Time in Rangoon 
From:ကုိရင္သာဂိ
ကိုလက္စထေရာ(Cholesterol) အလြန္ျမင့္မားမႈ၊ ကိုလက္စထေရာ မ်ားျပား မႈသည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အစာေခ် ဖ်က္မႈ သို႔မဟုတ္ ဓာတ္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္မူမမွန္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၎သည္ လူႀကီးပိုင္း ၃ဝရာခုိင္ႏႈန္း ေလာက္ကို ဒုကၡ ေပးပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားမွ ေသြးမ်ားကို ႏွလံုးအိမ္ဆီသို႔ သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေသြးေၾကာကို ေရာဂါျဖစ္ ေစတဲ့ အဓိက အႏၲရာယ္ျပဳတဲ့ အေၾကာင္းရင္းခံ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကအုပ္စုႀကီး ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ ပထမအုပ္စု ပထမ အမ်ဳိးအစားက မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ဆင္းသက္လာတဲ့ အသည္းက အစာေခ် ဖ်က္မႈ ျဖစ္စဥ္အားနည္းမႈ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ယင္းျဖစ္ ရပ္သည္ ကေလးအရြယ္မွာ ကိုလက္စထေရာ အလြန္ ျမင့္မားမႈကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ဘ ဝတစ္ေလွ်ာက္ လံုးမ်က္ျခည္ မျပတ္ကု သမႈျပဳလုပ္ ရန္လိုအပ္ပါတယ္။
ဒုတိယအုပ္စု ဒုတိယ အမ်ဳိးအစားက လူႀကီးပိုင္းေတြမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္မႈမရွိတဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ အစားအစာကို အလြန္အကြၽံစားေသာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ မတည့္တဲ့ အစားအစာမ်ဳိးမ်ားကို စားသံုးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာသည္ အဆီဓာတ္ပါေသာ ဓာတ္ပစၥည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အဆီ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ဓာတ္သည္ ကြၽႏု္ပ္တို႔ Cellsေတြထဲမွာ မပါမျဖစ္ပါတဲ့ ဓာတ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ဓာတ္သည္ Cellsမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ခႏၶာကိုယ္ အေမွး ပါးမ်ားထဲမွာ ရွိၿပီးသားျဖစ္ၿပီး အစာေခ်ဖ်က္မႈ လမ္းေၾကာင္းထဲမွာ အမ်ားႀကီးပါ ဝင္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ေလးပံုမွာ သံုးပံုက အသည္းမွ လာၿပီး က်န္တာ ကိုအစာ မွလာပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ကိုလက္စထေရာသည္ ခႏၶာကိုယ္ထဲက Cells မ်ား အားလံုး ဆီကို ေရာက္ဖို႔ အဆီပါတဲ့ ပ႐ိုတိန္း (Lipoproteins)အျဖစ္ ေျပာင္းလဲလိုက္ပါတယ္။ အဓိက ပ႐ို တိန္းအမ်ဳိးအစားတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ (LDL) အဆီပါဝင္မႈ ရာႏႈန္းနည္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာသည္ အသည္းမွလာသည့္ အဆီ ဓာတ္ မ်ားကို ပို႔ေဆာင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ေသြးေၾကာနံရံမွာလည္း တစ္နည္းနည္းနဲ႔ အဆီဓာတ္ မ်ားျပားမႈ ျဖစ္ႏုိင္ ဖြယ္ရွိပါ တယ္။ ယင္းျဖစ္စဥ္သည္ ဗက္တီးရီးယားမ်ား ေပါက္ပြားႏုိင္တဲ့ ကိုလက္စထေရာ အညိႇအနယ္ အႏွစ္မ်ားကိုျဖစ္ ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္။ (Atheroma အညိႇအနယ္အႏွစ္လို႔လည္းေခၚပါတယ္)
၎အနယ္အႏွစ္မ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားဆီသို႔ စီးဆင္းတဲ့ ေသြးမ်ားကို ေႏွးေကြးစြာ စီးဆင္းေစလ်က္ ေသြးေၾကာ တျဖည္းျဖည္း က်ဥ္းေျမာင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ အနယ္အႏွစ္ မ်ားသည္ ေသြးေၾကာ ကို အနာလည္း ျဖစ္ေစႏုိင္ၿပီး ေသြးပ်စ္ခဲမႈ ျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အစလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးပ်စ္ခဲ လာၿပီဆိုရင္ ေသြးစီး ဆင္းမႈ ႐ုတ္တရက္ရပ္တန္႔ သြားေစ ႏိုင္ပါတယ္။ ဤနည္း အတုိင္းဘဲ Cellsေတြ ဆီပို႔ေပးရတဲ့ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ ၾသဇာဓာတ္ေတြလည္း ပို႔မေပးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ႏွလံုးသို႔ ေသြးပို႔ေပးရတဲ့ ေသြးေၾကာထဲမွာ ေသြးပ်စ္ခဲမႈျဖစ္ရင္ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ ေသြးပ်စ္ခဲမႈျဖစ္ရင္နဲ႔ သိပ္အေရး မႀကီးေသာ ေသြးေၾကာေသြး ပ်စ္ခဲမႈေရာဂါ၊ ေျခေထာက္မွာ ျဖစ္ရင္ ေလသင္တုန္း ျဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈရာႏႈန္း နည္းေသာ ကိုလက္စထေရာ အစုအပံု (VLDL)က အဆီဓာတ္ ထုတ္ လႊတ္ေနစဥ္ကို (Triglycerides)သၾကားဓာတ္မ်ားမ်ား ပါဝင္တဲ့ အဆီတစ္မ်ဳိး ျဖစ္တည္မႈ လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ယင္းသၾကားဓာတ္ မ်ားမ်ား ပါဝင္တဲ့ အဆီဓာတ္မ်ဳိး ျဖစ္တည္မႈမ်ားျခင္းသည္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းမႈ ကိုလည္းျဖစ္ေစပါတယ္။
ကိုလက္စထေရာ အတက္အက် မမွန္ျခင္းႏွင့္ ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္ ရာႏႈန္းပိုျခင္းသည္ ေရာဂါလကၡဏာကို မျပပါဘူး။ သင့္မွာအႏၲရာယ္ ရွိေနၿပီဆိုတာ အခ်က္ျပ လိုက္တာျဖစ္ပါ တယ္။''ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈ အေျခအေနကို စစ္ေဆး''ၾကည့္ဖို႔လို အပ္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ပါဝင္မႈရာႏႈန္းကို 200mg dl ေလ်ာ့နည္းလွ်င္ အေကာင္းဆံုးလို႔ မွတ္ယူပါတယ္။ ၂ဝဝနဲ႔ ၂၃၅ၾကားမွာ ရွိၿပီး ၂၄ဝထက္ေက်ာ္လွ်င္ ကိုလက္စထေရာ အလြန္ ျမင့္မားတယ္ လို႔မွတ္ယူပါတယ္။
အေကာင္းဆံုး LDLဟာ 130 mg dl ေအာက္မွာရွိသင့္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါဆိုးရြားသည့္ အေျခအေနမွာရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြသည္ ထိုထက္ပိုနည္းတဲ့ အေျခအေနရွိေအာင္ လုပ္ သင့္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္ မႈအရHDLအဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈျမင့္မားသည့္ ကိုလက္စထေရာ နည္းေလေကာင္းေလပါပဲ။ ထိန္းထားရမည့္ အဆင့္ ကေတာ့၆ဝmg/dl ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ ထားရွိရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အျခားေသာ ႀကီးမားသည့္ ႏွလံုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ ေသြးတိုးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိျခင္း သို႔မဟုတ္ မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ႏွလံုးေရာဂါျပႆနာ တို႔ကဲ့ သို႔ေသာ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈ အနည္းအမ်ား မမွန္ကန္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထုိင္မႈပံုစံကို ျပန္လည္ရယူရန္ မလုပ္မျဖစ္ လုပ္ပါ။ ရွိသင့္တဲ့ ရာႏႈန္းထက္ အဆီ ဓာတ္ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ မ်ားျပားေနမယ္ ဆိုရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ျဖတ္လိုက္ပါ။ အရက္ ေသာက္ျခင္းကို ျဖတ္လိုက္ပါ။ ကိုလက္စထေရာနည္းတဲ့ အစားအစာေတြကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္စားသုံးပါ။ ထို႔ျပင္ ေလ့က်င့္ခန္းလည္း မွန္မွန္ လုပ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
ကိုလက္စထေရာ(Cholesterol) အလြန္ျမင့္မားမႈ၊ ကိုလက္စထေရာ မ်ားျပား မႈသည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အစာေခ် ဖ်က္မႈ သို႔မဟုတ္ ဓာတ္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္မူမမွန္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၎သည္ လူႀကီးပိုင္း ၃ဝရာခုိင္ႏႈန္း ေလာက္ကို ဒုကၡ ေပးပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားမွ ေသြးမ်ားကို ႏွလံုးအိမ္ဆီသို႔ သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေသြးေၾကာကို ေရာဂါျဖစ္ ေစတဲ့ အဓိက အႏၲရာယ္ျပဳတဲ့ အေၾကာင္းရင္းခံ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကအုပ္စုႀကီး ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ ပထမအုပ္စု ပထမ အမ်ဳိးအစားက မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ဆင္းသက္လာတဲ့ အသည္းက အစာေခ် ဖ်က္မႈ ျဖစ္စဥ္အားနည္းမႈ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ယင္းျဖစ္ ရပ္သည္ ကေလးအရြယ္မွာ ကိုလက္စထေရာ အလြန္ ျမင့္မားမႈကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ဘ ဝတစ္ေလွ်ာက္ လံုးမ်က္ျခည္ မျပတ္ကု သမႈျပဳလုပ္ ရန္လိုအပ္ပါတယ္။
ဒုတိယအုပ္စု ဒုတိယ အမ်ဳိးအစားက လူႀကီးပိုင္းေတြမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္မႈမရွိတဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ အစားအစာကို အလြန္အကြၽံစားေသာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ မတည့္တဲ့ အစားအစာမ်ဳိးမ်ားကို စားသံုးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာသည္ အဆီဓာတ္ပါေသာ ဓာတ္ပစၥည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အဆီ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ဓာတ္သည္ ကြၽႏု္ပ္တို႔ Cellsေတြထဲမွာ မပါမျဖစ္ပါတဲ့ ဓာတ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ဓာတ္သည္ Cellsမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ခႏၶာကိုယ္ အေမွး ပါးမ်ားထဲမွာ ရွိၿပီးသားျဖစ္ၿပီး အစာေခ်ဖ်က္မႈ လမ္းေၾကာင္းထဲမွာ အမ်ားႀကီးပါ ဝင္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ေလးပံုမွာ သံုးပံုက အသည္းမွ လာၿပီး က်န္တာ ကိုအစာ မွလာပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ကိုလက္စထေရာသည္ ခႏၶာကိုယ္ထဲက Cells မ်ား အားလံုး ဆီကို ေရာက္ဖို႔ အဆီပါတဲ့ ပ႐ိုတိန္း (Lipoproteins)အျဖစ္ ေျပာင္းလဲလိုက္ပါတယ္။ အဓိက ပ႐ို တိန္းအမ်ဳိးအစားတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ (LDL) အဆီပါဝင္မႈ ရာႏႈန္းနည္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာသည္ အသည္းမွလာသည့္ အဆီ ဓာတ္ မ်ားကို ပို႔ေဆာင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ေသြးေၾကာနံရံမွာလည္း တစ္နည္းနည္းနဲ႔ အဆီဓာတ္ မ်ားျပားမႈ ျဖစ္ႏုိင္ ဖြယ္ရွိပါ တယ္။ ယင္းျဖစ္စဥ္သည္ ဗက္တီးရီးယားမ်ား ေပါက္ပြားႏုိင္တဲ့ ကိုလက္စထေရာ အညိႇအနယ္ အႏွစ္မ်ားကိုျဖစ္ ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္။ (Atheroma အညိႇအနယ္အႏွစ္လို႔လည္းေခၚပါတယ္)
၎အနယ္အႏွစ္မ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားဆီသို႔ စီးဆင္းတဲ့ ေသြးမ်ားကို ေႏွးေကြးစြာ စီးဆင္းေစလ်က္ ေသြးေၾကာ တျဖည္းျဖည္း က်ဥ္းေျမာင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ အနယ္အႏွစ္ မ်ားသည္ ေသြးေၾကာ ကို အနာလည္း ျဖစ္ေစႏုိင္ၿပီး ေသြးပ်စ္ခဲမႈ ျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အစလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးပ်စ္ခဲ လာၿပီဆိုရင္ ေသြးစီး ဆင္းမႈ ႐ုတ္တရက္ရပ္တန္႔ သြားေစ ႏိုင္ပါတယ္။ ဤနည္း အတုိင္းဘဲ Cellsေတြ ဆီပို႔ေပးရတဲ့ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ ၾသဇာဓာတ္ေတြလည္း ပို႔မေပးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ႏွလံုးသို႔ ေသြးပို႔ေပးရတဲ့ ေသြးေၾကာထဲမွာ ေသြးပ်စ္ခဲမႈျဖစ္ရင္ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ ေသြးပ်စ္ခဲမႈျဖစ္ရင္နဲ႔ သိပ္အေရး မႀကီးေသာ ေသြးေၾကာေသြး ပ်စ္ခဲမႈေရာဂါ၊ ေျခေထာက္မွာ ျဖစ္ရင္ ေလသင္တုန္း ျဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈရာႏႈန္း နည္းေသာ ကိုလက္စထေရာ အစုအပံု (VLDL)က အဆီဓာတ္ ထုတ္ လႊတ္ေနစဥ္ကို (Triglycerides)သၾကားဓာတ္မ်ားမ်ား ပါဝင္တဲ့ အဆီတစ္မ်ဳိး ျဖစ္တည္မႈ လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ယင္းသၾကားဓာတ္ မ်ားမ်ား ပါဝင္တဲ့ အဆီဓာတ္မ်ဳိး ျဖစ္တည္မႈမ်ားျခင္းသည္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းမႈ ကိုလည္းျဖစ္ေစပါတယ္။
ကိုလက္စထေရာ အတက္အက် မမွန္ျခင္းႏွင့္ ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္ ရာႏႈန္းပိုျခင္းသည္ ေရာဂါလကၡဏာကို မျပပါဘူး။ သင့္မွာအႏၲရာယ္ ရွိေနၿပီဆိုတာ အခ်က္ျပ လိုက္တာျဖစ္ပါ တယ္။''ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈ အေျခအေနကို စစ္ေဆး''ၾကည့္ဖို႔လို အပ္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ပါဝင္မႈရာႏႈန္းကို 200mg dl ေလ်ာ့နည္းလွ်င္ အေကာင္းဆံုးလို႔ မွတ္ယူပါတယ္။ ၂ဝဝနဲ႔ ၂၃၅ၾကားမွာ ရွိၿပီး ၂၄ဝထက္ေက်ာ္လွ်င္ ကိုလက္စထေရာ အလြန္ ျမင့္မားတယ္ လို႔မွတ္ယူပါတယ္။
အေကာင္းဆံုး LDLဟာ 130 mg dl ေအာက္မွာရွိသင့္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါဆိုးရြားသည့္ အေျခအေနမွာရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြသည္ ထိုထက္ပိုနည္းတဲ့ အေျခအေနရွိေအာင္ လုပ္ သင့္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္ မႈအရHDLအဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈျမင့္မားသည့္ ကိုလက္စထေရာ နည္းေလေကာင္းေလပါပဲ။ ထိန္းထားရမည့္ အဆင့္ ကေတာ့၆ဝmg/dl ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ ထားရွိရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အျခားေသာ ႀကီးမားသည့္ ႏွလံုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ ေသြးတိုးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိျခင္း သို႔မဟုတ္ မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ႏွလံုးေရာဂါျပႆနာ တို႔ကဲ့ သို႔ေသာ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈ အနည္းအမ်ား မမွန္ကန္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထုိင္မႈပံုစံကို ျပန္လည္ရယူရန္ မလုပ္မျဖစ္ လုပ္ပါ။ ရွိသင့္တဲ့ ရာႏႈန္းထက္ အဆီ ဓာတ္ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ မ်ားျပားေနမယ္ ဆိုရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ျဖတ္လိုက္ပါ။ အရက္ ေသာက္ျခင္းကို ျဖတ္လိုက္ပါ။ ကိုလက္စထေရာနည္းတဲ့ အစားအစာေတြကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္စားသုံးပါ။ ထို႔ျပင္ ေလ့က်င့္ခန္းလည္း မွန္မွန္ လုပ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment