တားေဆး Marvelon (မာဗယ္လြန္) အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ....

ဆရာရွင့္ သမီး Mevalon 28 ကို ၂ ႏွစ္ေလာက္ ေသာက္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္လက ၅ ရက္ေန႔မွာ ရာသီစလာ ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေဆးမေသာက္ဘဲ ျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ အမ်ိဴးသားကလည္း ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားလုိ႔႔ပါ။ အခု ၉ ရက္ေန႔ စက္တင္ဘာလအထိ ရာသီမလာလုိ႔ပါဆရာ။ တားေဆးေတြေသာက္ျပီး ျဖတ္လုိက္ရင္ မလာဘဲျဖစ္တတ္ပါသလား။ ဘာေဆးေသာက္ရပါမလဲဆရာ။ မလာတာက ဘယ္ႏွစ္လေလာက္ မလာဘဲ ေနပါသလဲဆရာ။

• Marvelon (Desogestrel - Ethinyl estradiol) ထဲမွာ Estrogen နဲ႔ Progestin ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးပါတယ္။ 21-day pack ၂၁ လံုးပါကပ္နဲ႔ 28-day pack ၂၈ လံုးပါတာရွိတယ္။
• Marvelon 21 ထဲမွာ Desogestrel 0.15 mg နဲ႔ Ethinyl estradiol 0.03 mg ပါတယ္။
• Marvelon 28 ထဲမွာ အဲဒါေတြအျပင္ Hydroxypropyl methylcellulose, Indigotine blue, Iron oxide, Lactose, Magnesium stearate, Polyethylene glycol, Starch, Titanium dioxide နဲ႔ Talc ေတြပါတဲ့ ေဆး ၇ လံုးပါတယ္။
• ရာသီစလာတဲ့ေန႔ကို ပဌမေန႔အျဖစ္ မွတ္ျပီး၊ ေဆးစေသာက္ပါ။ ေန႔စဥ္ ၁ လံုးက်၊ ျဖစ္ႏိုင္သ၍ ေဆးေသာက္ခ်ိန္ မွန္ပါေစ။
• တရက္ေဆးသာက္ဘို႔ ေမ့ရင္ ေနာက္ေန႔မွာ ၂ လံုးတြဲေသာက္ပါ။
• ရာသီလာျပီး ဒုတိယပတ္အတြင္းမွာ ေဆးေသာက္ဘို႔ ၂ ရက္ေမ့သြားရင္ ၂ လံုးတြဲေသာက္ျပီး၊ အရံ အတားနည္း တခုခု ဥပမာ (ကြန္ဒြမ္) သံုးတာနဲ႔ သုက္ပိုးေသေဆးသံုးတာကို ၇ ရက္ၾကာလုပ္ပါ။
• ရာသီလာျပီး တတိယပတ္အတြင္းမွာ ေဆးေသာက္ဘို႔ ၂ ရက္ေမ့သြားရင္ ေဆးစေသာက္ ေနၾကရက္ အထိ တရက္ ၁ လံုး ေသာက္ျပီးေနာက္၊ ေဆးကပ္သစ္ စေသာက္ပါ။
• ေဆးေသာက္ေနၾကရက္ဆိုတာ မွတ္ရတာလြယ္ေအာင္ ကို္ယ့္ဖါသာ အက်င့္လုပ္ထားတာကိုဆိုလိုတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ တနဂၤေႏြမွာ စေသာက္ၾကေလ့ရွိတယ္။
• တကယ္လို႔ တတိယပတ္မွာ ေဆးေသာက္ဘို႔ ၂ ရက္ဆက္ေမ့သြားရင္ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္ရက္သတၱ ပတ္မွာျဖစ္ျဖစ္ ေဆးေသာက္တာ ၃ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ၃ ရက္မက ေမ့သြားရင္ က်န္တဲ့ေဆးကပ္ကို ဆက္မေသာက္ဘဲ၊ ေဆးကပ္သစ္ စေသာက္ပါ။ တျပိဳင္နက္တည္းမွာ ၇ ရက္တာ အရံတားနည္း တခုခုသံုး ပါ။ အဲဒီလမွာ ရာသီ မလာဘဲေနတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• တကယ္လို႔ ရာသီမလာတာ ၂ လ ျဖစ္လာရင္ ကိုယ္ဝန္ ရွိ-မရွိစစ္ပါ။
• ေဆးကို (အလားဂ်စ္) ျဖစ္သူ၊ ကိုယ္ဝန္ရွိေနသူ၊ အသဲေရာဂါရွိေနသူ၊ မ်က္စိ ေသြးေၾကာေရာဂါရွိသူ၊ ႏွလံုး (အတက္) ရဘူးသူ၊ အီစထိုဂ်င္သက္ေရာက္မႈရွိတဲ့ ဥပမာ ရင္သားကင္ဆာရွိသူ၊ ေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါရွိသူ၊ အသဲကင္ဆာ၊ ႏွလံုး-ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာပိတ္ဘူးသူ၊ မိုင္ဂရင္းေရာဂါရွိသူ၊ သရက္ရြက္ေရာင္ေနသူ၊ အသဲေရာင္ အသားဝါရွိေနသူ၊ ေမြးလမ္းကေနေသြးဆင္းတာ အေၾကာင္းရွာမရသူေတြ ဒီေဆးမေသာက္ သင့္ပါ။
• ဝမ္းေလွ်ာေနတာ၊ အန္တာ၊ ပိုးေသေဆးေသာက္ထားရင္ ေဆးထိေရာက္မႈကို သက္ေရာက္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္သိပ္မ်ားသူေတြမွာလဲ ထိေရာက္မႈနည္းႏိုင္တယ္။
• ေဆးေသာက္ဘူးကာစ ၃ လေလာက္မွာ ၾကားရက္ေသြးဆင္းတာ၊ ဗိုက္ေအာင့္တာ၊ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ပိုခံရတတ္တယ္။
• ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ရင္သား ၾကီး-တင္း-နာ၊ ႏို႔ရည္ထြက္၊ ဗဂ်ိဳင္းနားစို၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္၊ စိတ္ က်၊ စိတ္မူေျပာင္း၊ စိတ္ကမခိုင္းလဲကိုယ္လႈတ္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ပ်ိဳ႕၊ အန္၊ ကိုယ္ေရာင္၊ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္ကပ္မွန္ အဆင္မေျပျဖစ္၊ အသားဝါ၊ ရာသီမမွန္၊ ေသြးဖိအားတက္၊ ဆီးခ်ိဳတက္၊ အေရျပားအနီျပင္ထြက္၊ ဗဂ်ိဳင္းနား ပိုးဝင္။

WebMD Health News ၂၇-၉-၂ဝဝ၂ သတင္းတပုဒ္မွာ တားေဆး ၾကာၾကာေသာက္ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ မွာ ေဆး ျဖတ္လိုက္ရင္ သူမ်ားေတြထက္ ကေလးျပန္ရတာ ပိုေတာင္မွ လြယ္ၾကေသးတယ္လို႔ ပါခဲ့တယ္။ သုေတသန လုပ္သူေတြက အဂၤလန္မွာ ၁၉၉ဝ ေက်ာ္ကာလေတြတံုးက ကေလးရခ်င္ေနသူေပါင္း ၈၅ဝဝ ကို ေလ့လာခဲ့တာျဖစ္တယ္။ တားေဆး ၅ ႏွစ္ၾကာေသာက္ခဲ့သူေတြထဲက ၇၅႕၄% ဟာ ေနာက္ ၆ လ အတြင္း ကိုယ္ဝန္ ျပန္ေဆာင္ၾကတယ္။ တားေဆးမေသာက္သူေတြထဲက ၇ဝ႕၅% ကသာ အဲလိုျဖစ္တယ္။ ေနာက္တႏွစ္အထိ ေစာင့္ရတဲ့ ကိန္းဂဏန္းမွာလဲ အတူတူျဖစ္ေနျပန္တယ္။ ေဆးေသာက္ခဲ့သူ ၈၉႕၅% က ကေလးရျပီး၊ တားေဆးမေသာက္ခဲ့သူေတြထဲက ၈၅႕၄% သာ ကေလးရလာၾကတယ္။

ကိုယ္ဝန္တား ေဟာ္မုန္းပါ စားေဆးေသာက္တာ ရပ္လိုက္တဲ့ေနာက္ ဘယ္ေလာက္ၾကာမွ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ သလဲ။
• ကိုယ္ဝန္တား ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါ စားေဆး သံုးစြဲထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေဆးျဖတ္ျပီးေနာက္ ကေလးရႏိုင္ေျခနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေလ့လာမႈေတြ အမ်ားၾကီးလုပ္ထားတယ္။
• ဂ်ာမန္ တကၠသိုလ္က အေျဖထုတ္တာကေတာ့ ေဆးျဖတ္ျပီးျပီးခ်င္း ပဌမလေတြမွာ မ-မ်ိဳးဥျပန္ထြက္ လာႏိုင္သူ ၅၇႕၉% ရွိတယ္။ ၁ဝ႕၂၄% မွာ အဲလိုမထြက္ဘူး။ အတူတူ စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့ ေဆးမေသာက္သူ ထဲက ၃႕၄၄% မွာလဲ မထြက္ဘူး။ တားေဆးေသာက္ျပီး ျဖတ္လိုက္သူေတြမွာ ေနာက္ပိုင္း ရာသီစက္ဝန္း ပိုရွည္တတ္တယ္။ အရင္လို ျပန္ျဖစ္ဘို႔ ၉ လအထိ ၾကာႏိုင္တယ္။
• တခ်ိဳ႕မွာ ေစာင့္စရာမလိုပါ။ တခ်ိဳ႕က ခဏေစာင့္ရမယ္။ ရာသီလာတာ ပံုမွန္ျဖစ္လာေအာင္ ထိန္းညွိေန အံုးမယ္။ တခ်ိဳ႕ တႏွစ္ေလာက္ ေစာင့္ရႏိုင္တယ္။ ေဆးရပ္လိုက္ေပမဲ့ ေဆးသတၲိက်န္ေ နေသးအံုးမယ္။ ကိုယ္ဝန္ရဘို႔ ပ်မ္းမွ် ၂-၃ လ ၾကာ ေစာင့္ရတတ္တယ္။
• တားေဆး ေသာက္သူေတြထဲမွာ တခါမွ ကေလးမယူေသးသူနဲ႔ အရင္ကေလးရွိဘူးသူ၊ ေနာက္ျပီး အသက္ေတြက မတူၾကဘူး။ ကေလးရဘူးသူေတြ နဂိုအေနျပန္ေရာက္ဘို႔ သူမ်ားထက္ ေစာႏိုင္တယ္။ ကေလးလဲမယူဘူးေသး၊ အသက္လဲ ၃ဝ-၃၅ ႏွစ္ဆိုသူေတြက ရင္းစားျပန္ရဘို႔ သူမ်ားေတြထက္ ၾကာႏိုင္ တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ