Time in Rangoon 
ေရြႀတိဂံေဒသ ျမန္မာနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈနဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္သြယ္္မႈေတြဟာ ၆ ႏွစ္ ဆက္တိုက္ တိုးမ်ားလာေနတယ္လို႔ နယ္သာလန္အေျခစိုက္ TNI Transnational Institute ရဲ႕ အစီရင္ခံစာသစ္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြကိုၾကည့္ရင္ ေဒသတြင္း အစိုးရေတြရဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါးတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးမူ၀ါဒ အားနည္းမႈေတြရိွေနၿပီး ဒီအတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ကင္းလြတ္ဇံု ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအသင္းရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာမွာမဟုတ္ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ေက်းလက္ဆင္းရဲမဲြေတမႈအပါအ၀င္ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္သြယ္မႈျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကို အဓိကထား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ မူ၀ါဒမ်ိဳးေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားဖို႔လိုတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း အစီရင္ခံစာမွာ အႀကံေပးတိုက္တြန္းထားပါတယ္။
အခုလို ဘိန္းနဲ႔ အျခားမူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္မႈေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အဓိကလိုျဖစ္ေနၿပီး အဲဒီ မူးယစ္ေဆး၀ါးအမ်ားစုဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ ထိုင္းႏို္င္ငံဖက္ကို ေရာက္သြားတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တုန္းက ဘိန္းစိုက္ခင္းဧက ဟက္တာ ၂၄,၀၀၀ ကေန ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဟက္တာ ၅၈,၀၀၀ အထိ တိုးလာတယ္လို႔ UNODC ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရးအဖဲြ႔ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္ကို ကိုးကား ထားပါတယ္။
ဒီ ခန္႔မွန္းခ်က္အရဆိုရင္ အာဖဂနစၥတန္ၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဘိန္းစိုက္ဧက အမ်ားဆံုးျဖစ္ပါတယ္။
အာဖဂန္မွာေတာ့ ဘိန္းစိုက္ဧကဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဟတ္တာ ၂၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ရိွခဲ့တာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာ ရွမ္းျပည္နဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ဖက္ေတြမွာ အက္ဖာတမင္း စိတ္ႂကြေဆးျပား ထုတ္လုပ္မႈေတြလည္း တိုးလာတယ္လို႔ေထာက္ျပပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မႈမွာ အေျခခံအေၾကာင္းတရားေတြျဖစ္တဲ့ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ၊ ေဒသတြင္းပဋိပကၡတင္းမာမႈ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဖက္ကို ဘိန္းျဖဴတင္ပို႔မႈ စတာေတြကို ေဒသတြင္းအစိုးရေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက ထိထိေရာက္ေရာက္မေျဖရွင္းဘဲနဲ႔ေတာ့ ဘိန္းႏွိမ္နင္းေရးနဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ျမင္္မႈရမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ဒီ အစီရင္ခံစာကို ျပဳစုသူ Tom Cramer က ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္းေရးမူ၀ါဒေတြကို က်န္းမာေရး၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး၊ ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို ဦးစားေပးတဲ့ မူ၀ါဒေတြအျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္သြားဖို႔ အစီရင္ခံစာက အႀကံျပဳထားပါတယ္။ Boucing Back လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာကို ျမန္မာ လာအို၊ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယအေရွ႕ဖက္ျခမ္းက လယ္သမားေတြ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစဲြသူေတြ မူးယစ္ကုန္သည္ ရာဂဏန္းကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း ေမးျမန္းၿပီး ျပဳစုထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
အစီရင္ခံစာ မူရင္းၾကည့္႐ႈရန္
0 comments:
Post a Comment