ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူ႕အဖြဲ႔အစည္း အပိုင္း(၂)

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရခိုင္၊မရမၼာ(ဘဂၤလီအေခၚ Mugh) ေတြဟာ ႏိုင္ငံသား၊တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရ မႈ နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္က ဌာေနတိုင္းရင္းသားျဖစ္လို႔ဆိုတဲ့ တင္ျပခ်က္ကို ကိုရဲရင့္သစၥာက က်မ္းအကိုးအကားနဲ႔ျငင္း ပယ္သြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီက်မ္းအလိုအရ ဒီလူမ်ိဳးေတြဟာ ဗမာက်ဴးေက်ာ္စစ္ကာလအတြင္း စစ္ေဘးေၾကာင့္ စစ္ တေကာင္း ကိုေျပာင္းေရြ႕ အေျခခ်တဲ့ လူေတြျဖစ္တယ္၊ ဘဂၤလီေတြဟာ သူတို႔ထက္ေစာျပီး စစ္တေကာင္းမွာ အေျခခ် ေန ထိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ အဲေတာ့ခါ စစ္တေကာင္းဆိုတဲ့နာမည္ကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ဒီနာမည္ဟာ ရခိုင္ နာမည္လား၊ ဘဂၤလီနာမည္လား။ ဒီေဒသမွာ ဘဂၤလီထက္ ရခိုင္ေတြ  ေစာျပီးေန ထိုင္ခဲ့တာလို႔ ကၽြန္ေတာ္မေျပာခဲ့ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ဒီေဒသဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ မ၀င္ေရာက္ခင္ ရာစုႏွစ္အတန္ၾကာ ရခိုင္ဘုရင့္ ပိုင္နက္အတြင္းမွာ ရွိေနခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က မရမၼာလူမ်ိဳးေတြဟာ ပဲခူး ဟံသာ၀တီကို ေျမာက္ဦး ဘုရင္ မင္းရာဇာၾကီးလက္ထက္က ၁၅၅၉ခုႏွစ္ မွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လို႔ အဲဒီကျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကို ရခိုင္ကိုေခၚေဆာင္လာျပီး စစ္တေကာင္းမွာ အေျခခ်ေစ ရာကေန ရခိုင္အသံထြက္ ရရစ္သံနဲ႔ မရမၼာလို႔ျဖစ္လာတယ္ဆိုျပီး မွတ္သားဖူးပါတယ္။

 

၁၉၄၆ခုႏွစ္က ဗိုလ္မင္းေတာင္နယ္ပယ္ရွင္ ဗိုလ္မင္းေက်ာ္ေဇာစံကို အိႏိၵယဘုရင္ခံခ်ဳပ္ လာေရာက္ေတြ႔ဆံုတဲ့ပံုျဖစ္ပါတယ္။  

ဒီလူမ်ိဳးေတြရဲ့ ပထမဆံုးနယ္ပယ္ရွင္က ဗိုလ္မင္း(Bohmong-ရခိုင္သံ)  ေမာင္ေစာျဖဴ(၁၅၉၉-၁၆၃၁)ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါ တယ္။ ခုခ်ိန္ထိ ဘုရင့္ေနာင္မ်ိဳးဆက္ရဲ့ ေနာက္ဆံုးလက္က်န္ ဗိုလ္မင္းတစ္ေယာက္ဟာ အဲဒီနယ္ရဲ့ နယ္ပယ္ရွင္ ရာဂ်ာအ ျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုရရဲ့ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို ခံထားရပါတယ္။ဒီဟာအတြက္ ခုသက္ရွိထင္ရွားရွိေနတဲ့ နယ္ပယ္ရွင္ ဗိုလ္ မင္းေအာင္ေရႊျဖဴနဲ႔ ၀ီကီပီဒီယားကလြဲရင္ တျခားခိုင္မာတဲ့ က်မ္းအကိုးအကား လက္လွမ္းမမွီႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ ကိုရဲရင့္ သစၥာ ေျပာသြားတဲ့အခ်က္ကို ေစာဒကတက္ဖို႔ အခက္အခဲရွိေနတာကို ၀န္ခံလိုပါတယ္။  

 

ဒါကေတာ့ လက္ရွိနယ္ပယ္ရွင္ ဗိုလ္မင္းေအာင္ေရႊျဖဴျဖစ္ပါတယ္။

 

အဲဒီလူမ်ိဳးေတြကို ရခိုင္ေတြက မရမၼာလို႔ေခၚျပီး ဘဂၤလီေတြကေတာ့ မရမၼာနဲ႔ရခိုင္ကို Magh လို႔ တစ္ခု တည္းေပါင္း ေခၚၾက ပါတယ္။ မရမၼာဟာ ရခိုင္စကားေျပာတဲ့ ျမန္မာ(ဗမာ) အဆက္ အႏြယ္ေတြျဖစ္လို႔  သူတို႔ဟာ ကမန္လိုပဲ ရခိုင္စကားေျပာတဲ့ ရခိုင္မဟုတ္တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စုတစ္ခုပါ။ ႏိုင္ငံေတာ အစိုးရကေတာ့ မရမၼာအပါအ၀င္ ရခိုင္ျပည္နယ္က ကမန္၊ျမိဳ၊ခမီစတဲ့ တျခား မ်ိဳးႏြယ္စုေတြကိုလည္း ရခိုင္မ်ိဳးႏြယ္စုထဲမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ျပီး အဲဒီလိုထည့္သြင္းေဖာ္ျပတာကို ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက လိုလို လားလား လက္ခံခဲ့ၾက ပါတယ္။ ရခိုင္ေတြ၊မရမၼာေတြဟာ ၁၈ရာစု ဗမာက်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္ကေနထြက္ေျပး တဲ့ အခ်ိန္က်မွ စစ္တေကာင္းကို ေရာက္လာတာျဖစ္တယ္၊ အဲမတိုင္ခင္ ရခိုင္ေတြ စစ္တေကာင္းမွာ အေျခခ်ေနထိုင္မႈဟာ ခိုင္ မာတဲ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမရွိဘူးလို႔ ကိုရဲရင့္သစၥာက Encyclopaedia Brittanica ရဲ့ Marma entry ကို ကိုးကားျပီး ေဖာ္ျပ ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။

 ေနာက္တဆက္တည္း သမိုင္းကို က်က်နနေျခရာေကာက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဘဂၤလီေတြ ရခိုင္မွာအေျခခ်တဲ့ ခုႏွစ္က ရခိုင္ ေတြ ဘဂၤလားမွာအေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ခုႏွစ္ထက္ပိုေစာတယ္လို႔ ဆိုထားပါေသး တယ္။အဲဒီေတာ့ အဲဒီေခတ္မတိုင္ခင္ စစ္တ ေကာင္းကို ရခိုင္အုပ္စိုးမႈဟာ ပါးစပ္ရာဇ၀င္အျဖစ္ သတ္မွတ္ ရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီက်မ္းမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ ခိုင္မာတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထား မရွိဘူးဆိုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ရွာေတြ႕ထားတဲ့ က်မ္း အကိုးအကားအနည္း ငယ္ကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ပထဆံုးအေနနဲ႔ ေဒါက္တာထင္ေအာင္ရဲ့ ၁၉၆၇ခုႏွစ္က အေမရိကန္ ျပည္  ေထာင္စု ကိုလံဘီ  ယာတကၠသိုလ္က  History of Burma စာအုပ္ထဲမွာပါတဲ့ အခ်က္ အလက္အခ်ိဳ႔ကို ပထမ  ဆံုးထုတ္ ႏုတ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။

Benefiting from the trade with Bengal and Malacca, Arakan became so prosperous and powerful that in 1459 its forces seized the Indian port of Chittagaung. ---ref: A History of Burma by Maung Htin Aung; Columbia University Press (USA)1967 pp 98.

ေဒါက္တာထင္ေအာင္ေဖာ္ျပထားတဲ့ ၁၄၅၉ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ေတြ စစ္တေကာင္းကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ ခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီနယ္ေျမ ကို သိမ္းပိုက္ျပီးတာနဲ႔ ရခိုင္ေတြမေနပဲ ဘဂၤလီေတြခ်ည္းပဲ သက္သက္ ထားခဲ့တာလား။ အနည္းဆံုး အခြန္ေကာက္ခံဖို႔ အုပ္ ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ဖို႔ လူဦးေရအသင့္အတင့္ ေနရာခ်ထားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ အသိမ္း ပိုက္ခံ နယ္ေျမက ဘဂၤလီေတြ ဟာလည္း ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို ဘုရင့္အစီအစဥ္နဲ႔ေရာက္ရွိလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီသမိုင္းေၾကာင္းကို ထပ္မံအတည္ျပဳဖို႔ Leiden University မွာ van Galen,Stephan Egbert Arie တို႔ျပဳစုခဲ့တဲ့ Arakan and Bengal : the rise and decline of the Mrauk U kingdom (Burma) from the fifteenth to the seventeeth century AD ဆိုတဲ့ ပါရဂူဘြဲ႔စာတမ္းမွာ၁၅ရာစုကေန စတင္ျပီး ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခိုင္ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ ဘဂၤလားနဲ႔ ပတ္ သက္ဆက္ဆံမႈ၊ လႊမ္းမိုးမႈေတြကို အေထာက္အထားမ်ားစြာနဲ႔ တင္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီစာတမ္းရဲ့ အခန္း(၄)မွာ ေဖာ္ျပထား တဲ့  ေျမာက္ဦးဘုရင္ မင္းခေမာင္း(၁၆၁၂-၁၆၂၂) ရဲ့ ဒတ္ခ်္ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ဆီကို ေပးပို႔တဲ့ ရာဇသံ ပထမပိုဒ္အရ မင္းခေမာင္း ဟာ အေရွ႔ဖက္မွာပဲခူးဟံသာ၀တီနဲ႔ အေနာက္ဖက္မွာ စစ္တေကာင္းအျပင္ ဒါကာအထိ အာဏာစက္လႊမ္းမိုးမႈရွိတယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။  

 

အဲဒီအခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ၁၆ရာစု ရခိုင္ဘုရင့္လက္ေအာက္ခံ စစ္တေကာင္းနယ္မွာ ရခိုင္ေတြေန ထိုင္မႈ မရွိခဲ့ဘူးဆိုတာ logically သံုးသပ္ၾကည့္ရံုနဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္၊မျဖစ္ႏိုင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ကိုရဲရင့္သစၥာေျပာတဲ့ ခိုင္မာတဲ့အ ေထာက္အထားမရွိဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ေအဒီ၆ရာစုနဲ႔၈ရာစုၾကား ရခိုင္ေ၀သာလီေခတ္မွာ စစ္တေကာင္းဟာ ေ၀သာလီလက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမတစ္ခုျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ေရွးေဟာင္း သုေတသနသမားေတြဆီမွာ ေက်ာက္စာအေထာက္အထားေတြ ရွိေကာင္း ရွိပါလိမ့္မယ္။ ေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုး လက္လွမ္းမမွီတဲ့ အတြက္ ေစာဒက တက္စရာ မရွိပါဘူး။  

 

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျပေျမပံု

ရခိုင္၊မရမၼာေတြကို ဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါ ကလည္း အေပၚက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျပေျမပံုကို ၾကည့္ျပီးေျပာ တာပါ။ သူတို႔ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ စတင္ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ဟာ ရခိုင္မွာ ဘဂၤလီေတြ စတင္ေနထိုင္ခဲ့ တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ အတူတူ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္က်တဲ့အတြက္ ျမန္မာ ဖက္မွာလည္း ဘဂၤလီေတြဟာ ဌာေန တိုင္းရင္းသားျဖစ္တယ္လို႔ ကိုရဲရင့္သစၥာဆိုလိုခ်င္ပံုရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္မွားေကာင္း မွားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း  ကိုရဲရင့္သစၥာရဲ့ျပန္ၾကားခ်က္ထဲက အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ျပီး ေျပာၾကည့္တာပါ။ ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီ ဦးေရႊဇံက သူ႔ရဲ့စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ ဘဂၤလီကို ရခိုင္၊မရမၼာေတြလို Nationals လို႔ သံုးႏႈန္းတင္ျပခဲ့ ေၾကာင္း ကိုရဲရင့္သစၥာ အေထာက္အထားတစ္ခုေပးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ နဲ႔ဆက္စပ္ျပီး ဦးေရႊဇံက လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြကို ဘယ္လိုသံုးသပ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားတစ္ခုကို ကၽြန္ေတာ္ေပး ခ်င္ ပါတယ္။   

အုပ္ခ်ဳပ္သူအပါအ၀င္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ကို သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ ရခိုင္ဘုရင္မင္းျမတ္ရဲ့ ခြင့္ျပဳ ခ်က္နဲ႔ အေျခခ်ေန ထိုင္ခြင့္ရခဲ့တာပါ။ အဲဒီေဒသဟာ သူတို႔အေျခခ်ေနထိုင္ျပီးေနာက္ပိုင္း ပိုမိုဖြံ႔ျဖိဳးစည္ပင္ လာတဲ့အျပင္ ေဒသတြင္းက တျခား လူမ်ိဳးစုေတြကိုပါ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ယခုအခ်ိန္ထိရွိေနပါ တယ္။  ႏိုင္ငံျခားသြားျပီျဖစ္ေပမယ့္ သူတို႔ရဲ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အ လာကို ခုခ်ိန္ထိ မေပ်ာက္ ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္တဲ့အျပင္ ေဒသတြင္းမွာ လူမ်ိဳးေရး၊ဘာသာေရး ပဋိပကၡျဖစ္မႈဟာ ခုရခိုင္ မွာရွိေနတဲ့ ဘဂၤလီ(ရိုဟင္ဂ်ာ)ဆိုသူေတြနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္ရင္ အရမ္းကြာျခားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ယခုလက္ရွိ အဲဒီနယ္ မွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းျပဳလုပ္ေနတဲ့ ဗိုလ္မင္းအခြန္ေတာ္ဆက္ပြဲမွာ အဲဒီနယ္မွာ ရွိတဲ့ရခိုင္၊မရမၼာ ေတြသာ မက သက္၊ခမီ၊ျမိဳ၊ဒိုင္းနက္ေတြပါမက်န္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြပါ လာေရာက္ အရိုအေသေပးၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီမ ရမၼာလူမ်ိဳးစုဟာ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရအေပၚ သစၥာေစာင့္ သိျပီး ပုန္ကန္ထၾကြမႈမရွိပဲ ေအးေအးလူလူေနတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စုတစ္ ခုအျဖစ္ သိရွိထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ဆက္စပ္ျပီး ရခိုင္ကဘဂၤလီေတြရဲ့ အေနအထားကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ ယခုလက္ရွိႏိုင္ ငံမဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ ဘဂၤ လီေတြဟာ ေျမာက္ဦးေခတ္ကတည္းက ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ ကမန္နဲ႔ ဘဂၤလီမ်ိဳးႏြယ္ ေျမဒူးမူဆလင္ ေတြ လို အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအေပၚမွာ သစၥာေစာင့္သိျပီး ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနခဲ့ၾကမယ္ဆိုရင္ ခုခ်ိန္မွာ သူတို႔ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္ျပီး ျမန္မာ့လူေနမႈစရိုက္နဲ႔ အံ၀င္ဂြင္က်ျဖစ္ေနေလာက္ပါျပီ။ အဲဒီလိုမဟုတ္ပဲ သူမ်ားနယ္မွာ တစ္စင္ေထာင္ဖို႔ၾကိဳးစား ခဲ့လို႔ ခုလိုအေျခအေနေတြ ျဖစ္လာရတာပါ။

ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ပဲၾကာၾကာ ေနထိုင္ခဲ့တယ္ေျပာေျပာ ဧည့္သည္ဟာ အိမ္သားျဖစ္ခ်င္ရင္ အိမ္ရွင္ ကိုေလးစားဖို႔ မျဖစ္ မေနလိုအပ္ပါတယ္။ လူနည္းစုအခြင့္အေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ေျပာခ်င္ရင္ တစ္ႏိုင္ငံ လံုးရဲ့အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံ ေတာ္လံု ျခံဳေရးကို မထိခိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။

 ကိုရဲရင့္သစၥာရဲ့ ျပန္ၾကားခ်က္တစ္ခုမွာ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက တရား၀င္ေၾကျငာ သြားတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ရဲ့ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူခဲ့တာမ်ိဳး မရွိေၾကာင္းကိုလည္း ဖခင္ၾကီးနဲ႔ဆ ရာဆီမွာ ေမးျမန္းျပီး သိခဲ့ရတယ္လို႔ အမွန္အတိုင္း ရိုးသား စြာေျပာသြားတာကို ေတြ႔ပါတယ္။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာ လႊတ္ေတာ္ရဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္သာလွ်င္ တရား၀င္ျဖစ္ျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကေျပာတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊သမၼတကေျပာတာပဲျဖစ္ျဖစ္ မဲဆြယ္ ကာလကတိစ ကားဟာ တရား၀င္မဟုတ္ပါဘူး။

 ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေတြမွာ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္ အေရြးခံေနတဲ့ သမၼတက ျပည္သူေတြရဲ႕ မဲဆႏၵကို လုိခ်င္လို႕ ေျပာတတ္ တာ ဓမၼတာပါ။ သမၼတ ေဂ်ာ့ဘုရွ္ဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္က “Read my lips, I won’t raise taxes” က်ေနာ္ေျပာ တာကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္ႀကပါ က်ေနာ္ သမၼတျဖစ္လာခင္ ျပည္သူ႔အခြန္ကို တိုးမေကာက္ပါဘူးလို႔ ဆိုျပီး တုိး ေကာက္ခဲ့လို႔ သူ႔ရဲ့သမၼတသမုိင္းမွာ အမဲစက္စြန္းထင္းခဲ့ရပါတယ္။ ယခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာေတြဟာလည္း သမိုင္းတရားခံ ဦးႏုရဲ့ ေရွ႕ေနာက္ မဆင္ျခင္ပဲ ေျပာခဲ့တဲ့ မဲဆြယ္စကားေၾကာင့္ပါ။ ဒီအေၾကာင္းအရာကို ထပ္ျပီးေျပာရတာဟာ ကိုရဲရင့္ သစၥာ က ရိုဟင္ဂ်ာဖက္ကေထာက္ခံေျပာဆိုေနလို႔ ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ျပည္ပအေျခစိုက္ ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္း ဆာင္ ဆိုသူ ေတြ အျမဲလိုလို စြဲကိုင္ေျပာဆိုေနတဲ့အတြက္ ျမန္မာမူဆလင္တခ်ိဳ႔ ထင္ေယာင္ ထင္မွားမျဖစ္ေအာင္ ထပ္ေျပာရတာပါ။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံက မူဆလင္အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႔ရဲ့ အာရပ္စတိုင္၀တ္စားဆင္ယင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ျ ပီး ကၽြန္ေတာ္ရဲ့ အယူသည္းတယ္လို႔ ျမင္တဲ့အျမင္အေပၚမွာ ကိုရဲရင့္သစၥာက ယခုေခတ္ လူငယ္ အခ်ိဳ႔၀တ္ဆင္ေနတဲ့ ေခတ္လြန္ဖက္ရွင္ေတြ ႏိႈင္းယွဥ္ေမးခြန္းျပန္ထုတ္သြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာ တဲ့ အယူသည္းျခင္းဆိုတဲ့အျမင္ဟာ အဲဒီဘာ သာေရး၀တ္စားဆင္ယင္မႈအေပၚ တစ္စံု တစ္ရာ ေ၀ဖန္ပုတ္ခတ္လိုစိတ္မရွိပဲ မ်က္ေမွာက္ေခတ္အေနအထားအရ ျမန္မာ့လူ ေနမႈစရိုက္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြမရွိတဲ့အေပၚမွာ မူဆလင္မဟုတ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ့အျမင္ကို ရိုးသားစြာတင္ျပျခင္း သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္အေန နဲ႔ ေခတ္လြန္၀တ္ စားဆင္ယင္မႈပံုစံေတြကို မႏွစ္ျမိဳ႔သလို ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲျပီး လက္ရွိေခတ္အေနအထားနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈမ်ိဳးကိုလည္း သေဘာမက်ပါဘူး။ အိႏိၵယအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ဆာရီ၀တ္တာ၊ မူဆလင္အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ေခါင္းစြပ္၀တ္တာ၊ ပန္ခ်ာပီတစ္ေယာက္ ေခါင္းေပါင္းေဆာင္း တာ၊ဆံထံုးထံုးတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွထူးထူးျခားျခား မခံစားရပါဘူး။ အမ်ိဳး သမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လံုလံုျခံဳျခံဳ၀တ္ျပီး ဘာသာေရးအရေခါင္းစြပ္ဆင္ျမန္းတဲ့ ဖက္ရွင္ဟာ အေရွ ႕ေတာင္အာရွမွာ မထူးဆန္းတဲ့ဖက္ရွင္ပါ။ မေလးရွား၊အင္ဒိုနီးရွားက အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ ေခါင္းစြပ္ေရာင္ စံုေလးေတြနဲ႔ ဖက္ရွင္ဟာ သူ႔ဟာနဲ႔သူ လွပေခတ္မွီေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တကိုယ္လံုးအနက္ေရာင္တစ္မ်ိဳးတည္း ၀တ္ဆင္ျပီး မ်က္ႏွာဖံုး၊ေျခအိတ္၊ လက္အိတ္ စြပ္ျပီး အျပင္ထြက္တာ မ်ိဳးၾကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အထူးအဆန္းျဖစ္ေနပါတယ္။ ေႏြရာ သီလိုပူအိုက္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးဟာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ ေတာ့ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးဟာ ေတာ္ေတာ္ ဂရုဏာသက္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူမႈေပါင္း သင္းဆက္ဆံေရး နယ္ပယ္မွာ မ်က္ႏွာထားအကဲခတ္ျပီး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရတာမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲေတာ့ခါ ဘယ္သူ ဘယ္၀ါ identity မသိရပဲ မ်က္ႏွာဖံုးၾကီးနဲ႔ဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ဂြက်မယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကိုရဲရင့္သစၥာ အေနနဲ႔ ဘာသာေရးရႈေထာင့္ကေန အေၾကာင္းျပခ်က္ေျမာက္ျမားစြာရွိမွာပါ။ 

ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို ကန္႔ကြက္ေနတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို နားလည္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာေနရာေတြကလြဲလို႔ လြတ္လပ္စြာ၀တ္စားဆင္ယင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြတ္လပ္စြာ၀တ္ စားဆင္ ယင္ခြင့္၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အိႏိၵယက ဂ်ိမ္းဘာဘာေတြလို အ၀တ္ဗလာနဲ႔ ေနတာမ်ိဳးက်ေတာ့ ျမန္မာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ဘယ္လိုမွ အံ၀င္ဂြင္ က်ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။

 ကၽြန္ေတာ္မသိတဲ့ ကိုရမ္က်မ္းထဲက အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ကို ဥပမာေပးျပီး နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပေပး သြားတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္တဲ့အေၾကာင္း ထပ္မံေျပာၾကားပါရေစ။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ အေျခအေ နေတြကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ကိုရဲရင့္ သစၥာရဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းရဲ့ လုပ္ရပ္ကိုဥပမာေပးျပီး ရွင္းျပသြားတဲ့ ပံုစံနဲ႔သိပ္အံ၀င္ဂြင္က်မျဖစ္ဘူးလို႔ ယူဆမိပါတယ္။

ခုရခိုင္မွာျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာဟာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုရဲ့ ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ သနားစရာ ေကာင္းတဲ့ အျပစ္မဲ့သူေတြ ကိုယ္စီရွိေနၾကပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ ရန္ျငိဳးေဒါသ နာက်ည္းမႈေတြနဲ႔ ျပည့္လွ်ံေနတဲ့လူေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။ ေသြးဆာျပီး သတ္ျဖတ္လိုစိတ္ျ ပင္းထန္ေနတဲ့ လူေတြလည္းရွိေနၾကပါတယ္။ အဲဒီအေနအထားမွာ ဘယ္သူကေကာင္းတယ္၊ ဘယ္သူက မေကာင္းဘူးဆိုတာကို ခြဲျခားရခက္တဲ့ အေနအထားမွာရွိေနပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက သနားစရာေကာင္းတဲ့ အျပစ္မဲ့သူေတြဟာလည္း အျပန္အလွန္သ တ္ျဖတ္မႈေတြၾကားမွာ ေသြးဆာေနတဲ့ လူသတ္သမားေတြအျဖစ္ အခ်ိန္မေရြးေျပာင္းလဲသြားႏိုင္တဲ့ အေန အထားမွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕လူေတြ ေျပာ ေနသလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ရံႈ႕ခ်ပါတယ္လို႔ေျပာေနျခင္းက တကယ္တမ္းအလုပ္မျဖစ္တဲ့ ၾကားေနမႈလို႔ပဲ ကၽြန္ေတာ္သံုး သပ္မိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္ျဖစ္မယ့္နည္းလမ္းက ဘာျဖစ္ႏိုင္မလဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘယ္ဖက္ကရပ္သင့္သလဲ။ လက္ရွိ အေနအထားအရ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဒီလူမ်ိဳးစုႏွစ္မ်ိဳးထဲက တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးမရွိေတာ့ မွသာ ေအးခ်မ္းမယ့္ သေဘာမွာရွိတယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတစ္ရပ္လံုးရဲ့ သေဘာထားက ဘယ္လိုေနမလဲ။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေျပာရရင္ ဒီဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြ ခုလိုရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ရွိျခင္းဟာ အခ်ိန္မေရြးေပါက္ကြဲႏိုင္တဲ့ မီးေတာင္တစ္ခုလိုျဖစ္ေနတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အျပန္အလွန္ရန္ျငိဳးေတြၾကားမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေအာင္ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ အခန္႔မသင့္တာနဲ႔ ေသြး ေျမက်မႈေတြ ထပ္ျဖစ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကိုရဲရင့္သစၥာရဲ့ နည္းလမ္းသံုးခုက အံ၀င္ဂြင္က်မျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္နည္းလမ္းအသစ္တစ္ခုကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။

ဒီဘဂၤလီေတြကို ႏိုင္ငံမဲ့ဒုကၡသည္အျဖစ္ဆက္ထားျခင္းဟာ ကမၻာ့အလည္မွာ ႏိုင္င့ံသိ ကၡာကိုက်ဆင္းေစတဲ့အျပင္ အစြန္း ေရာက္အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္စားသူေတြ၊ လူေမွာင္ခိုသမားေတြရဲ့ အသံုးခ်ခံဘ၀ကို ေရာက္ေစ ပါ တယ္။ လာမယ့္ေရြးေ ကာက္ပြဲ ကာလေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ့ လြန္ဆြဲမႈေတြအတြင္း အဂတိလိုက္စားမႈေတြရဲ့ အသံုးခ် ခံျဖစ္လာႏိုင္ျပီးေတာ့ အဲဒီဟာေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ျပီး ေဒသတြင္းတည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ထိခိုက္ လာႏိုင္တဲ့အတြက္ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚတက္လွမ္းခါစ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြက္လည္း ထိခိုက္နစ္နာ မႈေတြအမ်ားၾကီး ျဖစ္ေပၚေစပါလိမ့္မယ္။

အဲဒီေတာ့ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳးရွိေအာင္ ကုလသမဂၢအကူအညီနဲ႔ တတိယႏိုင္ငံေတြကို လႊဲေျပာင္းအေျခခ်ဖို႔ စီစဥ္ႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ ခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာေတြ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ရိုးသားစြာထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြ ျဖစ္ေပၚ လာေစဖို႔ အဓိကတာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္သူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံေ တာ္အစိုးရပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ အာဏာရအစိုးရဟာ ယခင္အာဏာရွင္ အစိုးရေတြလက္ ထက္က နာမည္ပ်က္မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေထာက္ခံမႈ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာေထာက္ခံမႈကို အျပည့္အ၀ရရွိထားတဲ့ အတိုက္အခံအင္အားစုေတြပါ ဒီကိစၥကို အစိုးရနဲ႔ပူးေပါင္းျပီး ႏိုင္ငံတကာကို အကူအညီေတာင္းဖို႔ လိုအပ္လာပါျပီ။ ဒါနဲ႔လံုေလာက္ျပီလားဆိုေတာ့ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ ျပည္သူ တစ္ရပ္လံုးကပါ ပူေပါင္းပါ၀င္ အေရးဆိုဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ အဓိကအက်ဆံုးက ျပည္တြင္းက ျမန္မာမူဆလင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ ကမၻာ့မူ ဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးလႈပ္ရွားေနတဲ့ ျပည္ပ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးနာ မည္ခံအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဘဂၤလီေခါင္းေဆာင္ေတြေၾကာင့္ သမိုင္းအတု၊ သတင္းအတုအ ေယာင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈလြဲမွားတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။

အဲဒီလို သူတို႔ကို ဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ နားလည္မႈလြဲမွားျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တိုင္းရင္းသား အခြင့္ အေရးရရွိေရး အတြက္ ေထာက္ခံေနတာဟာ ဒီလူမ်ိဳးေတြကို ဒီႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဆက္လက္ ဒုကၡခံခိုင္းျပီး သူတို႔ရဲ့ျပည္ပေရာက္ ေခါင္း ေဆာင္ေတြရဲ့ အိတ္ကပ္ထဲကို အလာ ဟသပိုက္ ဆံထည့္ေပးေနတာနဲ႔ အတူတူျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာမူ ဆ လင္အသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုလံုး ဒီအေရးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔အတူ တစ္ဖက္တည္းရပ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

 အဲဒီလိုပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွသာလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း ႏိုင္ငံမဲ့ဘ၀ကေနလြတ္ေျမာက္ျ ပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထက္တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ လူတန္းေစ့ဘ၀ကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရမွာျ ဖစ္သလို ျပည္တြင္းကျမန္မာမူဆလင္ေတြအေနနဲ႔လည္း တျခားျမန္မာ တိုင္းရင္းသားေတြ ရဲ့ ႏိုင္ငံအေပၚသစၥာေစာင့္သိမႈနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အထင္ျမင္လြဲမွားေနမႈေတြကို ေခ်ဖ်က္ျပီးသား ျဖစ္သြားပါ လိမ့္မယ္။

အနီးစပ္ဆံုးဥပမာအေနနဲ႔၈၈ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအး ရဲ့ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ သူ႔ရဲ့ရပ္တည္ ခ်က္အေပၚ မူဆလင္မ ဟုတ္တဲ့ လူထုရဲ့တုန္႔ျပန္မႈကို ၾကည့္ရင္ ကၽြန္ေတာ္အ ဆိုျပဳ တဲ့ကိစၥဟာ ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းရွိမရွိ သံုးသပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ခုတင္ျပ သြားသမွ်အေၾကာင္းအရာေတြဟာ ကိုရဲ ရင့္သစၥာရဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေပၚ တေလးတစားျပန္ၾကားမႈေတြကေန အထင္အျမင္ လြဲ မွားမႈေတြ ပေပ်ာက္ျပီး အျပဳသေဘာစဥ္းစားမိလာတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ေန႔တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အမုန္း တရား ေတြကင္းစင္ျပီး ကမၻာ့အလယ္မွာ စံျပဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခုကို ျမင္ေတြ႔ခြင့္ရပါေစလို႔ ဆုေတာင္း ရင္း……

 ကိုရဲရင့္သစၥာရဲ့ ေမြးေန႔ရက္ျမတ္မွာ အလႅာအရွင္ရဲ့ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာ ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါေစ။

                                                                                                                   ျမတ္သိန္းထြန္း(၄.၇.၂၀၁၂)