ဘတ္ဂ်က္တုိးလာေသာ္လည္း ခ်ည့္နဲ႔ေနဆဲ ျပည္သူ႕ေဆး႐ုံမ်ား

 

ႏုိင္ငံ၏ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ က်န္းမာေရးက႑အတြက္ သံုးစြဲရန္ ဘတ္ဂ်က္ကုိ အစုိးရသစ္ လက္ထက္တြင္ ယခင္ထက္ ေလးဆတုိးခြင့္ ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိ ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုမ်ား၌ တက္ေရာက္ ကုသသူမ်ားအတြက္မူ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိေသးေၾကာင္း ေဆး႐ံုတက္ေရာက္ ကုသမႈခံယူေနေသာ ျပည္သူအခ်ဳိ႕က သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။ ျပည္သူသို႔ ပထမဆံုး အသိေပးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘတ္ဂ်က္တြင္ ယခင္ ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီလက္ထက္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ က်န္းမာေရးဘတ္ဂ်က္ထက္ ေလးဆေက်ာ္ တုိးျမႇင့္သံုးစြဲရန္ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုမ်ားတြင္ ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕၏ စိတ္မရွည္စြာ ေငါက္ငမ္းမႈမ်ား၊ ေဆးကုသမႈအတြက္ လိုအပ္သည့္ စက္ပစၥည္းမ်ား မရွိသည့္အတြက္ လႏွင့္ခ်ီ ေစာင့္ဆုိင္းေနရမႈမ်ား၊ ဆရာ၀န္ႏွင့္လူနာ မမွ်တမႈမ်ားေၾကာင့္ ေဆးကုသမႈရရွိရန္ အခ်ိန္ရွည္ၾကာ ေစာင့္ဆုိင္းရမႈမ်ား၊ ေဆး႐ံုမ်ားတြင္ ေနရာႏွင့္လူနာ မမွ်တမႈမ်ားမွအစ အရာရာသည္ ဆုိးရြားေနသည့္ အေျခအေနတြင္ရွိေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ား၊ ျပည္သူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။

“ကုိယ္က အသည္းအသန္နဲ႔ ေဆး႐ံုကို အားကိုးတႀကီး ေရာက္သြားတယ္။ ဘယ္သူမွ လာၾကည့္မယ့္သူမရွိဘူး။ တစ္ခါသြားေခၚတယ္။ ခဏေန လာၾကည့္မယ္လို႔ပဲ ေျပာတယ္ မလာဘူး။ ေနာက္တစ္ခါ သြားေခၚရင္ လာမွာေပါ့ ေျပာထားတယ္၊ ခဏေနပါဦးဆုိၿပီး ေအာ္ထုတ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုသူက ေနာက္ထပ္ သြားမေခၚရဲေတာ့ဘူး။ လူနာအတြက္ ဘယ္ေလာက္ပဲ စိုးရိမ္ေနပါေစ သူတုိ႔လာတဲ့အခ်ိန္ကိုပဲ ေစာင့္ရေတာ့တယ္”ဟု မိခင္ျဖစ္သူကို ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ တက္ေရာက္ကုသခဲ့ရသည့္ လူနာရွင္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ထုိကဲ့သို႔ ျဖစ္စဥ္မ်ား ေဆး႐ံုတုိင္းတြင္ ရွိေနျခင္းမွာ ဆရာ၀န္ႏွင့္လူနာၾကား ဆက္သြယ္ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏုိင္သည့္ ၀န္ထမ္းနည္းပါးျခင္း၊ လူနာဘက္မွ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အားကိုးမႈမ်ားျဖင့္ ေရာက္လာေသာ္လည္း က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈ ေပးသူမ်ားဘက္မွ အက်ဳိးအေၾကာင္း နားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္ အခ်ိန္ေပးရွင္းျပမႈ အားနည္းျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ နားလည္မႈ လြဲမွားျခင္း ျပႆနာမွာလည္း ပိုမိုႀကီးမားလာေၾကာင္း ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုသစ္ႀကီးမွ ေဆး႐ံုအုပ္ႀကီး ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။

ဆရာ၀န္အစား ေရာဂါအေၾကာင္း၊ ေဆး၀ါးအေၾကာင္း ရွင္းလင္းေပးျခင္းမ်ား၊ စမ္းသပ္မႈမ်ားအတြက္ လမ္းၫႊန္ေပးျခင္းမ်ား၊ ေရာဂါအေျခအေနအား ရွင္းလင္းေျပာျပႏုိင္သည့္ လူနာႏွင့္ ဆရာ၀န္ၾကား ဆက္သြယ္ကူညီေပးႏုိင္သည့္ ၀န္ထမ္းမ်ား မရွိမျဖစ္လိုအပ္ၿပီး ပုဂၢလိကေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းအခ်ဳိ႕တြင္မူ အဆုိပါ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးႏုိင္ေသာ ၀န္ထမ္းမ်ား ခန္႔အပ္ထားရွိသည္။

ႏုိင္ငံတကာရွိ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းမ်ားမွာလည္း ထုိကဲ့သို႔ေသာ ဆရာ၀န္မ်ား မျဖစ္မေနထားၿပီး ျပည္တြင္းတြင္ ဗဟိုႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ ေဆး႐ံုမ်ားတြင္သာ ႏွစ္ဦး၊ သံုးဦးခန္႔သာ ခန္႔ထားႏုိင္သည္။ လူနာဦးေရႏွင့္ မမွ်တျခင္း၊ ေဆး႐ံုအမ်ားစုတြင္ အဆုိပါ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိယ္တုိင္ ထုိက့ဲသို႔ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးရမည္ကို မသိရွိၾကျခင္း စသည့္အားနည္းခ်က္မ်ားရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“လူနာေတြဘက္မွာလည္း ထိန္းသိမ္းတာ၀န္ယူမႈနဲ႔ ခံစားခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ ဆုိတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာက်ေတာ့လည္း အခြင့္အေရးယူတာမ်ဳိး ရွိၾကတယ္။ ေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့သူေတြ ဘက္ကလည္း အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတဲ့အခါ အဲဒီ့ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ေတာ့ အခုေနာက္ပုိင္း ျပႆနာေတြလည္း ပိုပိုႀကီးလာတယ္”ဟု ေဆး႐ံုအုပ္ႀကီးက ဆက္လက္ေျပာသည္။

ေဆး႐ံုရွိ တာ၀န္က်၀န္ထမ္းမ်ား၏ ဆက္ဆံေရး မေျပျပစ္မႈ ျပႆနာသည္ ေရွးယခင္ကတည္းက အျမစ္တြယ္လာသည့္ အေလ့အက်င့္တစ္ခုအျဖစ္ ယခုထက္တုိင္လည္း ဆက္လက္တည္ရွိေနၿမဲျဖစ္သည္။ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ လူနာမ်ားအၾကား နားလည္မႈမ်ား လြဲမွားလာျခင္းမ်ား၊ ကင္ဆာေရာဂါ ကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါမ်ား ကုသမႈအတြက္ မျဖစ္မေန လိုအပ္ေသာ စက္ပစၥည္းမ်ား လံုေလာက္စြာ မတပ္ဆင္ႏုိင္ေသးသည့္အတြက္ လူနာမ်ား ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ကုသမႈခံယူရန္ ရက္ရွည္ေစာင့္ဆုိင္းေနရသည့္ ျပႆနာသည္လည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ လူေျပာမ်ားလာသည့္ ႀကီးမားေသာ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္လာသည္။

တစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ ကင္ဆာေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရသူမ်ားအတြက္ ဓာတ္ကင္ကုသရန္ ဓာတ္ကင္ေပးႏုိင္သည့္စက္ သံုးလံုးသာရွိၿပီး ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီးတြင္ရွိသည့္ ဓာတ္ကင္စက္သည္ အလုပ္မလုပ္ေတာ့သျဖင့္ ေတာင္ႀကီးေဆး႐ံုသို႔ သြားေရာက္ကုသႏုိင္ပါက သြားေရာက္ႏုိင္ၿပီး က်န္သူမ်ားမွာ ဓာတ္ကင္ရန္ လႏွင့္ခ်ီ ေစာင့္ဆုိင္းေနၾကရေၾကာင္း လူနာရွင္တစ္ဦးက သူ၏အခက္အခဲအား ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာထဲတြင္ ေရးသားထားသည္။

အခ်ိန္တုိင္း၊ စကၠန္႔ မိနစ္တုိင္း တုိးပြားလာသည့္ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားကို တိုက္ဖ်က္ရန္အတြက္ ကုထံုးအဆင့္တြင္ ဓာတ္ကင္ကုသျခင္းသည္ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဓာတ္ကင္စက္ မရွိေသာေၾကာင့္ အျခားသို႔လည္း သြားေရာက္ကုသရန္ မတတ္ႏုိင္သူမ်ားအတြက္ ထုိင္ေစာင့္ရန္ နည္းလမ္းအျပင္ မရွိေတာ့ေပ။

လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္လည္း ေနရာေဒသ အမ်ားအျပား၌ ေဆး႐ံုမရွိျခင္း၊ ဆရာ၀န္မရွိျခင္း စသည့္အခက္အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖည့္စြက္ေပးရန္ အစီအစဥ္ ရွိ၊ မရွိ ေမးျမန္းမႈမ်ားမွာလည္း အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနသည္။

ႏုိင္ငံေတာ္မွ က်န္းမာေရး အသံုးစရိတ္အတြက္ ခ်ေပးေသာ ဘတ္ဂ်က္သည္ ေဆးကုသမႈအတြက္ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ၀င္ေရာက္ကာမိျခင္း မရွိေသးဘဲ ေဆး႐ံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ၀န္ထမ္းမ်ား ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ လိုအပ္သည့္ စက္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္အတြက္သာ အသံုးျပဳႏုိင္ေသးသည္။

ေဆး႐ံုမ်ားတြင္ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ၀ယ္ယူေပးထားသည့္ ေရာဂါရွာေဖြေရး စက္ကိရိယာမ်ားအား စရိတ္မွ်ေပး က်န္းမာေရးစနစ္ျဖင့္ အျပင္ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားထက္ သက္သာေသာေစ်းျဖင့္ လူနာမ်ား ကုသႏုိင္သည္။ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္သည့္ လူနာမ်ားအတြက္ ေဆး႐ံုအလိုက္ အခမဲ့ကုသမႈမ်ားလည္း ေဆာင္ရြက္ေပးၾကေၾကာင္း ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။

“မတတ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ေျပာလာတဲ့သူကိုေတာ့ တတ္ႏုိင္သေလာက္ အခမဲ့လုပ္ေပးရတာပါပဲ။ လုပ္ေပးတယ္ဆုိတာသာ ျပန္မေျပာၾကတာပါ။ စာရင္းေတြအရဆုိရင္ မႏွစ္က ေဆး႐ံုတက္တဲ့ လူနာအားလံုးရဲ႕ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အခမဲ့စစ္ေဆး ကုသမႈေတြ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ကုိယ္တတ္ႏုိင္သေလာက္ စရိတ္မွ်ေပးျခင္းက မရွိတဲ့သူေတြအတြက္ သက္သာေစတယ္လို႔ မေတြးဘူး။ အခြင့္အေရး တစ္ရပ္အေနနဲ႔ကို သေဘာထားၿပီး မရရင္ မေကာင္းေျပာေတာ့တာပဲ”ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။

“တစ္ခါက ေဆး႐ံုကို လူမမာသြားေမးရင္းနဲ႔ ဓာတ္ေလွကားထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္က ေနာက္တစ္ေယာက္ကို လည္ပင္းက ဆြဲႀကိဳးကိုခၽြတ္ထား၊ ဆရာ၀န္ေတြက    တတ္ႏုိင္လားေမးရင္ မတတ္ႏုိင္ဘူးလို႔ပဲ ေျဖေနာ္ဆုိၿပီး ေျပာေနတာမ်ဳိး ႀကံဳဖူးတယ္”ဟု အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ေဆးကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ေဆး႐ံုတုိင္းတြင္ ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားမွ စရိတ္မွ်ေပးစနစ္ျဖင့္ လူနာမ်ားထံမွ ရလာသည့္ ေငြေၾကး၏ ထက္၀က္အား ႏုိင္ငံေတာ္၏ က်န္းမာေရး ဘတ္ဂ်က္အတြင္း အပတ္စဥ္ျဖစ္ေစ၊   လစဥ္ျဖစ္ေစ ျပန္လည္သြင္းရၿပီး ထုိေငြေၾကးသည္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ေဆး႐ံုအေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ၀န္ထမ္းခန္႔အပ္ျခင္းမ်ားႏွင့္ စက္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္အတြက္ အသံုးျပဳၾကသည္။

က်န္ထက္၀က္အား ဓာတ္ခြဲခန္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ ဓာတ္ခြဲခန္းတြင္ လိုအပ္သည့္ေဆး၀ါးမ်ား ျပန္လည္၀ယ္ယူႏုိင္ရန္အတြက္ ေဆး႐ံုမ်ားတြင္ သံုးစြဲၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္မွ စက္ပစၥည္းမ်ား လိုအပ္သလို ျဖည့္ဆည္းေပးေသာ္လည္း လံုေလာက္မႈ မရွိသည့္အခါ လိုအပ္သည့္ စက္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူႏုိင္ရန္ႏွင့္ ပ်က္စီးမႈမ်ားအတြက္ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ထုိစုေဆာင္း ေငြေၾကးမ်ားကိုသာ အဓိကမွီခုိေနရေၾကာင္း ေဆး႐ံုမ်ားရွိ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကေျပာသည္။

“ေက်ာက္ေျခစက္ဆုိရင္ အျပင္မွာ သြားကုသရင္ သံုးသိန္းေလာက္ ကုန္တယ္။ ေဆး႐ံုမွာ ကိုးေသာင္းနဲ႔ ရေအာင္ ကုသေပးတယ္။ အဲဒီလိုစက္ေတြမွာ ကိြဳင္တစ္ခုခု သက္တမ္းလြန္သြားလို႔ သံုးလို႔မရေတာ့လို႔ရွိရင္ ေဒၚလာေသာင္းခ်ီ ကုန္တယ္။ ဒါဆုိ ႏုိင္ငံေတာ္က မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီ့အတြက္ အလွဴရွင္ေတြရွာၿပီး အလွဴခံလို႔ရတာနဲ႔ ျပဳျပင္စရိတ္ဆုိၿပီး စုေဆာင္းထားတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ လဲရတယ္။ အဲဒါကလည္း ျဖစ္မွ၀ယ္ရင္ လနဲ႔ခ်ီၾကာတဲ့အတြက္ ႀကိဳ၀ယ္ထားရတယ္။ မဟုတ္ရင္ လူနာေတြ ၿပံဳၿပီးေစာင့္ရတယ္”ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။

လူနာေဆာင္မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ အေဆာက္အအံု၊ ခုတင္ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားသာ ထားရွိေပးႏုိင္ၿပီး စက္ပစၥည္းမ်ားမွာလည္း လူနာအေရအတြက္ႏွင့္ လံုေလာက္မႈ မရွိၾကသည့္အခါ အလွဴရွင္မ်ား ရွာေဖြျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားတြင္ လူနာမ်ား ထည့္၀င္ထားသည့္ ေငြေၾကးမ်ားျဖင့္လည္းေကာင္း ၀ယ္ယူတပ္ဆင္ၿပီး ကုသေပးျခင္းျဖင့္သာ လည္ပတ္ေနရေၾကာင္း သဃၤန္းကၽြန္းစံျပေဆး႐ံုႀကီးမွ ပါေမာကၡဌာနမွဴးတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုသစ္ႀကီးတြင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တတိယေလးလပတ္အတြင္း ဓာတ္မွန္၊ ဓာတ္ခြဲခန္းႏွင့္ အခန္းခတို႔မွ ရရွိေငြ၏ ထက္၀က္ ၁၃၂ သိန္း ႏုိင္ငံေတာ္သို႔ ျပန္လည္သြင္းခဲ့ၿပီး ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္သျဖင့္ အခမဲ့စမ္းသပ္၊ ဓာတ္ခြဲ၊ ဓာတ္မွန္ႏွင့္ ေဆးလွဴဒါန္းမႈ စုစုေပါင္း ၁၈၄ သိန္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ပါ၀င္လွဴဒါန္းပြဲ က်ပ္တစ္သိန္းခြဲခန္႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။ လူနာေဆာင္ အေရအတြက္ မ်ားျပားသည့္ ေဆး႐ံုႀကီးမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သို႔ ႏွစ္စဥ္ျပန္သြင္းရေငြ က်ပ္သိန္းေထာင္ခ်ီရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ႏုိင္ငံေတာ္ က်န္းမာေရးဘတ္ဂ်က္ ေလးဆတုိးျမႇင့္ လိုက္သည့္အတြက္ လိုအပ္သည့္ စက္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ယခင္က ႏုိင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ႏႈန္း တရား၀င္ သတ္မွတ္ေငြ တစ္ေဒၚလာလွ်င္ ေျခာက္က်ပ္ျဖင့္ လဲလွယ္ႏုိင္ေသာ္လည္း ယခု က်ပ္ရွစ္ရာေက်ာ္ ျဖစ္သြားသည့္အတြက္ အဆ ၁၃၀ ခန္႔ ျမင့္မားသြားျခင္းကုိ ေလးဆေက်ာ္ တုိးျမႇင့္လိုက္သည့္ ဘတ္ဂ်က္က အေနာက္ကမလိုက္ႏုိင္ေတာ့ေပ။

“အဲဒီေတာ့ ပုိက္ဆံတုိးေပးေပမယ့္ သိသာထင္ရွားတဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြေတာ့ မေရာက္လာေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ တုိးခန္႔လို႔ ရႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြေတာ့ ရွိတယ္။ အခုလည္း ဆရာ၀န္ေတြ အသစ္ခန္႔ထားဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါၿပီ”ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။

အျခားႏုိင္ငံ အသီးသီးတို႔တြင္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အခမဲ့ကုသျခင္းမ်ဳိး မရွိေသာ္လည္း ခ်မ္းသာသည့္ ႏုိင္ငံအေလ်ာက္ ဘတ္ဂ်က္ခြဲေ၀မႈ မ်ားျပားျခင္း၊ လစဥ္ က်န္းမာေရးအတြက္ စုေဆာင္းေငြမ်ား ထားရွိျခင္း၊ အာမခံစနစ္မ်ား ထားရွိျခင္း စသည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံအလိုက္ သင့္ေတာ္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ျပည္သူမ်ား က်န္းမာေရးကုသမႈ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး မျဖစ္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။

ျပည္တြင္းတြင္မူ က်န္းမာေရးအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္က ေငြေၾကးပါ၀င္မႈ နည္းပါးျခင္း၊ တစ္ဦးခ်င္းစီ ၀င္ေငြႏွင့္ စီးပြားေရးနိမ့္ပါးျခင္း၊ စရိတ္မွ်ေပးျဖင့္ ကုသႏုိင္သည့္ စက္ပစၥည္းကိရိယာမ်ား မလံုေလာက္ျခင္း စသည္တုိ႔က ေဆးကုသမႈမ်ားအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္လာသည္။ နီးစပ္ရာ ေဆးၿမီးတုိမ်ားျဖင့္သာ ကုသျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မလိုအပ္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား ျဖစ္လာျခင္း၊ မျဖစ္မေန ေဆးကုသရမည့္ အေျခအေနက်မွ ေဆး႐ံုေရာက္လာၾကသည့္အတြက္ ကုသခ်ိန္ ေနာက္က်ၿပီး မလိုအပ္ဘဲ အသက္ေသဆံုးျခင္းမ်ားကို ျပည္သူတုိ႔ ခံစားေနၾကရေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

အလိုအပ္ဆံုး အရာသည္ကား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးေနသူမ်ားႏွင့္ ခံယူေနၾကသူမ်ားပါ အျပဳအမူမ်ား၊ အေျပာအဆုိႏွင့္ စိတ္သေဘာထားမ်ားအား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေက်ာ္ေက်ာ္က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသည္။