ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္ႏိုင္ဖို႕ တရားဝင္အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္ လိုအပ္

ကရင္နီျပည္နယ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို တရားဝင္ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မည့္ Monitoring အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ဖို႕နဲ႕ နည္းလမ္း အေကာင္ အထည္ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ဖို႕အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ လူမႈအေျချပဳ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား  ယမန္ေန႔က ထိုင္း၊ ျမန္မာနယ္ စပ္မွာ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲ ၂ ရက္သာ ျပဳလုပ္သြား ၾကပါတယ္။ 

အဲဒီလုပ္တဲ့ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲ ကို Myanmar Peace Support Initiative (MPSI) အဖြဲ႕ကေနၿပီး အဓိက လာေရာက္ ပံ့ပိုး ေဆြးေႏြးေပးသြား ခဲ့ၾကပါတယ္။

Consultant for Myanmar Peace Support Initiative (MPSI) မွ Ashley south က လာေရာက္ ကူညီပ့ံပိုးရျခင္းအတြက္ ယခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

 

“က်ေနာ့အေနနဲ႔ နားလည္ထားတာက ေကအန္ပီပီနဲ႔ အစိုးရတို႔ ပထမဆုံး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမွာ သေဘာတူ ထားတာ တခုကေတာ့ ကရင္နီျပည္မွာ ေဒသေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ ယႏာၱရား တခုေတာ့ ရွိရမယ္ေပါ့။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ကရင္နီလူမႈ အေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ အဲ့ဒီမွာပါဝင္ႏုိင္ေအာင္ ကမ္းလွမ္းဖို႔လည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေတာ္ထင္တယ္။ ဒါမွပဲသူတို႔ CBOs ေတြအေနနဲ႔လည္းဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ေလ့လာသိရွိရမွာ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔အေနနဲ႔လည္း အေထာက္ အကူေတြ ေပးႏုိင္မယ့္ အခန္း က႑ကိုလည္း ရရွိလာမွာျဖစ္တယ္” လို႕ ေျပာပါတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မည့္ အဖြဲ႕ဖြဲ႕ဖို႕ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီနဲ႕ အစိုးရတို႕ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သေဘာတူ ထားခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေကအန္ပီပီက ေနၿပီးေတာ့လည္း ႏွစ္ဖက္အစိုးရအၾကား သေဘာတူထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ေလးစား လိုက္နာမႈရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႕ အဖြဲ႕တခု မျဖစ္မေနရွိသင့္တယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။

ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ အတြင္းေရးမွဴးခူဦးရယ္က “အမွန္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကယား၊ ကရင္နီျပည္နယ္ က လက္ရွိအေနအရ ၾကည့္ရမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ CBOs ေတြရွိ တယ္။ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြေပါ့၊ နယ္စပ္မွာလည္းရွိတယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတူညီ ခ်က္ေတြကို က်ေတာ္တို႔ တကယ္ပဲ ေလးစားလိုက္နာမႈ ရွိ၊ မရွိ၊ ျပည္သူလူထု ေတြကို လည္းပဲ ႏွစ္ဖက္စလုံး တပ္ဖဲြ႔ ေတြကလည္းပဲ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြ ထပ္မံျဖစ္ေပၚမႈ ရွိ၊ မရွိအဲ့ဒါေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ ၾကားကေန ၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ရွိသင့္တယ္လို႔ က်ေတာ္တို႔ အဖြဲ႔ကအျမင္ရွိ တယ္” လို႕ ေျပာပါတယ္။

ကရင္နီျပည္နယ္မွာ လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာႏိုင္တဲ့ Monitoring အဖြဲ႕လက္ ေတြ႕မွာ ဖြဲ႕စည္းၿပီး လုပ္ငန္းအေကာင္ အထည္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႕ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ ရွိေနၾကတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီအလုပ္ရုံ ေဆြးေႏြးပြဲက ေကအန္ပီပီနဲ႕ အစိုးရ ေနာက္တခါ ထပ္မံေတြ႕ဆုံ တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီအဖြဲ႕ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႕ နဲ႕လိုအပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ရရွိႏိုင္ဖို႕ ကူညီပံ့ပုိးတဲ့အေနနဲ႕ ျပဳလုပ္ၾကတယ္လို႕ ဆက္ေျပာပါတယ္။

ဆရာခူးဦးရယ္က “ျပည္တြင္းမွာေရာ နယ္စပ္ေတြမွာရွိတဲ့ CBOs အဖြဲ႔အစည္းေတြက သူတို႔ ကာယကံရွင္ ကိုယ္တိုင္က ရဲရဲတင္းတင္း သူတို႔ဖာသာသူတို႔  စုရုံးၾကၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီလိုအဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔ဖို႔ သူတို႔ စိတ္အျမင္ ဆႏၵရွိေသာ္လည္းပဲ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ သူတို႔ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈ ေတြရွိေနၾကလို႔ သူတို႔မလုပ္ ႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့ေလ။ အဲ့ေတာ့ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔ အဲ့ဒီလိုတကယ္ပဲ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ေအာင္ က်ေတာ္တို႔က သူတို႔ကို ပံ့ပိုးတဲ့အေနနဲ႔ လိုအပ္မယ့္ နည္းနာေတြ၊ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္လိုစု ဖြဲ႔ၾကမလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ၾကမလဲ ၊ေနာက္ ဘယ္လိုသက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ၾကမလဲ ၊ ေနာက္ဘယ္လို သတင္းအခ်က္ အလက္ေတြ မွ်ေဝမလဲ၊ အသိေပးမလဲ၊ တုိင္ေတာမလဲ၊ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မလဲ ဆိုတဲ့ နည္းနာေလးေတြ အပါအဝင္ေပါ့ေနာ္” လို႕ ေျပာပါတယ္။

MPSI အဖြဲ႕အေနနဲ႕လည္း ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနစဥ္ကာလဟာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္လာတဲ့ ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႕လို ဒီအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈျပဳ လုပ္ဖို႕အခ်ိန္ စတင္သင့္ၿပီ ျဖစ္တယ္လို႕ Ashley south က  ေျပာပါတယ္။

“အမွန္ေတာ့ ဒီတိုင္းရင္းသား အေရးေတြ၊ ေအာက္ေျခသိမ္းက စတဲ့ျပႆနာေတြ ကိုေဖာ္ထုတ္ျပသႏိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ပြဲက မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔တို႔ က ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို သေဘာမတူႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္က်ရင္ ျပႆနာတခုျဖစ္လာႏိုင္ တယ္”လို႕ ေျပာပါတယ္။

အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိတဲ့ ကရင္နီ လူမႈအဖြဲ႕ အစည္းစုစုေပါင္း ၁၃ ဖြဲ႕မွ လူငယ္ေတြက တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

From: ကခ်င္ေန႔စဥ္သတင္း