ် ေရးႀကီးသည္ကို သိႏိုင္သည္။

တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ကေမၻာဒီးယား ႏုိင္ငံက လက္ခံက်င္းပျခင္း မျပဳသျဖင့္ ၁၉၆၅ က်မွ မေလးရွား ႏိုင္ငံက လက္ခံက်င္းပသည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္မွ ၂၁ ရက္အထိ ျပဳလုပ္သည့္ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ အားကစားနည္း ၁၄ မ်ဳိးျဖင့္ က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထည့္သြင္း ယွဥ္ၿပိဳင္ေစခဲ့သည့္ ရြက္ေလွ ၿပိဳင္ပြဲ ျဖဳတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ကၽြန္းဆြယ္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရြက္ေလွၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ၂ ဆု ရခဲ့ဖူးသည္။

မေလးရွား ကၽြန္းဆြယ္ပြဲတြင္ အားကစားနည္း အသစ္ ၂ မ်ဳိးျဖစ္သည့္ ဂ်ဴဒိုႏွင့္ ဆီပက္ရာဂါေခၚ ပိုက္ေက်ာ္ျခင္း အားကစားနည္းသစ္ ၂ မ်ဳိး ထည့္သြင္း က်င္းပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသား အားကစားသမား ၆၃ ေယာက္၊ အမ်ဳိးသမီး အားကစားသမား ၂၄ ေယာက္ျဖင့္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည္။ ၆၅ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေဘာ္လီေဘာ ၿပိဳင္ပြဲ၌ အမ်ဳိးသမီးပြဲမ်ား စတင္ထည့္သြင္း က်င္းပခဲ့သည္။

၁၉၆၅ ကၽြန္းဆြယ္ပြဲတြင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသား ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားသမားမ်ား ေအာင္ျမင္မႈ နည္းပါးခဲ့သည္။ ၀ါးလုံး ေထာက္ခုန္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ စိုးမရႏွင့္ မီတာ ၁၀၀၀၀ ႏွင့္ မာရသြန္ ၿပိဳင္ပြဲတို႔တြင္ ရွင္ေဗြဂန္းတို႔က ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူး ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။

မုိးစံ (မီတာ ၁၀၀)၊ ဂေရစီကား (အလ်ားခုန္)၊ ခင္တာ(သံလုံးပစ္) တို႔ကသာ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့ ၾကသည္။ ၁၉၆၅ မေလးရွား ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္းက စုစုေပါင္း ေရႊတံဆိပ္ ၆ ဆု ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။ ေရကူးၿပိဳင္ပြဲတြင္မူ ျမန္မာတို႔ အထိနာ ခဲ့သည္။ မီတာ ၁၅၀၀ ပြဲတြင္သာ တင္ေမာင္နီက ေရႊတံဆိပ္ ၁ ဆုတည္းသာ ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၅ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရႊတံဆိပ္ စုစုေပါင္း ၁၈ သာ ဆြတ္ခူးခဲ့ရာ၌ ေျပးခုန္ပစ္က ေရႊတံဆိပ္ ၆ ဆု ရရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာအားကစား အဖြဲ႔မ်ား အနက္ ေရႊတံဆိပ္ အမ်ားဆုံး ဆြတ္ခူးႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ထုိင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္မွ ၁၆ ရက္အထိ က်င္းပခဲ့သည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသား အားကစားသမား ၁၃၇ ဦးျဖင့္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည္။ စုစုေပါင္း ေရႊတံဆိပ္ ၁၁ ဆုသာ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ယင္းေရႊတံဆိပ္ ၁၁ ဆုအနက္ ေျပးခုန္ပစ္မွ ရွင္ေဗြဂန္း (မီတာ ၁၀၀၀၀)၊ မီတုန္းေနာ္ (မာရသြန္) တို႔သာ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူးႏိုင္သည္။

အမ်ဳိးသမီး အျမင့္ခုန္တြင္ ဘာဘရာ ေက်ာ္ဘြား၊ သံလုံးပစ္တြင္ ဂ်နီဖာတင္ေလး ေပါင္း ၈ ဆုသာ ဆြတ္ခူး ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၅ ဆီးဂိမ္းတြင္ ျမန္မာ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားအဖြဲ႔က ေရႊတံဆိပ္ ၄ ဆုသာ ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။

ေရကူးၿပိဳင္ပြဲတြင္ မီတာ ၁၀၀ လိပ္ျပာကူး၌ ေအာင္လႈိင္၀င္း တဦးတညးသာ ေရႊတံဆိပ္ ၁ ဆုတည္း ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့ သည္။ ၁၉၆၇ ဘန္ေကာက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာအားကစား သမားမ်ားအဖြဲ႔ ေနာက္ထပ္ ဆြတ္ခူးခဲ့သည့္ ေရႊတံဆိပ္မ်ားမွာ ေဘာလုံး ၁၊ အေလးမ ၄၊ ေသနတ္ပစ္ ၁ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ပၪၥမ အႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပသည္။ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ျမန္မာ၊ မေလးရွား၊ လာအို၊ ထုိင္း၊ စင္ကာပူ ႏွင့္ ေတာင္ဗီယက္နမ္တို႔ ၆ ႏိုင္ငံက ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည္။ ေျပးခုန္ပစ္၊ ၾကက္ေတာင္၊ ဘတ္စကက္ေဘာ၊ လက္ေ၀ွ႔၊ စက္ဘီး၊ ေဘာလုံး၊ ကၽြမ္းဘား၊ ဂ်ဴဒို၊ ေသနတ္ပစ္၊ ေရးကူး၊ စားပြဲတင္ တင္းနစ္၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ အေလးမ ႏွင့္ ရြက္ေလွ ၿပိဳင္ပြဲမ်ား ထည့္သြင္းက်င္းပသည္။ အိမ္ရွင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အသင္းက ေရႊတံဆိပ္ ၅၇ ဆုျဖင့္ ႏိုင္ငံအလိုက္ ပထမအဆင့္၌ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းေရႊတံဆိပ္ ၅၇ ဆုထဲတြင္ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္းက ေရႊတံဆိပ္ ဆု အမ်ားဆုံး ဆြတ္ခူးႏိုင္ခဲ့သည္။

ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ သာမက ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲ အစပိုင္းတြင္ပါ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့သည့္ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္း သည္ ဆီးဂိမ္းေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ၁ ဆုမွ မရေတာ့သည္ အထိ က်ဆင္းလာရသည္မွာ ျမန္မာအားကစား ေလာကအတြက္ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာ ျဖစ္သည္။

ယခု က်င္းပေတာ့မည့္ ေနျပည္ေတာ္ ဆီးဂိမ္းတြင္ေရာ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစားနည္းက ေရႊတံဆိပ္ ဘယ္ႏွဆု ဆြတ္ခူးႏိုင္မည္နည္း။ အေကာင္းကို ရွာ၏၊ အေကာင္းကား ရွာမေတြ႔ ဟု ေျပာရေတာ့မည္ ထင္သည္။ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြး တင္ျပသြားပါမည္။ ။

ဧရာ၀တီ