ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာ၊လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အမ်ိဳးသားဂုဏ္သိကၡာ-အပိုင္း ၁။ ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)

ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာ၊လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အမ်ိဳးသားဂုဏ္သိကၡာ-အပိုင္း ၁။ ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာနွင့္ဆက္စပ္ျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ နိုဘယ္ဆုနဲ႔မထိုက္တန္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကားစြပ္စြဲခ်က္ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
မေန႔ကမွျဖစ္ေသာ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္္ ေန႔တြင္ အယ္လ္ဂ်ာဇီးရား နိုင္ငံတကာရုပ္သံလႊင့္ဌာနမွ ရိုဟင္ဂ်ာလူထုမ်ား ဘ၀ပ်က္ေနၾကသည့္ပံုမ်ား၊ စခန္းအတြင္းေနထိုင္ရာတြင္လည္း အကူအညီမ်ားမရရွိ၍ စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ေနပံုမ်ား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံဘက္သုိ႔ေလွျဖင့္ကူးေျပးရန္ ၾကိဳးစားေသာ္လည္း အဆိုပါနုိင္ငံရွိအာဏာပိုင္မ်ားကလက္မခံဘဲ ထမင္းထုပ္တေယာက္တထုပ္ေပး၍ ေရထဲသို႔ျပန္ေမာင္းထုတ္လိုက္သျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ငိုေၾကြးကာ ေလွေပၚျပန္တက္သြားၾကရသည့္ပံုမ်ားကို အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့သည္။


တဆက္တည္းတြင္ အယ္လ္ဂ်ာဇီးရား နိုင္ငံတကာရုပ္သံလႊင့္ဌာနက ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာကို ေလ့လာလုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိေသာ ကုလသမဂၢမွအပါအ၀င္ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႔ကို အင္တာဗ်ဴးလုပ္ျပီးတင္ျပသြားခဲ့သည္။ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔(Human Rights Watch) မွ Brad Addam က အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႕မွစျပီး ဘက္တဖက္မွရပ္တည္ကာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ရက္စက္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း တိတိက်က်ေျပာသြားခဲ့သည္။
လန္ဒန္ျမိဳ႕၌အေျခစိုက္ျပီး ရိုဟင္ဂ်ာဆိုင္ရာနိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူဟုအမည္ခံထားသူ မိုဟာမက္ နူး (Mohamed Nour) ဆိုသူက နိုင္ငံၾကီးမ်ားသည္ ဤသို႔ေသ က်ဴးလြန္မႈၾကီးမ်ားကို ႏႈတ္ဆိတ္ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း၀င္၍ စီးပြားေရးနွင့္ အျခားလုပ္ငန္းကိုင္ငန္းမ်ား လုပ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊  ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚကိုင္တြယ္မႈမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သေဘာတူညီျပီးဟူ၍ ဦးသိန္းစိန္ကထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊  ရိုဟင္ဂ်ာအေရးအေပၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မ်က္စိမွိတ္ထားလွ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္  နိုဘယ္ဆုနွင့္မထိုက္တန္ေၾကာင္း နိုင္ငံတကာေရွ႔တြင္ ေပၚေပၚထင္ထင္ စြပ္စြဲေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။
ျမန္မာစကားပံု တခုရွိပါသည္။ အပ်က္အပ်က္နွင့္ နွာေခါင္းေသြးထြက္ေတာ့မည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ မွန္မွန္ကန္ကန္ရပ္တည္ကိုင္တြယ္နိုင္ျခင္းမရွွိလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာမက တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု လူမ်ိဳးစုမ်ားအားလံုးနွင့္ တိုင္းျပည္ပါ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းပါေတာ့မည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ျမန္မာနိုင္ငံကို ကမာၻကပိုျပီးသိလာသည္ဟူ၍ ၀င့္ၾကြားေနၾကသည့္အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ပင္ စတင္ လက္ညွိဳးထိုးျခင္းခံရကာ တမ်ိဳးသားလံုးဂုဏ္သိကၡာ ညွိဳးျခံဳးရမည့္ အေျခအေနသို႔ေရာက္သြားမွာ စိုးရိမ္မိပါသည္။ ဤအခ်ိန္တြင္ ျပသနာ၏အေျခအျမစ္ကို ေခါင္းေအးေအးထား၍ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေလ့လာရန္ လိုအပ္လာပါသည္။ အနာသိလွ်င္ ေဆးရွိနိုင္ပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးရွဳေဒါင့္မွေန၍ နိုင္ငံတကာက စတင္ေထာက္ျပေ၀ဘန္လာမႈမ်ားကို အဆိုးျမင္အေနျဖင့္မၾကည့္သင့္ေၾကာင္း ဦးစြာတင္ျပလိုပါသည္။ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ နိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္း ၾကီး၊ ငယ္၊ လတ္မ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာနွစ္ေပါင္း နွစ္ဆယ္ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း၌ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ဆိုး၀ါးျပင္းထန္ေသာျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရေသာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးဘက္မွရပ္တည္ကာ စစ္အစိုးရအား ေတာက္ေလွ်ာက္ပင္ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ ေ၀ဘန္ခဲ့ၾကသည္ကို မေမ့သင့္ပါ။

ႏိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးလား၊ လူထု လံုၿခံဳေရးလား။
ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္ေန႔ ဘီဘီစီ ျမန္မာ့အေရးကမာၻ႔အေရးေဆြးေႏြးခန္းတြင္ ေက်ာက္ျဖဴမွ ေရွ႔ေနၾကီးတဦးလည္းျဖစ္၊ စစ္အစိုးရတည္ေထာင္ထားေသာလႊတ္ေတာ္တြင္ အမတ္တဦးလည္းျဖစ္သူ ဦးဘရွိန္က ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒကို မျပင္သင့္ေၾကာင္းကန္႔ကြက္ေဆြးေႏြးရာ၌ ဥပေဒသက္သက္နွင့္ေျပာလို႔မရေၾကာင္း၊ နိုင္ငံ၏ပကတိအေျခအေနကို ၾကည့္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိမ္နီးျခင္း ဘဂၤလားေဒ႕ရွိနိုင္ငံမွာ လူဦးေရသန္း ၆၀ မွ သန္း ၁၆၀ အထိ ရွိေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒသတ္မွတ္ခ်က္ထဲမွာ အၾကံဳးမ၀င္သူမ်ားရွိလွ်င္ ထုိသူမ်ားမွာ မိမိတို႔ဆီ ဘာေၾကာင့္ေရာက္လာသလဲဟု ေမးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးမွာအဓိကက်ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကဲ့သို႔ေသာ ေခတ္မွီတိုးတက္သည့္ နိုင္ငံၾကီးမ်ိဳးသည္ပင္ လံုၿခံဳေရးကိုအဓိကထားရေၾကာင္းျဖင့္ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့သည္။ ဤအင္တာနက္ http://youtu.be/esS0jgYGaLk တြင္ ျပန္လည္နားေထာင္နိုင္ပါသည္။
စာေရးသူသည္ ထိုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒအေပၚ နိုင္ငံတကာဥပေဒနွင့္ ျပည္တြင္းဥပေဒ အေျခခံမ်ားအေပၚမွသာ ေဇာင္းေပးေဆြးေႏြးခဲ့သျဖင့္ ဦးဘရွိန္တင္ျပခဲ့သည့္ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးရွဳေဒါင့္မွ ေဆြးေႏြးခ်က္ကိုတုန္႔ျပန္ရန္ အခ်ိန္မရခဲ့ပါ။ တကမာၻလံုးကေစာင့္ဆိုင္းၾကည့္ရွဳလွ်က္ရွိေသာ နိုင္ငံတကာသတင္းဌာနၾကီးတခုက ယမန္ေန႔က ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာကို အေတာ္ပင္အခ်ိန္ေပးကာ မီးေမာင္းထုိးလာသည့္အခ်ိန္၌ လူထုမ်ားအတြင္း မွန္ကန္သည့္အယူအဆမ်ားရွိလာနိုင္ေစေရးအတြက္ ဦးဘရွိန္၏ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးအယူအဆကို တုန္႔ျပန္ေဆြးေႏြးရန္လိုအပ္လာပါသည္။ အေတြးမွန္မွ အလုပ္မွန္မည္ဟု ယူဆေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးဟူသည္မွာ နိုင္ငံတခုကို အျခားနိုင္ငံတခုက သို႔မဟုတ္ အမ်ားက စစ္ျပဳတိုက္ခိုက္ျခင္း၊ နိုင္ငံတခု၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အျခားနိုင္ငံတခုက သို႔မဟုတ္ အမ်ားက ထိပါးေစာ္ကားျခင္းဟူ၍ ေယဘုယ်အားျဖင့္နားလည္ ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာသည္ နိုင္ငံ့လံုျခံဳေရးကိုထိခိုက္သည့္အဆင့္ မေရာက္ေသးပါ။ နိုင္ငံ့လံုျခံဳေရးကို ထိပါးမွာစိုးရိမ္၍ဟူသည္ကိုအေၾကာင္းျပကာ ၾကိဳတင္ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္ နိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒမ်ား၊ ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ားကိုခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္မႈမွန္သမွ်ကိုလည္း လက္မခံနိုင္ပါ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ နိုင္ငံတကာေရးရာမ်ားကို ဆက္ဆံလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ျပသနာမ်ားစြာႀကံဳေတြ႔ရျပီး ျပင္းထန္ေသာေ၀ဘန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား မၾကာမၾကာခံရသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ သို႔ရာတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးကို အဓိကထားသည္မွန္ေသာ္လည္း နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးကိုအေၾကာင္းျပ၍ အစိုးရအေနျဖင့္မူ၀ါဒခ်မွတ္ျပီး ျပည္တြင္း၌ မိမိနိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ လူမ်ိဳးျခားကိုျဖစ္ေစ၊ မြတ္ဆလင္နွင့္အျခားသာသာ၀င္မ်ားကိုျဖစ္ေစဆန္႔က်င္ကာ နိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒမ်ားနွင့္ ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္သည္ဟူ၍ မၾကားဘူးပါ။ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးအေဆာက္အအံုကိုေဖါက္ခြဲျပီး အၾကမ္းဘက္မႈၾကီးကိုက်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ မြတ္စလင္အစြန္းေရာက္ အယ္လ္ကိုင္းဒါးနွင့္ အိုစမာဘင္ေလဒင္အား နိုင္ငံတကာထြက္၍ ျပင္းထန္စြာအေရးယူခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေနျဖင့္ ျပည္တြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံတကာ၌ျဖစ္ေစ၊ မြတ္ဆလင္(အစၥလာမ္ဘာသာ)ဘာသာဆန္႔က်င္ေရးလုပ္သည္ကို မေတြ႔ရပါ။ ဦးဘရွိန္သည္ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးအယူအဆကိုသက္ေသထူနိုင္ေအာင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအားကိုးကားျခင္းမွာ အေျခအျမစ္မရွိပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာလူထုမ်ားနွင့္ဆက္စပ္၍ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာျပသနာအေပၚ (State Security) နိုင္ငံ့လံုျခံဳေရးအျမင္ကိုကိုင္ကာ အၾကမ္းဖက္သည့္နည္းလမ္း မက်င့္သံုးသင့္ပါ။ (Human Security) လူထုလံုၿခံဳေရးအျမင္ျဖင့္သာေျဖရွင္းဘို႔လိုပါမည္။ ယင္းအျမင္ျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုေရွ႕ရွဳျပီး ျငိမ္းခ်မ္းသည့္နည္းလမ္းကို အဓိကထားေဆာင္ရြက္မွသာ အမွန္ဆံုးျဖစ္ပါမည္။  ယင္းသို႔မဟုတ္ဘဲ နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးအျမင္ကိုကိုင္စြဲကာ အၾကမ္းဖက္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ေျဖရွင္းခဲ့သျဖင့္ ယခုမူ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ျပည္သူတရပ္လံုးတြင္ လူထုလံုျခံဳေရးဆံုးရွံဳးသြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္သြားျပီး တဘက္ကိုတဘက္ မုန္းတည္းမႈမ်ား၊ မယံုၾကည္မႈမ်ား၊ ထိတ္လန္႔မႈမ်ား ခံစားေနၾကရျပီျဖစ္သည္။ ေျဖရွင္းနည္းမမွန္ခဲ့သျဖင့္ မေကာင္းသည့္အက်ိဳးဆက္မ်ားေပၚခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ဤနည္းကိုု ဆက္လက္က်င့္သံုးလွ်င္ ဘာသာေရးပဋိပကၡအျဖစ္သို႔ ေရာက္သြားနိုင္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးျဖစ္ပါလွ်က္ အသိအမွတ္မျပဳဘဲထားသည္၊ အသိအမွတ္ျပဳေပးရမည္ဟူ၍ ယခုအခ်ိန္တြင္ နိုင္ငံတကာကေတာင္းဆိုေနျခင္း၊ ဖိအားေပးေနျခင္း မဟုတ္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခံေနရသည္၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ပါ၀င္က်ဴးလြန္ေနသည္ဟုသာ ေထာက္ျပေနျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္ အၾကမ္းဘက္သည့္နည္းလမ္းကို ဆက္လက္က်င့္သံုးျခင္းေၾကာင့္ တဘက္နွင့္တဘက္ အျပန္အလွန္သတ္ ျဖတ္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားျပီး အျခားတဘက္တြင္ စစ္အစိုးရ၏ဖန္တည္းက်ဴးလြန္မႈမ်ား ပိုမိုတိုးခ်ဲ႔လုပ္ေဆာင္လာပါက အေျခအေနနွစ္မ်ိဳးျဖစ္သြားနို္င္သည္။
တမ်ိဳးမွာ ငါတို႔မြတ္ဆလင္ေတြဖိနွိပ္သတ္ျဖတ္ခံေနရသည္ဟုလႈ႔ံေဆာ္မႈမ်ားေပၚလာၿပီး တကမာၻလံုးရွိမြတ္ဆလင္မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာေနာက္တြင္ ရပ္တည္သြားနိုင္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးမွ မြတ္ဆလင္အေရးသို႔ကူးေျပာင္းသြားနိုင္သည္။ မြတ္ဆလင္နိုင္ငံမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္အားေပးမႈမ်ား ေပၚေပၚထင္ထင္ လုပ္လာနိုင္သည္။ ဤ အေျခအေနသို႔ေရာက္သည့္အခါတြင္မွ တကယ္တန္း နိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးထိခုိက္လာမည္။ လူထုလံုၿခံဳေရးမွာမူ ေတြးရဲစရာပင္ မရွိေတာ့။
အေျခအေနေနာက္တမ်ိဳးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ လူမ်ိဳးအဆင့္အတန္းမရထိုက္ပါဘဲလွ်က္ လူမ်ိဳးအျဖစ္ အတင္းတြန္းတင္သျဖင့္ အစိုးရကိုယ္တိုင္က ပါ၀င္က်ဴးလြန္ျခင္းေၾကာင့္ ဤသို႔ေသာသတ္ပြဲၾကီးမ်ားျဖစ္ပြားရသည္ဟုဆိုလွ်င္ နိုင္ငံတကာဥပေဒအရ Genocide ေခၚ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈကို က်ဴးလြန္ရာေရာက္သည္။ နိုင္ငံတကာ့အလယ္တြင္ ဤသို႔စြပ္စြဲခံလိုက္ရလွ်င္ပင္ အမ်ိဳးသားဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းလွပါသည္။ တကယ္ဆက္က်ဴးလြန္လွွ်င္လည္း နိုင္ငံတကာက တကယ္တန္း အေရးယူမွာေသခ်ာသည္။ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈကိုက်ဴးလြန္သည့္အဆင့္အထိ ရက္စကၾကမ္းၾကဳတ္ေသာလူမ်ိဳးမ်ားရွိသည့္နိုင္ငံဟု သေဘာထားကာ နိုင္ငံျခားခရီသည္မ်ားကအစ ေရွာင္သြားနိုင္သည္။ လူထုစီးပြားေရးဘ၀တိုးတက္ရန္ မေျမွာ္မွန္းနိုင္ေတာ့။ ဤသည္မွာ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအေျခခံမွတင္ျပျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။  အမ်ိဳးသားေရးဟူသည္ကို ဤသို႔စဥ္းစားသင့္ပါသည္။


ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ရခိုင္ အဓိကရုဏ္းအေပၚ ဘယ္လို ခ်ည္းကပ္အေျဖရွာမလဲ။
စာေရးသူသည္ ယခုျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ-ရခိုင္အဓိကရုဏ္းအေပၚသံုးသပ္ရာတြင္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ရိုဟင္ဂ်ာသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟုတ္/မဟုတ္အေျခခံမွ မခ်ည္းကပ္ပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံ တနိုင္ငံလံုး၌ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က်ဆံုးကာ ဒီမိုကေရစီစစ္မွန္စြာရရွိျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း၌ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္၊ စည္းရံုးခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္မ်ားရမွသာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕နက္နက္ရွိဳင္း ေဖၚထုတ္ေလ့လာ အျမင္ျခင္းဖလွယ္ေဆြးေႏြးနိုင္ၾကျပီး လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဆိုသည္ကို မည္သို႔ေသာအေျခခံမ်ားျဖင့္ သတ္မွတ္သင့္သည္ဟူေသာအဓိပၸါယ္ကိုပါ လူထုအေျခခံျဖင့္ဖြင့္ဆိုနိုင္ၾကပါမည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ တိုင္းျပည္၏အေရးၾကီးလွေသာကိစၥရပ္မ်ား၌ ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူ၍ဆံုးျဖတ္ၾကရၿမဲျဖစ္သလို ရိုဟင္ဂ်ာအား လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအျဖစ္ သတ္မွတ္သင့္/မသင့္ဟူသည္ကို ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ဆံုးျဖတ္ရန္ လိုေကာင္း လိုပါမည္။ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္မူ အတည္ျပဳရန္အခက္အခဲရွိေသာသမိုင္းအခ်က္အလက္ဆိုသည္မ်ားကိုတင္ျပလာလွ်င္ ပုဂံရာဇ၀င္ကို တုတ္ထမ္း၍ျငင္းရသည္ဆိုိသကဲ့သို႔ သူမွန္သည္ ကို္ယ္မွန္သည္အျငင္းပြားမႈမ်ားျဖင့္သာ အဆံုးသတ္သြားနိုင္မည္ျဖစ္သျဖင့္ အက်ိဳးမရွိနုိင္ပါ။
သို႔ျဖစ္၍ ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္နိုင္ငံေရး (တနည္းအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကက်င့္သံုးေလ့ရွိသည့္ နိုင္ငံေရးလုပ္ဟန္) အေျခခံမွ ခ်ည္းကပ္ပါမည္။ လူမ်ိဳး (Ethnic Nationality) နွင့္နိုင္ငံသား (Citizen) တို႔၏ ဆက္စပ္မႈနွင့္ကြားျခားမႈအား လြတ္လပ္ေရးရျပီးစ သမိုင္းေၾကာင္းေနာက္ခံမွ စတင္ တင္ျပပါမည္။
လြတ္လပ္ေရးရျပီးစအခ်ိန္တြင္ စတင္က်င့္သံုးေသာ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၁) ၌ သဘာ၀အေလွ်ာက္ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းနွင့္ နိုင္ငံသားျပဳခံရ၍နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း နွစ္ရပ္လံုးကို ျပဌာန္းထားသည္။

သဘာ၀အေလွ်ာက္ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း                
ပုဒ္မ (၁၁) (က)  ျမန္မာနိုင္ငံ တုိင္းရင္းသားတမ်ိဳးမ်ိဳး၏မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူတိုင္းသည္လည္းေကာင္း၊   
နိုင္ငံသားျပဳခံရ၍ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း                                                                                                  
ပုဒ္မ (၁၁) (ဃ) ------ ၁၉၄၂ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ (၁) ရက္ေန႕မွအထက္အျခားမဲ့ေသာ ဆယ္နွစ္အတြင္း ရွစ္နွစ္ေအာက္မယုတ္ေသာကာလအဖို႔ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတြင္ပါ၀င္လတၱံ႔ေသာ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးၿပီးျဖစ္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံအတြင္းတြင္ ထာ၀စဥ္ေနထိုင္ရန္ႀကံရြယ္ခဲ့သည္ျဖစ္၍၊ ထို႔အျပင္ တရားဥပေဒျဖင့္သတ္မွတ္ေသာအခ်ိန္အတြင္းတြင္ ထိုသို႔သတ္မွတ္ေသာနည္းလမ္းနွင့္အညီ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ျခင္းကို ထုတ္ေဖၚသူတိုင္းသည္လည္းေကာင္း၊
၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ အထက္ပါျပဌာန္းခ်က္ကိုအေျခခံကာ သဘာ၀အေလွ်ာက္ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍  ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းျပဌာန္းထားသည္။

ပုဒ္မ (၃)။    ။(၁) အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ အလို႔ငွာ "ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားတမ်ိဳးမ်ိဳး” ဆိုသည္ မွာ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ရွမ္းလူမ်ိဳးကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၈၂၃ ခုနွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၅ ခုနွစ္) မတိုင္မီ ကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ပါ၀င္ေသာနယ္ေျမတခုခု၌ မိမိတို႔၏ပင္ရင္းတိုင္းျပည္အျဖစ္ျဖင့္အေျခစိုက္ေနထိုင္ခဲ့ေသာမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို လည္းေကာင္း ဆိုလိုသည္။                        
၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ အထက္ပါျပဌာန္းခ်က္ကိုအေျခခံကာ နိုင္ငံသားျပဳခံရ၍ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ၁၉၄၈ ခုနွစ္  ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ေရးအက္ဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ျပဌာန္းထားသည္။
ပုဒ္မ (၃)(ခ)။     ။ ၁၉၄၂ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွအထက္ အျခားမဲ့ေသာကာလအတြင္း ဆယ္နွစ္အတြင္း ရွစ္နွစ္ေအာက္ မယုတ္ေသာကာလအဖို႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံ၏အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္ျခင္း။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခါင္းေဆာင္သည့္ စစ္အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ၁၉၇၄ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ပုဒ္မ ၁၄၆ အရ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ နိုင္ငံသားျပဳျခင္း၊ နိုင္ငံသားအျဖစ္မွရုပ္သိမ္းျခင္းတိ႔နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ဥပေဒအတုိင္းျဖစ္ေစရမည္ဟု  ျပဌာန္းခဲ့သည္။ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ျပဌာန္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္အဆင့္မွေလွ်ာက်သြားျပီး အာဏာပိုင္တို႔အလိုက် ဥပေဒျပဌာန္းက်င့္သံုးသည့္အဆင့္သို ့ေရာက္သြားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒကိုထုတ္ျပန္ကာ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေခတ္မွစ၍ ေတာက္ေလွ်ာက္က်င့္သံုးလာခဲ့ေသာ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈ ခုနွစ္  ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ေရးအက္ဥပေဒကိုလည္းေကာင္း ရုပ္သိမ္းလိုက္သည္။
ဥပေဒနွစ္ခုကိုဖ်က္ျပီး တခုတည္းေပါင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ေတြ႔ရသည္မွာ သဘာ၀အေလွ်ာက္ နိုင္ငသားျဖစ္ျခင္း နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ အနွစ္သာရအရ ေျပာင္းလဲမသြားေသာ္လည္း ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါ အားနည္းခ်က္ၾကီးမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။
(၁) မူလ ဥပေဒေဟာင္းနွစ္ခုတြင္ျပဌာန္းထားေသာ တရားစီရင္ေရး၏ အေရးပါေသာအခန္းက႑ကိုျဖဳတ္လိုက္ျပီး နိုင္ငံသားကိစၥမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ အစိုးရ၀န္ၾကီးမ်ားျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ဗဟိုအဖြဲ႔တြင္သာ အဆံုးသတ္ေစသည္။
(၂) မူလ ဥပေဒေဟာင္းတြင္ နိုင္ငံျခားသားတဦးဦးအား နိုင္ငံသားျပဳမႈလက္မွတ္ကိုေလွ်ာက္ခြင့္ေပးထားျပီး သတ္မွတ္ခ်က္ တရပ္အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားဘာသာစကားတမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေျပာဆိုတတ္ရမည္ဟု ပါရွိခဲ့သည္။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒတြင္မူ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄)ရက္ေန႔မတိုင္မီ နိုင္ငံအတြင္းေရာက္ရွိေနထိုင္သူနွင့္ ၄င္းတို႔မွေမြးဖြားသည့္သားသမီးမ်ားကိုသာ ေလွ်ာက္ခြင့္ေပးသည္။
(၃) ဥပေဒသေဘာအရ ရွဳပ္ေထြးျခင္း၊ မျပည့္စံုျခင္း။
ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည့္ဥပေဒေဟာင္းနွစ္ခုမွာကဲ့သို႔မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒသည္ ရွဳပ္ေထြးျပီး သာမန္လူထုမ်ားမ်က္စိလည္ေအာင္  ျပဌာန္းထားသည္။ ဤအခ်က္မွာ ဥပေဒကို လက္ေတြ႔ေဖၚေဆာင္ေသာအခါ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္မ်ား၏လက္တြင္းသို႔က်ေရာက္သြားေစသည္။၄င္းတို႔နွင့္အလြမ္းသင့္လွ်င္ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ကို အလြယ္တကူထုတ္ေပးလိုက္သည္။ အလြမ္းမသင့္လွ်င္ ဟုိစာရြက္ေတာင္း၊ သည္ ေထာက္ခံစာထပ္ေတာင္းနွင့္ နွစ္ေပါင္းၾကာေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲထားလိုက္သည္။ ဤျဖစ္စဥ္အတြင္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူသည္ ၾကီးၾကီးမားမားတည္ရွိလာျပီး နိုင္ငံအတြင္း တရား၀င္ မေရာက္ရွိသင့္သူေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာသည္ လာဘ္ေငြမ်ားအေပၚတံတားခင္းကာ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံတြင္ ေဆြးေႏြးထားသည့္အစီအစဥ္ကုိ ဤ အင္တာနက္ http://youtu.be/fhgWJPFfc70 တြင္ ျပန္လည္နားဆင္နိုင္ပါသည္။
လြတ္လပ္ေရးရစက ရွိထားျပီးျဖစ္ေသာ ရွင္းလင္းသည့္ဥပေဒနွစ္ခုကိုဖ်က္သိမ္းကာ ရွဳပ္ေထြးျပီးမျပည့္စံုေသာဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ျခင္း၊ ယင္းနွင့္ဆက္စပ္ကာ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနယ္ပယ္တြင္ တျဖည္းျဖည္းနွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ေၾကာက္ခမန္းလိလိၾကီးထြားလာျခင္း၊ တတိုင္းျပည္လံုး၌ လာဘ္ေငြမ်ားအေပၚတံတားခင္းကာ တရား၀င္ မေရာက္ရွိသင့္သူေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာရာက္လာျခင္း စသည္တို႔နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ အာဏာရယူအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္တာ၀န္ရွိပါသည္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပသနာသည္ န၀တ၊နအဖေခတ္တြင္ထိပ္ဆံုးသို႔ေရာက္ခဲ့ရာ ယခုလက္ရွိအာဏာရယူထားသူ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအနက္ တာ၀န္ရွိမႈအရေျပာလွ်င္ န၀တအတြင္းေရးမႈး (၂) အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္လည္းေကာင္း နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတာ၀န္ယူခဲ့သည့္ လက္ရွိ သမတဦးသိန္းစိန္တြင္ တာ၀န္ရွိပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာသည္လည္းေကာင္း၊ တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္းသို႔ သန္းတခ်ိဳ႕ခ်ီျပီးေရာက္ရွိေနၾကသည့္ ျပသနာသည္လည္းေကာင္း၊ ဤ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ နိုင္ငံသားဥပေဒ၊ တရားစီရင္ေရး၏ၾကပ္မတ္မႈမရွိေတာ့ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္မ်ားက ထင္သလိုခ်ယ္လွယ္လုပ္ကိုင္ေနမႈ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူစနစ္၊ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား၏ နိုင္ငံေရးအရအသံုးခ်ကစားခံရမႈ စသျဖင့္ အေၾကာင္းေပါင္းမ်ားစြာေပါင္းဆံုကာတည္ရွိလာခဲ့ေသာ ျပသနာျဖစ္သည္။ အရင္းခံမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုက်င့္သံုးသည့္အေျခခံတြင္ အာဏာကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုင္တြယ္သူ စစ္အာဏာပိုင္မ်ားကသာရလိုျခင္း၊ ရွင္းလင္းေသာ လည္ပတ္မႈျဖစ္စဥ္မရွိျခင္း၊ တာ၀န္ခံမႈ မရွိျခင္း၊ ၾကီးၾကပ္မႈ မရွိျခင္း၊ ျပည္သူလူထုတြင္ ေမးျမန္းပိုင္ခြင့္နွင့္ သတင္းအခ်က္ရယူပိုင္ခြင့္ကို ဥပေဒနွင့္အညီက်င့္သံုးခြင့္ မရျခင္း၊ ဥပေဒျပသနာသာမက ဥပေဒစိုးမိုးေရးျပသနာပါတည္ရွိျခင္း အစရွိသည္တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ နုိင္ငံသားဥပေဒေအာက္တြင္ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ရယူျခင္းမွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္မ်ားနွင့္နီးစပ္သူမ်ား၊ ေငြေၾကးတတ္နုိင္သူမ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ားအတြက္ လြန္စြာလြယ္ကူလွေသာ္လည္း သဘာ၀အေလွ်ာက္ နုိင္ငံသားမဟုတ္သူသာမန္လူထုမ်ား၊ ေငြေၾကးခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ား အတြက္အေတာ္ပင္ အခက္အခဲႀကီးမားခဲ့သည္။ ယင္းနွင့္ဆက္စပ္ကာ သဘာ၀အေလွ်ာက္နုိင္ငံသားစာရင္း၀င္သြားနိုင္သည့္ လူမ်ိဳးျဖစ္တည္မႈလႈပ္ရွားမႈမွာ အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ တျဖည္းျဖည္းနွင့္ အရွိန္ယူလာခဲ့ေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကလည္း လူမ်ိဳးျဖစ္မွသာ နိုင္ငံသားျဖစ္ရမည့္ဥပေဒကိုျပဌာန္းလာသည္။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၅ ကို ၾကည့္ပါ။
ပုဒ္မ ၃၄၅။        ။ ေအာက္ေဖၚျပပါ အရည္အခ်င္းတရပ္ရပ္နွင့္ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ နိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။  
(က) ျမန္မာနိုင္ငံတိုင္းရင္းသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ                                                                         
(ခ) ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပဌာန္းသည့္ေန႕တြင္ ဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူ။                  
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုပါ အထက္ပါျပဌာန္းခ်က္အရ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ပါရွိေသာ နိုင္ငံသားျပဳခံရ၍ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း ဟူသည့္အနွစ္သာရသည္ ပ်က္သုဥ္းသြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုပါ တကယ္တန္း အတည္ျပဳက်င့္သံုးသြားမည္ဆိုလွ်င္ တိုင္းရင္းသားမိဘနွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူ မဟုတ္သူမ်ားသည္ မည္သည့္အခါတြင္မွ် နိုင္ငံသား မျဖစ္နိုင္ေတာ့။ နိုင္ငံသားျပဳခံရ၍ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း အေျခခံသည္ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကခ်မွတ္ခဲ့ျပီး ေကာင္းမြန္ေသာမူျဖစ္သည္။ တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးေသာဒီမိုကေရစီနိုင္ငံၾကီးမ်ားတြင္လည္း ဤ မူကို လက္ခံက်င့္သံုးလွ်က္ရွိၾကသည္။ ယခုဤမူကို ဖ်က္လိုက္ျပီ။ သို႕ျဖစ္၍ နိုင္ငံသားျဖစ္နိုင္ရန္ လမ္းေၾကာင္း တေၾကာင္းသာရွိေတာ့သည္။ မိမိတို႔သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္ဟူသည္ကို လိုအပ္သည္ထက္ပိုမို၍တင္သြင္းေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားေပၚလာမည္။ ထိုသူတုိ႔အား မူလကပင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အာဃာတရွိထားေသာလူမ်ိဳးကလည္း တန္ျပန္ဆန္႔က်င္ေသာလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚလာမည္။ သို႕ျဖစ္၍လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ားေတာက္ေလွ်ာက္ ဆက္ရွိေနမည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုေအာက္တြင္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ား ပိုမိုၾကီးထြားလာရန္သာ ရွိသည္။