မိမိ၏ က်န္းမာေရးႏႇင့္ အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္အထိသာ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း CNA ႏႇင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား

မိမိ၏ က်န္းမာေရး အေျခအေနႏႇင့္ အသက္အရြယ္အရ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္ အထိသာ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း Channel News Asia ႐ုပ္သံႏႇင့္ အင္တာဗ်ဴးအစီအစဥ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ဇူလုိင္လ ၂၂ ရက္ေန႔မႇ ၂၄ ရက္ေန႔အထိ သံုး ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္အတြင္း CNA ႐ုပ္သံဌာန၏ အင္တာဗ်ဴးအစီအစဥ္ကုိ လက္ခံၿပီး ေတြ႔ဆုံ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ႐ုပ္သံအင္တာဗ်ဴးအစီအစဥ္ကုိ Channel  News  Asiaက ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ထုတ္လႊင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ယင္းအစီအစဥ္မႇာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ျပည္ ပခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္ပမႇ ႐ုပ္သံသတင္းဌာနတစ္ခုႏႇင့္ ပထမဆုံးသီးျခား ေတြ႔ဆုံမႈတစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ Channel  News  Asia ႏႇင့္ အင္တာဗ်ဴးက႑တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆုိင္ရာ သုံးသပ္ခ်က္ အျမင္မ်ား၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးႏႇင့္ ပတ္သက္သည့္အျမင္မ်ား၊ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္း ေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ထားရႇိသည့္အျမင္မ်ား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈအတြက္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္အေပၚ အျမင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာမႇ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈအေပၚ အျမင္မ်ားပါ၀င္သည့္ ေျဖဆုိမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏႇင့္ Channel  News Asia တို႔၏ အင္တာဗ်ဴးအစီအစဥ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ အေမး၊ အေျဖက႑ကုိ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

CNA - ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့သူလို႔ အမ်ားက ေျပာၾကတယ္။ ဒီလိုသံုးသပ္မႈေတြကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဒီလိုသံုးသပ္တာ မႇန္ပါသလား။ သမၼတႀကီးရဲ႕အျမင္ကို သိရႇိလိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥက တစ္ကယ္ေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဆႏၵကိုလိုက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္ကလည္း ေျပာင္းလာၿပီ။ စနစ္ေျပာင္းလာတဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုက ႏိုင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြကို လိုအပ္လာတယ္။ ေတာင္းဆိုလာတယ္။ စီးပြားေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လိုအပ္ေတာင္းဆိုလာတယ္။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵကိုလိုက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ျပည္သူရဲ႕ဆႏၵကို လိုက္ေလ်ာေပးရသလဲဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တိုက ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အစိုးရျဖစ္ေနလို႔ပါ။ စနစ္ကလည္း ေျပာင္းသြားပါၿပီ။ ျပည္သူက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အစိုးရျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဆႏၵကို လိုက္ၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

CNA - ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ ဧရာ၀တီေဒသမႇာ ေမြးဖြားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြေျပာေနၾကတဲ့ သတင္းတစ္ခုကေပါ့။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ၂၀၀၈ မႇာျဖစ္ခဲ့တဲ့ နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းၿပီးေတာ့ ဒီေဒသကို သြား ေရာက္ၿပီး ေဒသမႇာရႇိတဲ့ ျပည္သူေတြ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနတာကို မ်က္ျမင္ ကိုယ္ေတြ႔ ေတြ႔ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ကို အခုေလွ်ာက္လႇမ္းေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို လုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ေျပာင္းလာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါကိုေရာ သမၼတႀကီးအျမင္ အေနနဲ႔ အဲဒါကိုမႇန္ပါသလား။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ကြၽန္ေတာ့္ကို ဧရာ၀တီတိုင္းက သာမန္မိဘႏႇစ္ပါးက ေမြးဖြားလာတဲ့သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီတိုင္းက ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ဇာတိျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း ၾကံဳေတြ႔ရတဲ့အခါမႇာ ကြၽန္ ေတာ္ကလည္း ဒီေဒသကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေပးဖို႔အတြက္ ကယ္ဆယ္ေရးေတြ လုပ္ေပးဖို႔အတြက္ တာ၀န္ရႇိတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီေဒသကို ကူညီေရးေတြ၊ ကယ္ဆယ္ေရးေတြ၊ ျပန္ လည္ထူေထာင္ေရးေတြ လုပ္ေပးတာလည္း ပါပါတယ္။ ကိုယ့္ေဒသျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျဖစ္မိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္တာမႇာ ဒီကိစၥတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေရာက္ရႇိပါတယ္။ ျပည္သူမ်ားနဲ႔လည္း ထိေတြ႔ပါတယ္။ ဒီအေတြ႔အၾကံဳေတြအရ ဒီအခ်ိန္မႇာေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ဖို႔လိုအပ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အားလံုးအတြက္ ဒီလိုလုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီတိုင္းရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳ တစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ 

CNA - ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးပါၿပီ။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အဲဒီအခါမႇာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးရဲ႕ ခံစားမႈရယ္၊ ေနာက္ဒီလိုေတြ႔တဲ့အခါမႇာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးနဲ႔ သူနဲ႔ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြမႇာ တူညီမႈရႇိၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြမႇာ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ရႇိတယ္ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သိလိုပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ပထမဆံုးေျပာခ်င္တာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ယူေပးတဲ့ National Hero ရဲ႕ သမီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ အစကတည္းက ဂုဏ္ယူတဲ့စိတ္ ရႇိေနပါတယ္။ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္မႇာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအပိုင္းေတြမႇာ သူနဲ႔ တပ္မေတာ္အစိုးရက အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရပိုင္းကတည္းက နည္းနည္းေလး ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ရႇိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ႏႇစ္ေပါင္းႏႇစ္ ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္က တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေက်ာခိုင္းဆန္႔က်င္ေနတဲ့သေဘာ ရႇိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ သူကလည္း ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးကို ႀကိဳးစားေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲဖို႔ က်င့္သံုးလိုက္တဲ့အခါမႇာ သူနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ကိစၥေတြကို ပူးေပါင္းၿပီးေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ႏိုင္ငံေရးမႇာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရေအာင္ ဒါေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့မႇ သူနဲ႔ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ႔တယ္။ ေတြ႔ၿပီးေတာ့မႇ သူနဲ႔ကြၽန္ေတာ္တို႔ တူညီတဲ့အခ်က္ေတြ၊ တူညီတဲ့ အခ်က္ေတြဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခုနကလို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္၊ စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္၊ ႏိုင္ငံေရး ေတြ တည္ၿငိမ္ေအာင္ ဒီလိုလုပ္မယ့္ အခ်က္ေတြ ဘံုတူညီတဲ့အခ်က္ေတြကို လက္တြဲၿပီး လုပ္ၾကရေအာင္ဆိုၿပီး ညႇိၾကတဲ့အခါမႇာ သူလည္းသေဘာ တူပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း တခ်ဳိ႕ကြဲျပားျခားနားတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ ရႇိမႇာပါ။ ဒါေတြကိုေတာ့ ေဘးမႇာအသာဖယ္ထားၿပီးေတာ့ သူနဲ႔ခုနကလို ျမန္မာႏိုင္ငံဘံုအက်ဳိးစီးပြားျဖစ္တဲ့ တုိင္းျပည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကိစၥ၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ကိစၥေတြကို အတူတကြ ပူးေပါင္းလက္တြဲလုပ္ဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရခဲ့ပါတယ္။ ခုနေမးခြန္းထဲမႇာ မတူညီတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ သိပ္အေထြအထူးေတာ့ မရႇိပါဘူး။ မတူတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ႏိုင္ငံကို စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ခ်င္တယ္။ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔အတြက္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေျဖေလ်ာ့ေပးေစခ်င္တယ္။ လံုး၀ ႐ုပ္သိမ္းေပးေစခ်င္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကမၻာကိုလႇည့္ၿပီး ေျပာတဲ့၊ ေတြ႔တဲ့အထဲမႇာေတာ့ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြကို ခ်က္ခ်င္းမလာဖို႔၊ စဥ္းစဥ္းစားစားနဲ႔ လုပ္ဖို႔ဆိုတာေတြက ဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ ကြဲ ျပားျခားနားမႈ ရႇိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒါေတြက ညိႇႏႈိင္းလို႔ရတဲ့ကိစၥေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ 

CNA - တပ္မေတာ္ထဲမႇာလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိုလားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြရႇိ သလို၊ ေရႇး႐ိုးစြဲေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြလည္း ရႇိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ထို႔အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မႇာလည္း စံႏႈန္းေတြကို အေလးထားတဲ့သူေတြ ရႇိသလို၊ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရႇိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားတယ္ဆိုရင္ ဒီလိုသေဘာထားမတူတဲ့ အဖြဲ႔ႏႇစ္ခုကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ လုပ္ႏိုင္မလား။ အလားတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ သူ႔ဘက္အုပ္စု ႏႇစ္စုကို ေအာင္ျမင္စြာ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္မလားဆိုတာကို သိရႇိလိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ပထမဦးစြာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မႇာ ေရႇး႐ိုးစြဲပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တိုးတက္တဲ့အျမင္ရႇိတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ထဲမႇာလည္း အလားတူ ရႇိမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ကြၽန္ေတာ္ တို႔ရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမႇာလည္း ရႇိမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဟာေတြက တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚမႇာ မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ျပသြားရင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္သေဘာထားအျမင္ရႇိတဲ့သူေတြက ေနာက္ကအလိုလို လိုက္ပါလာမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီလိုပဲ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ 

CNA - ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အမည္ကို တရား၀င္ျမန္မာလို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲေနပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း အရင္ကတည္းက ေခၚေ၀ၚတာကိုစြဲၿပီးေတာ့ Burma လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲတာေတြ ရႇိေနပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ 

တစ္ အခ်က္ကေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို မထိခိုက္၊ မနစ္နာေစဖို႔ပါ။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို မထိခိုက္ေစဖို႔ပါ။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ၀င္ေရာက္ျပီးေတာ့ စြက္ဖက္တာေတြေပါ့။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မထိခိုက္ေစဖို႔ပါ။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို မပ်က္ယြင္းေစဖို႔ဆိုျပီး ဒီမူ၀ါဒေလးရပ္ခ်မွတ္ျပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဖိတ္ေခၚေနပါတယ္။ . . .

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ အျမင္ကိုေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဥပမာ ခင္ဗ်ားရဲ႕နာမည္ ရႇိပါတယ္။ ခင္ဗ်ားနာမည္မေခၚပဲနဲ႔ အျခားနာမည္ေခၚရင္ စိတ္ထဲဘယ္လိုရႇိမလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုၿပီး သတ္မႇတ္ထားတယ္။ အ ျခားနာမည္ ေခၚရင္ေတာ့ စိတ္ထဲမႇာ မႀကိဳက္ဘူးေပါ့။ မေကာင္းဘူးေပါ့။

CNA - ျမန္မာႏိုင္ငံက သယံဇာတ ေပါႂကြယ္၀တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားကေျပာၾကတာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက သဘာ၀အရင္းအျမစ္ေတြကို တန္ဖိုးျမင့္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တာကို သိပ္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရႇိဘဲနဲ႔ သဘာ၀အရင္းအျမစ္လုပ္ငန္းေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ ဘယ္၀န္ႀကီးဌာန၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ လွ်ပ္စစ္စသျဖင့္ ဘယ္က႑ကို ပိုၿပီးေတာ့ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာကို သိလိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ပထမဦးဆံုး အေနနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို ကုန္ၾကမ္းအတိုင္း ေရာင္းေနရတာက ေငြေၾကးအေျခအေနေၾကာင့္၊ ေငြေၾကးျပႆနာေၾကာင့္ ထုတ္ၿပီးေတာ့ ေရာင္းေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ အနာဂတ္မႇာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို သံုးၿပီး စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ ရႇိပါတယ္။ ဥပမာ လွ်ပ္စစ္ထုတ္တဲ့ ဂတ္စ္တာဘိုင္ေတြ လုပ္ဖို႔ရႇိတယ္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာစက္႐ံုေတြ ဘိလပ္ေျမစက္႐ံုေတြ စသျဖင့္ Down Stream စက္႐ံု ေတြတည္ၿပီးေတာ့ ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို အသံုးခ်သြားဖို့ အစီအစဥ္ရႇိပါတယ္။ ဒါပထမ ေမးခြန္းပါ။ စီးပြားေရးမႇာ ဘယ္၀န္ႀကီးဌာနကိုပိုၿပီးေတာ့ အေလးထားသလဲဆိုရင္ စီးပြားေရးမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရည္မႇန္းခ်က္ ႏႇစ္ခုရႇိပါတယ္။ တစ္ခုကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားေတြ စားေရး၀တ္ ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည့္စံုဖူလံုဖို႔ ေနာင္တိုးလာမယ့္ လူဦးေရအတြက္ ျပည့္စံုဖူလံုေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အထူးသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ လယ္ယာက႑ပါပဲ။ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လယ္ယာက႑ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့မႇ လက္ရႇိထြက္ရႇိတဲ့ႏႈန္းထက္ ပိုမိုထြက္ရႇိေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ စိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ႀကီးဌာနကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ 

CNA - ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္းမႇာရႇိတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရရႇိခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါ ျမန္မာမႇာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အခါမႇာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို သိလိုပါတယ္။ 

ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ - တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္း မိုင္ေပါင္း တစ္ေထာင့္သံုးရာေလာက္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႇးပေ၀သဏီကတည္းက တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔တစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ ဆံလာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏႇီးတဲ့ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္းႏႇစ္ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အားလံုး၀ိုင္းၿပီး ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အခ်ိန္ ဘယ္ႏိုင္ငံကမႇ အကူအညီ မေပးတဲ့အခ်ိန္မႇာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အကူအညီေပးတာေတြ ရႇိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြ ၀င္ေရာက္ၿပီး လုပ္ေနတာေတြ ရႇိပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုတာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီကေန႔လည္း ရင္းႏႇီးတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ပင္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ ဆက္ဆံေစလိုတဲ့ဆႏၵ ရႇိပါတယ္။ ဟိုတုန္းကတည္းက တိုက္တြန္းေနပါတယ္။ အခုအစိုးရသစ္ေျပာင္းလာမႇတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ 

CNA - လက္ရႇိအေနအထားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြ၊ စီးပြားေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ၊ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ ျပဳလုပ္လိုသူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အထူးစိတ္၀င္စားေနၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ၊ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ အခြင့္အလမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး အေနနဲ႔ အေမရိကန္တို႔၊ ဥေရာပတို႔၊ အာဆီယံတို႔ ဘယ္ေဒသက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရႇင္ေတြကို ေရြးရမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေဒသကသူေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဦးစားေပးေရြးမလဲဆိုတာ သိရႇိလိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - အေရႇ႕ရယ္၊ အေနာက္ရယ္ မခြဲျခားပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒမႇာလည္း အေရႇ႕ရယ္၊ အေနာက္ရယ္ မခြဲျခားဘဲနဲ႔ အားလံုးနဲ႔ဆက္ဆံဖို႔အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီလိုမူခ်ထားပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးရႇိမယ့္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏံႇမႈဆိုရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုမဆို ေရြးခ်ယ္သြားမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏံႇမႈအပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မူ၀ါဒေလးခု ခ်မႇတ္ထားတာရႇိပါတယ္။ တစ္အခ်က္ကေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို မထိခိုက္၊ မနစ္နာေစဖို႔ပါ။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကာကို မထိခိုက္၊ မနစ္နာေစဖို႔ပါ။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ၀င္ေရာက္ၿပီးေတာ့ စြက္ဖက္တာေတြေပါ့။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မထိခိုက္ေစဖို႔ပါ။ ဒီမူေတြ ခ်ေပးထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ မပ်က္ယြင္းေစဖုိ႔ဆုိၿပီး ဒီမူ၀ါဒေလးရပ္ ခ်မႇတ္ၿပီး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏံႇမႈေတြကုိ ဖိတ္ေခၚေနတာျဖစ္ပါတယ္။ 

CNA - ခုနသမၼတႀကီးနဲ႔ ေျပာသလိုပဲ။ ပူတာအိုေဒသက သဘာ၀အေျခခံ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းလုပ္ဖို႔ အင္မတန္မႇ ေကာင္းမြန္တဲ့ေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကခ်င္ေဒသက ပဋိပကၡက မၿပီးျပတ္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကခ်င္လူမ်ဳိး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏႇင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္။ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြ ရႇိေသးတယ္ဆိုတာနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အရာေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတဲ့ က႑ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သိရႇိလိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔ကိစၥက ဦးစားေပး တစ္ျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔အတြက္ ဒီမိုကေရစီဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ရႇင္သန္ဖို႔အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္မႇာ ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ဖို႔အတြက္က ပထမ အေရးႀကီးပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ဖို႔အတြက္ဆိုတာမႇာလည္း ခုနကလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၀ိုင္းရံေနတဲ့ အင္အားစုေတြနဲ႔ အဆင္ေျပဖို႔အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ သူ႔အင္အားစုေတြက ႏိုင္ငံ ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမႇာ ပါ၀င္ဖို႔အတြက္ ဒါက အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း ဦးစားေပးၿပီးလုပ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္း၊ တစ္ၿပိဳင္တည္းမႇာပဲ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔ ရႇိပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ေတြက လြတ္လပ္ေရးစရက တည္းက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ရႇိပါတယ္။ အရင္အစိုးရအဆက္ဆက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေပမယ့္လည္း ေအာင္ျမင္တာရႇိတယ္၊ တခ်ဳိ႕မေအာင္ျမင္တာရႇိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစိုးရသစ္လက္ထက္မႇာ ဒီဟာေတြက အေမြခံအေနနဲ႔ ရလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘဲနဲ႕ တိုင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္၊ ဒီမိုကေရစီရႇင္သန္ေအာင္ ဘယ္လိုမႇလုပ္လို႔ မရပါဘူး။ မရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစိုးရသစ္ စတက္လာလာခ်င္း ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ဦးစားေပးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ အားလံုးလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔ ရႇိပါတယ္။ ၁၁ဖြဲ႔မႇာ ၁၀ဖြဲ႔ နဲ႔ ပစ္တာ၊ ခတ္တာ၊ တိုက္တာ ရပ္ဆိုင္းႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးသြားစရာေတြကေတာ့ ေရႇ႕ကိုဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားဖို႔ ရႇိပါတယ္။ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းမႇာေတာ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ တစ္ႏႇစ္ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ ဒီထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြေတာ့ ရႇိေနတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီကေနအထိေအာက္ေျခပိုင္းမႇာေတာ့ ပစ္တာ၊ ခတ္တာ၊ တိုက္တာေတြကေတာ့ ရႇိေနတုန္းျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ရႇိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီအဖြဲ႔ဟာလည္း မၾကာမီမႇာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္သြားႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ 

CNA - ကြၽန္မတို႔ သိရႇိထားတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက သမၼတသက္တမ္းတစ္ႀကိမ္ပဲ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကို ဘယ္လိုမ်ဳိးအေနနဲ႔ လူေတြအျမင္မႇာ အမႇတ္တရ ရႇိေနေစခ်င္ပါသလဲ။ ဘယ္လိုမ်ိဳး မႇတ္မႇတ္သားသား ရႇိေနေစခ်င္ပါသလဲ။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တယ္ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ အသက္အရြယ္အရ၊ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ က်န္းမာေရးအရ ဒီလိုစဥ္းစားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံေရးအရ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ့္ လူမ်ဳိးေတြ၊ စီးပြားေရးအရ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ မ်ဳိးဆက္မ်ိဳးေတြ၊ ဒီလို မ်ဳိးဆက္မ်ဳိးက ဆက္ၿပီးေတာ့ တာ၀န္ယူသြားေစခ်င္ပါတယ္။ 

CNA - အခုလို သမၼတႀကီးရဲ႕ တန္ဖိုးရႇိလႇတဲ့ အခ်ိန္ေတြမႇာ ကြၽန္မတို႔ကို စကားေျပာခြင့္ေပးတဲ့အတြက္ အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဂုဏ္ယူပါတယ္ရႇင္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ - ကြၽန္ေတာ္ကလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။