လက္ဟန္ဘာသာစကားႏွင့္ ဘာသာျပန္မ်ား

က်ေနာ္ တို႔ ေနထိုင္ရာ လူအဖြဲ႔ အစည္းတြင္ အၾကားႏွင့္ ေသာတ အာရံု သန္စြမ္း သူမ်ားမွာ အမ်ားစု ျဖစ္ကာ စကားေျပာဘာသာစကားကို အဓိကထား သံုးစြဲေန ၾကျပီး၊ အၾကားႏွင့္ ေသာတအာရံု မသန္စြမ္းသူမ်ားမွာ လူနည္းစု ျဖစ္ကာ လက္ဟန္ ဘာသာစကား (Sign Language) ကို အမ်ားစုမွ သိရွိသူ နည္းပါး လွသည္။ Body Language အျဖစ္ ထင္မွတ္ထားၾကသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရသည္မွာ ဒုႏွင့္ေဒးပင္ ျဖစ္ သည္။ ထို႔သို႔ေသာ္ အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္ လက္ဟန္ဘာသာစကား အေၾကာင္းကို ရွင္းလင္း တင္ျပလိုပါသည္။

ကမၻာ့ေပၚတြင္ စကားေျပာ ဘာသာ စကား အမ်ိဳးေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ရွိေသာ္လည္း လက္ဟန္ ဘာသာ စကားသည္ ၁၂၀ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိသည္။ အသံုး အမ်ားဆံုးမွာ အေမရိကန္ လက္ဟန္ ဘာသာ စကားႏွင့္ ျဗိတိသွ် လက္ဟန္ ဘာသာ စကားပင္ ျဖစ္သည္။ အေမ ရိကန္ လက္ဟန္ ဘာသာ စကားသည္ အေမရိကန္ အကၡရာ ကို လက္ တဖက္ျဖင့္ အသံုး ျပဳသည္။ ျဗိတိသွ် လက္ဟန္ ဘာသာ စကားသည္ ျဗိတိသွ် အကၡရာ ကို လက္ႏွစ္ ဘက္ျဖင့္ အသံုးျပဳ သည္။ အဂၤလိပ္ႏွင့္ အေမရိကန္ တို႔သည္ စကားေျပာ ဘာသာ စကားတြင္ မ်ားစြာ တူညီ ေသာ္လည္း လက္ဟန္ ဘာသာ စကားတြင္ လံုး၀ တူညီမႈ မရွိ ကြဲျပားျခား နားေလသည္။ လက္ဟန္ ဘာသာ စကား၏ တန္ဖိုးႏွင့္ ဂုဏ္သိ ကၡာပင္ ျဖစ္သည္။

 

ၿဗိတိသွ် လက္ဟန္ဘာသာစကားကို ျဗိတိသွ် ဓနသဟာယႏိုင္ငံမ်ားတြင္ မ်ားစြာ အသံုးျပဳသံုးစြဲျပီး အေမရိ ကန္ လက္ဟန္ ဘာသာ စကားကို ကိုယ္ပိုင္ လက္ ဟန္ ဘာသာ စကားမရွိေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အထူး အသံုးျပဳ ေျပာဆို ဆက္သြယ္ၾကသည္။ လက္ဟန္ဘာသာစကားသည္ အၾကားႏွင့္ ေသာတအာရံု မသန္စြမ္း သူမ်ား အဓိက သံုးစြဲေနၾကေသာလည္း တႏိုင္ငံႏွင့္ တႏိုင္ငံ မတူညီၾကေခ်။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္းသည္ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံျဖစ္ ေသာ္လည္း စကားေျပာဘာသာစကားတြင္ မတူညီ ကြဲျပားသလိ္ု လက္ဟန္ဘာ သာစကား သည္ပင္လွ်င္ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္မ်ား၊ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြး ပြဲ မ်ားတြင္ ျဗိတိသွ် လက္ဟန္ႏွင့္ အေမရိကန္ လက္ဟန္ကို အသံုးမျပဳေခ်။ အင္တာေနရွင္နယ္ လက္ဟန္ ကို သာ အထူးျပဳ သံုးစြဲ ဆက္သြယ္ ေဆြးေႏြးၾကပါသည္။

လက္ဟန္ဘာသာစကားသည္ အသံထြက္ ဘာသာစကားမဟုတ္၊ အသံမဲ့ ဘာသာစကားပင္ ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ပံု အရ သဒါ၊ ၀ါက်၊ စကားလံုး ေ၀ါေဟာရ ၾကြယ္၀စြာ ရွိသည္ကို ျမန္မာျပည္ႏွင့္ Undevelopment Country ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သိရွိသူနည္းပါးလွသည္။ အစိုးရပိုင္းမွာ စိတ္၀င္စား အားေပးမႈ နည္းပါ ျခင္း၊ လူအဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ေရွးဆန္ေသာအျမင္၊ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံအရ ဆံုးျဖတ္ေသာ ဘာသာေရးအျမင္၊ မသန္စြမ္းသူမ်ားအေပၚ ထားရွိေသာအျမင္တို႔ေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။

တိုးတက္ ဖြံ႔ျဖိ္ဳးေသာ ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ မသန္စြမ္း သူမ်ား အတြက္ ရရွိ သင့္ေသာ အခြင့္ အေရး မ်ားကို ျပဌာန္း ေပးျခင္း၊ မသန္စြမ္းသူမ်ားအတြက္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အတားအဆီးမ်ားကို ဖယ္ရွား ရန္ အားလံုး ပူးေပါင္းကူညီေဆာင္ရြက္ေသာေၾကာင့္ တိုးတက္ ေအာင္ျမင္လ်က္ ရွိေလသည္။ စကား မေျပာ တတ္ နားမၾကား သူမ်ား၏ မိခင္ဘာသာစကား ျဖစ္ေသာ Sign Language ဘာသာ စကားကို သုေတသနျပဳျခင္း၊ ခြဲျခားစိတ္ျဖာ ေလ့လာျခင္း၊ ဘာသာေဗဒ မွတ္တမ္းျပဳစုျခင္းကို အစိုးရမွာ အားေပး ေထာက္ခံျပီး ေနာက္ကြယ္မွာ ကူညီပံ့ပိုးေပးသည္အျပင္ အမ်ားျပည္သူ႔ နားလည္ သေဘာ ေပါက္ေအာင္ ပညာေပးသင္တန္းေပးျခင္းနဲ႔ Inclusive Theory အရ လက္ဟန္ဘာသာျပန္မ်ား ေမြးထုတ္ ေပးလ်က္ ရွိသည္။

ဘာသာျပန္ဟူသည္မွာ ၾကားခံ ဘာသာစကား ဆက္သြယ္ေပးေသာသူ ဟု အဓိပၸာယ္ရေလသည္။ ေရွး ေခတ္က တႏိုင္ငံႏွင့္ တႏိုင္ငံ သံတမန္ဆက္ဆံေရး၊ ကုန္သြယ္မႈ၊ တဘက္ႏွင့္ တဘက္ အျငင္းပြားမႈ ကိစရပ္ မ်ားတြင္ ဘာသာျပန္မ်ားသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑တြင္ ပါ၀င္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာ ျပန္မ်ားသည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာအရာမ်ား ျဖစ္သလို အၾကားအာရံု သန္စြမ္းသူမ်ားႏွင့္ အၾကားႏွင့္ ေသာတ အာရံု မသန္စြမ္းသူမ်ား ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုႏိုင္ရန္ Sign Language Interpreter မ်ားလည္း လိုအပ္ ေပသည္။

Sign Language ဘာသာျပန္မ်ား ေပၚထြက္လာရန္ လုပ္ေဆာင္ ရမည္ အဆင့္ဆင့္ မ်ား ရွိေနပါသည္။ ပထမဆံုး အေနျဖင့္ အၾကားႏွင့္ ေသာတအာရံု မသန္စြမ္း သူမ်ား၏ ဘ၀ႏွင့္ သူတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ (Deaf Culture)ကို နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔ လိုအပ္ေပ သည္။ Hearing Culture are different to Deaf Culture ဆိုသည္ စကားအတိုင္း ျခားနားခ်က္ကို ဘာသာ ျပန္မ်ား၏ အသိတြင္ ထည့္သြင္းေပးရမည္။ ထို႔မွသာ ဘာသာျပန္အတတ္ကို သင္ယူတတ္ ေျမာက္ႏိုင္ ေပသည္။ လက္ဟန္ဘာသာစကား အေျခ ခံ မွ စကာ ကၽြမ္းက်င္သူအဆင့္ထိ အဆံုး သင္ယူလ်င္ အနည္းဆံုး ၂ ႏွစ္မွ အမ်ားဆံုး ၄ ႏွစ္ထိ သင္ယူၾက ရသည္။ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လက္ဟန္ဘာသာျပန္အေျမာက္အျမား ေမြးထုတ္ေပး လ်က္ရွိသည္။

လက္ဟန္ဘာသာျပန္ေမြးထုတ္ျခင္းသည္ လူအဖြဲ႔အစည္းေပၚတြင္ မ်ားစြာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိသည္ အျပင္ စကားမေျပာတတ္၊ နားမၾကားသူမ်ား၏ အသံႏွင့္ ရင္တြင္းကလာေသာ စကားမ်ား၊ အခက္ အခဲမ်ားႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အၾကားအာရံု သန္စြမ္းသူ လူမ်ားစုထံသို႔ ရင္ဖြင့္ႏိုင္သလို သတင္းစကား ေျပာၾကား ႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ ေနာက္ျပီး ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း၊ အလုပ္ခြင္အတြင္း၊ ပညာသင္ ယူမူႏွင့္ တရားရံုးအမႈအခင္း ကိစရပ္မ်ားတြင္ နားမၾကားသူမ်ားအတြက္ လက္ဟန္ဘာသာ ျပန္သည္ လိုအပ္ေပ သည္။ ႏိုင္ငံတကာတြင္လည္း ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းမ်ား၊ အဆင့္ျမင့္ တကသိုလ္ ပညာသင္ ယူမႈတြင္ လက္ဟန္ဘာသာျပန္မ်ားကို ထားရွိေလသည္။ ရုပ္သံ သတင္းမ်ားတြင္ နားမၾကားသူမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲကာ သတင္းမ်ားကို နားမၾကားသူမ်ားထံ သတင္းေပးပို႔သည္။

ယေန႔ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာတို႔ထက္ မ်ားစြာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ကာ ေရွ႕သို႔ ေရာက္ခဲ့သည္အျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းတြင္ နားမၾကားေက်ာင္း ၂၀ ေက်ာ္ ရွိျပီး၊ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္မွာ ျမန္မာ နားမၾကား ကေလး ငယ္မ်ားသည္ ထိုင္း နားမၾကားေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ယူေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည္။ နားမၾကား အသင္းအဖြဲ႔ မ်ားစြာလည္း ရွိျပီး ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ မဟီဒိုးလ္တကသိုလ္လက္ေအာက္ရွိ ရာခ်စူဒါ ေကာလိပ္ တြင္ လက္ဟန္ဘာသာစကား သုေတသန ျပဳသည္အျပင္ ဘာသာျပန္မ်ားကို သင္တန္းေပး ေလ့က်င့္ကာ ေမြးထုတ္ လ်က္ရွိ သည္မွာ ထိုင္းအစိုးရ၊ နားမၾကားေက်ာင္း၊ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ နားမၾကားမိသားစုမ်ား၏ ၾကိဳးစားမႈရ လဒ္ပင္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံထက္ နယ္ေျမအေနအထား က်ယ္၀န္းေသာ္လည္း နားမၾကားေက်ာင္း ၂ ေက်ာင္း သာ ရွိျပီး ရန္ကုန္ႏွင့္ မန္းေလးတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည္။ ရန္ကုန္ေက်ာင္းမွာ ေမရီခ်ပ္မင္ဆိုသည္ အဂၤလိပ္ အမ်ိဳး သမီးက ၁၉၂၀ ခန္႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ျပီး ၁၉၆၂ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ ဘာသာေရး အဖြဲ႔က လႊဲေျပာင္းလက္ခံ သင္ၾကားပို႔ခ်သည္။ မန္းေလးေက်ာင္းမွာ လူမႈ၀န္ ထမ္းဦး စီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ ရွိျပီး ၁၉၈၀ ေက်ာ္ခန္႔က ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားသည္။ နားမၾကားသူ သိန္းဂ ဏန္းေက်ာ္ ရွိေသာ္လည္း ေက်ာင္း ၂ ေက်ာင္း ျဖင့္ ဘယ္လိုမွ ျဖစ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ပညာသင္ယူခြင့္ ဆံုးရံႈး ေနသာ နားမၾကား ကေလးငယ္မ်ား ရွိသည္ကို အားလံုးသိရွိ နားလည္ေပးေစလိုပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားကို တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ မရွိခဲ့ပါ။ ယာယီမွတ္ပံုတင္ျဖင့္သာ စခန္းသြား ေနရသည္ အျပင္ လက္ဟန္ဘာသာျပန္ သင္တန္းေက်ာင္း မရွိပါ။ အခုမွ စတင္ ၾကိဳးစားေနေၾကာင့္ သိရွိရပါသည္။

အားလံုး က်န္းမာ ရႊင္လန္းၾကပါေစ။

ေမာင္လူငယ္

From: ေမာကၡပညာေရးမဂၢဇင္း