မန္မာ့စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ

(ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရးအဖြဲ႔ ICG)

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ စီးပြါးေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းတို႔မွာ နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ဆက္ႏြယ္ေနသည္။ လက္ရွိ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိေသာ ျမန္ဆန္လွသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ ရန္မွာ အစုိးရ၊ ႏိုင္ငံတြင္းမွ ေရေပၚဆီ လူ႔မလိုင္ လူတန္းစားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းတို႔ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္မွ သာ ျဖစ္မည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ၾကီး (ICG) မွ ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္
ေဖာ္ျပထားသည္။

ယခင္ သီတင္းပတ္က ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စီးပြါးေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၏ ႏိုင္ငံေရး” ဆိုသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႔က ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ရည္မွန္းခ်က္ ၾကီးမားလွသည့္ စီးပြါးေရး ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ား၏ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားကို ေစ့ငုေလ့လာ တင္ျပထားသည္။

အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားကို အမီလိုက္၍ လ်င္ျမန္စြာ ၾကီးထြားလာေသာ စီးပြါးေရးတရပ္ကို တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ အစိုးရသည္ ယခင္ စီးပြါးေရး စနစ္ေဟာင္းက တည္ရွိခဲ့ေသာ ကန္႔သတ္ တားဆီးထားမႈမ်ားႏွင့္ အခြင့္ထူးခံမႈမ်ားကို ဖယ္ရွားလိုသည္ဟု အစီရင္ခံစာက သူတုိ႔၏ ေတြ႔ရွိခ်က္ အက်ဥ္းတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။ စီးပြါးေရး စနစ္ေဟာင္းက စစ္တပ္၊ ပါတီအထက္လႊာႏွင့္ လက္ရင္းတပည့္ ခ႐ိုနီ စီးပြါးေရးသမားမ်ားကိုသာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္း
ေစခဲ့သည္။


“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းကို တကယ္ေကာင္းေအာင္ လုပ္မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွ အမ်ားစုေသာ ျပည္သူမ်ား အတြက္ အက်ဳိးရွိေစမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရေဟာင္း လက္ထက္ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္မႈမ်ားႏွင့္ အခြင့္ထူး ခံစားခြင့္မ်ားေၾကာင့္ လက္ဝါးၾကီးအုပ္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရွိကာ အက်ဳိးအျမတ္ ၾကီးၾကီးမားမား ရခဲ့သူမ်ားကမူ ထိုအခြင့္ထူး မ်ား လက္လြတ္ ဆံုးရံႈးၾကရလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ခ႐ိုနီ စီးပြါးေရးသမားမ်ား၊ စစ္တပ္ႏွင့္ပါတီ ယႏၲရားမွ ထိပ္တန္း ပုဂၢိဳလ္မ်ားကမူ ဆက္လက္ အေျခအေန ေကာင္းေနဆဲျဖစ္ၿပီး သူတို႔ အေနျဖင့္ စည္းမ်ဥ္းသစ္မ်ားႏွင့္ အညီ စီးပြါးေရး လုပ္ကိုင္ၾကရန္လိုကာ အခြန္အေကာက္မ်ားလည္း ေပးေဆာင္ဘို႔ လိုသည္။ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ၿပိဳင္ဆိုင္ လုပ္ကိုင္ၾကရန္လည္း လိုသည္” ဟု ICG ၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ပေရာဂ်က္ ဒါ႐ိုက္တာ Jim Della-Giacoma က ေျပာသည္။

စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ အၾကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေဆာင္ၾကဥ္းလာမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ အထူးသျဖင့္ အစုိးရေဟာင္း၏ အဓိက ေဒါက္တိုင္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေစမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤစီမံကိန္းကို တားဆီး
ေႏွာင့္ယွက္မည့္ ႀကိဳးပမ္းမႈ အနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့သည္။ ယခင္က အခြင့္ထူးခံစားခဲ့ရေသာ စီးပြါးေရးသမားမ်ားသည္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈရွိၿပီး ၾကီးထြားလာေနသည့္ ကမၻာ့စီးပြါးေရးတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ လုပ္ကိုင္လွ်င္ ရရွိမည့္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ား ကို သိရွိၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စီးပြါးေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေနာက္ျပန္တြန္းၾကမည့္အစား ယခုတိုင္ အခြင့္ထူး ခံစားေနရဆဲျဖစ္ေသာ ေရေပၚဆီ စီးပါြးေရးသမားမ်ားသည္ ယခင္အခြင့္ထူးခံစားခဲ့ရေသာ အတိတ္ေဟာင္းႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ကာ စီးပြါးေရးသစ္တြင္ အျပည့္အဝ ပါဝင္လုပ္ကိုင္လိုလာၾကသည္။ ထို႔ျပင္ စီးပြါးေရး ျပဳျပင္တည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းတြင္ အတားအဆီးတရပ္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ယူဆထားၾကေသာ ဒု-သမၼတ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး မၾကာမီက ႏုတ္ထြက္သြားျခင္းကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းကို အေထာက္အကူ ျပဳလိမ့္မည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။

သို႔ေသာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အတြက္မူ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အစိုးရ၏ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ရွိေသာ အေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ အတတ္ပညာ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္မႈသည္ စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း၏ အရွိန္ႏွင့္ ထိေရာက္မႈကို အတားအဆီး ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အျမစ္ကစ ေျပာင္းလဲရမည့္ မူဝါဒသစ္မ်ား အေကာင္အထည္
ေဖာ္ေရးကို မလုပ္ႏိုင္ ျဖစ္ေနရသည္။ ဤ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္သည္ မူဝါဒမ်ားကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ထိန္းညွိလုပ္ကိုင္ရမည့္ အခါမ်ဳိးတြင္ သိသာလာလိမ့္မည္ဟု ICG အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈအတြက္ အာမခံခ်က္ မရွိပါက စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းသည္ မေအာင္ျမင္ႏို္င္ပါဟု လည္း အစီရင္ခံစာ က ေျပာထားသည္။ အလားတူပင္ စီးပြါးေရး တိုးတက္မႈႏွင့္ တန္းတူညီမွ်မႈ မရွိပါကလည္း အစိုးရ စနစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းသည္ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါဟုလည္း ဆိုထားသည္။ အမ်ားစုေသာ ျပည္သူလူထုအေပၚ လက္ေတြ႔က်က် ၾကီးၾကီးမားမား အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေသာ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရး၊ ေျမယာ ဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ျပည္သူ႔ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္၊ ေစ်းသက္သာေသာ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးတြင္ တရားမဝင္ ေပးေဆာင္ေနရသည့္ အခေၾကးေငြမ်ားမွ သက္သာေရး စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားလည္း အထက္ပါ စီးပြါးေရး တိုးတက္မႈႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ေရးတြင္ အၾကံဳးဝင္သည္။

တခုႏွင့္တခု ခြဲျခားမရႏိုင္ေသာ စီးပြါးေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္လာၿပီး တိုင္းျပည္၏ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွ အက်ဳိးအျမတ္ သိသိသာသာ ရရွိလာပါက ျမန္မာအစိုးရ၊ စစ္တပ္၊ ေရေပၚဆီ လူ႔မလိုင္ စီးပြါးေရးသမားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုသည္ ထိုလုပ္ငန္းမ်ားကို ၾကိဳဆိုၾကမည္သာျဖစ္ၿပီး ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးတြင္လည္း ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကမည္သာ ျဖစ္သည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသား ထားသည္။

သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနႏွင့္လည္း ယခင္ စစ္အစိုးရေဟာင္းအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးေရး အပါအဝင္ ေထာက္ခံကူညီေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္မွာ အေရးၾကီးသည္။ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီတရပ္က ယခုလအတြင္း ေထာက္ခံတင္ျပလိုက္သကဲ့သို႔ ျမန္မာျပည္မွ သြင္းကုန္မ်ားကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ဆက္လက္ ပိတ္ဆို႔ထားမည္ဆိုပါက ဆန္႔က်င္ဘက္ အက်ဳိးရလဒ္ကိုသာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ရရွိေစလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ICG အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

“စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားလည္း ေခ်ာေခ်ာ
ေမြ႔ေမြ႔ ရွိဘို႔ လိုပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိမွလည္း ယခင္ အာဏာရွင္ေဟာင္းပံုစံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို အစိုးရသစ္က ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ယင္းႏွစ္ခုလံုးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေရးပါသည္” ဟု ICG ၏ အာရွပ႐ိုဂရမ္ ဒါ႐ိုက္တာ Paul Quinn-Judge က ေျပာဆိုသြားသည္။