ကခ်င္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလွမ္းမေဝးေတာ့ၿပီ္ေလာ

ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္ေန႔က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (KIO)ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕တို႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ၿပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာမူတူးေစးဖိုးႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္တို႔အား ယခုကဲ့သို႔ ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္စြာေတြ႕ရစဥ္။ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲကို တ႐ုတ္ ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္ နယ္၊ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အခ်က္ ၅ခ်က္ပါဝင္ေသာ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ကိုထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ အစိုးရႏွငKIO အၾကား ခိုင္မာေသာ စစ္ေျပၿငိမ္းေရးကို အလ်င္ အျမန္အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေသာေနရာ မ်ားကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္စိစစ္ေရး စနစ္ေပၚေပါက္ရန္ ဆက္ လက္ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီေၾကာင္း၊ ေနာက္ တစ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးပြဲကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ မကုန္မီက်င္းပရန္ႏွင့္ အစုိးရႏွငKIOအၾကား ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ဆက္လက္က်င္းပရန္ သေဘာတူညီေၾကာင္းမ်ားပါရွိသည္။(ဓာတ္ပုံ-ဦးရဲထြဋ္ facebook မွ)

ဦးလနန္ (ေအအုိင္အို ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္)

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘက္ကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္နဲ႔ သြားတာပါ။ အလုပ္တစ္ခုကုိ လုပ္တဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ ဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တာပဲခင္ဗ်။ ဒီတုိင္း ေပါ့ေပါ့တန္တန္ေတာ့ မလုပ္ပါဘူး။ အစီ အစဥ္နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သြားခ်င္တာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတုိင္းပဲ အစိုးရဘက္ကလည္း လိုက္ ေလ်ာၿပီး ႏုိင္ငံေရး အသြင္ေဆာင္တဲ့့ ေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတုိင္း ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ ဒီိကိစၥကို ယံုၾကည္ဖို႔ဆိုတာ တစ္ဖက္တည္းပဲ ယံုၾကည္လို႔မရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီေဆြးေႏြးပဲြကုိ ဆက္ၿပီး အရိွန္အဟုန္ျမင့္ျမင့္ သြားႏုိင္ဖို႔ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးလိုတဲ့ဆႏၵ ရိွကိုရိွရမယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ႏုိင္ငံ ေရး ေဆြးေႏြးမႈကို ေဆြးေႏြးလိုစိတ္ရိွရမယ္။ ေတြ႕ဆံုေရးကုိ ဒီအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမ်ဳိးပဲ လုပ္မယ္။ က်န္တဲ့စီးပြားေရး၊ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းတို႔၊ ေဒသဖံြ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း၊ ဆက္ဆံေရး႐ုံးေတြ ဖြင့္တာ အဲ့ဒါမ်ဳိးေလာက္ နဲ႔ေတာ့ မျဖစ္ဘူးခင္ဗ်ာ့။ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမယ့္ ဆႏၵ၊ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုေပၚမွာ အေျခခံတဲ့စိတ္ေတြ အစိုးရဘက္မွာ တကယ္ပဲရိွရမယ္။ 

အဲလိုမ်ဳိး အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈကသာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္တဲ့ ေျခလွမ္းအစ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အားလံုးေျပာတဲ့ ယံုၾကည္မႈဆုိတဲ့ေနရာမွာ ေတြ႕ဖန္မ်ားတဲ့အခါ ခင္မင္လာတယ္ဆုိတဲ့ ဟာမ်ဳိး အဲ့ဒါလိုမ်ဳိး လူမႈေရးယံုၾကည္မႈကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအေျခခံေပါ့။ ဘယ္ကိုသြားၾကမယ္။ ဘယ္လို ေဆြးေႏြး ၾကမလဲ။ ဘယ္လိုဦးတည္သင့္တဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ရမလဲဆုိတာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္မူေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ပဲ အခ်င္းခ်င္းယံုၾကည္မႈ ရိွလာမွာပါ။ အဲ့လိုဟာမ်ဳိး ရိွလာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲဟာ အေကာင္းဘက္ကုိ ဦးတည္သြားတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြလည္း ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္။ ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းတဲ့ ကိစၥတစ္ခုကေတာ့ ႏွစ္ ၅ဝ ေက်ာ္အတြင္း ဒီလိုေတြ႕ ဆံုတာမ်ဳိး အႀကိမ္ႀကိမ္လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ ကခ်င္ေဒသမွာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းခဲ့တာမ်ဳိး မရိွခဲ့ဖူးဘူး။ ကခ်င္ေဒသမွာသာမက တျခားတုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာပါ ဒီလိုေတြ႕ဆံုမႈမ်ဳိးေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ အခါခါ ႏွစ္ေပါင္း ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီၿပီး လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ 

ဒီတုိင္းရင္း သားေဒသေတြမွာ ဘယ္ေတာ့မွ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့အေျခအေနကို မေပး ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ခုလည္း အဲ့လိုအျဖစ္နဲ႔ဆုိရင္ေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေတြ႕ သာေတြ႕ တယ္။ အေကာင္အထည္က သိပ္ၿပီးေပၚမလာဘူးဆုိတဲ့ ပုံစံျဖစ္ လာဦးမယ္။ အဲ့လိုမ်ဳိး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးခင္ဗ်ာ့။ အခုမွ အစိုးရနဲ႔ စေတြ႕တာ မဟုတ္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အဆက္ဆက္မွာ အစိုးရ အဆက္ဆက္နဲ႔လည္း ေတြ႕ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့လိုမ်ဳိး ေတြ႕တဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရဘက္ ကေနၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြေျပာေနတဲ့ လိုလားေနတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈပံုစံကုိ တစ္ႀကိမ္တစ္ေခါက္မွ ေဖာ္ေဆာင္ေပးတာမ်ဳိး မရိွခဲ့ဘူး။ ဒီတစ္ေခါက္လည္း အဲ့လိုမ်ဳိး မရိွခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေတြ႕ဆံုမႈဟာ ထပ္ခါတလဲလဲသာ ျဖစ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အခု အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေရး လုပ္ထားတဲ့ ေဒသေတြမွာလည္း တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေနၿပီလို႔ ေျပာလို႔မရေသးပါဘူး။ အၿမဲတမ္း သတိအေနအထားနဲ႔ ေနေနရတဲ့ တစ္ဖဲြ႕နဲ႔တစ္ဖဲြ႕ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြကလည္း သတိနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေျခအေနပါ။ ဒါကို တည္ၿငိမ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ တုိက္ပဲြမျဖစ္႐ုံနဲ႔ တည္ၿငိမ္တယ္လို႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လူထုကို လိမ္လည္တာပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။

ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦး(Myanmar Peace Centre)

ေဆြးေႏြးပဲြတုိင္းမွာ ျပႆနာခ်ည္းေတြပဲ စေျပာၾကတာေတြ ရိွခဲ့ၾကေပမယ့္ ဒီတစ္ေခါက္ ေဆြးေႏြးမႈကိုေတာ့ အရင္ကထက္ ေကာင္းခဲ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရၿပီ။ အခုတစ္ေခါက္က အေျဖကို ဝိုင္းၿပီး စေျပာၾကလို႔ပဲ။ အလား အလာ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ ပူးတဲြေၾကညာခ်က္လည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ဒီေဖေဖာ္ဝါရီလ မကုန္ခင္မွာကိုပဲ ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးမႈကုိ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အလွမ္းမေဝးေတာ့ပါ ဘူး။ မ်ားမ်ားေတြ႕ဆံုေလ ေကာင္းေလပါပဲ။

ေဒၚဒဲြဘူ (ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္) ကခ်င္ျပည္နယ္၊ အင္ဂ်န္းယန္မဲဆႏၵနယ္

ေသခ်ာစိစစ္ေလ့လာဖို႔ လိုလိမ့္မယ္။ ခုၾကားရတဲ့ သတင္းေတြအရ ေကာင္းတဲ့လားရာပါ။ ေလာေလာ ဆယ္မွာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ထိန္းသိမ္းဖို႔က အဓိကပါ။ အပစ္အခတ္ မရပ္စဲေသးရင္ေတာင္ ႀကီးႀကီးမားမား မပစ္ဖို႔နဲ႔ ထိန္းသိမ္းဖို႔ လိုပါတယ္။ ထပ္မျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ဘယ္သူ မွားတယ္၊ မွန္တယ္ ဆုိတာ ဝန္ခံဖို႔ လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ တုိက္တြန္းခ်က္ေတြကလည္း ပစ္ပယ္ထား လို႔ရတာ မွ မဟုတ္တာ။

ဦးဝင္းျမင့္၊ အတြင္းေရးမွဴး (တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ) 

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ႀကိဳဆုိရမယ့္ အပုိင္းပဲ။ တကယ္ေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖဲြ႕က ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ရမွာပဲ။ အမ်ားျပည္သူ ယံုၾကည္ၿပီး လက္ခံႏုိင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ ခ်က္မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ရမွာေပါ့။ သူ႕ဘက္ကိုယ့္ဘက္ ျဖစ္ေနတာမွာ ၾကားဝင္ေကာင္းဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥက တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတြက္ ဂယက္႐ိုက္ေနတာဆုိေတာ့ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔ လိုေနၿပီ။ ဆႏၵရိွရိွ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ဒီႏွစ္ထဲ ၿပီးဆံုးသြားမွာပါ။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ လက္ညိႇဳးမထိုးႏုိင္ဘဲ လုပ္ရမယ္။ ေအာင္ျမင္မွာပါ။

ကိုဇင္ကိုကို(ရန္ကုန္မွ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာသို႔ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ေနသူ)

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလြတ္သေဘာေဆြးေႏြးမႈအေပၚ ရလာတဲ့အခ်က္ေတြကို သေဘာက်တယ္။ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေျပာခ်င္တာက တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေရရွည္ယံုၾကည္သြားဖို႔ေတာ့ ရိွရပါ့မယ္။ ဒါမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာေပါ့။ အဖဲြ႕အစည္းေပါင္းစံု၊ အင္အားစုေပါင္းစံု ပါဝင္မႈေတြနဲ႔ဆုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပိုရလိမ့္ မယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကို လူတုိင္း လိုခ်င္ေနၾကပါတယ္။

မျဖဴအိသိမ္း(အျဖဴေရာင္ တဲြလက္မ်ားအဖဲြ႕)

အခုဟာက ပူးတဲြေၾကညာခ်က္ပဲ ရိွေသးတယ္။ ထပ္ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတာလည္း ပါေနတယ္။ သိရသေလာက္ ေဆြးေႏြးေနဆဲ အခ်ိန္မွာကိုပဲ တုိက္ပဲြက ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီ လားဆုိ တာက လက္ေတြ႕လုပ္ျပမွ ေျပာႏုိင္မယ္။ အခုဟာက အေျပာသာရိွေသးၿပီး လက္ေတြ႕ မပါေသးလို႔ပဲ။ အခုခ်ိန္မွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးကုိ အႀကံေပးခ်င္တာက ျပည္သူေတြအတြက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ပဲ လိုပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခုစိတ္ထဲမွာ ထင့္ေနတာက ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္၊ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ေဆြးေႏြးလို ႔မရႏုိင္ၾကတာဟာ အေၾကာင္းတစ္ခုေတာ့ ရိွလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ အက်ဳိးစီးပြားေတြပဲေပါ့။

PN Group