အင္ဒို လႊတ္ေတာ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ ေစလႊတ္ရန္စီစဥ္

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။   ။ ကမၻာ့ မူဆလင္ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္
မွ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တဖြဲ႔အား ျမန္မာျပည္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္မ်ားအေရး သြားေရာက္ေလ့လာရန္ ေရြးခ်ယ္ေစ
လႊတ္မည္ဟု သိရသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ မူဆလင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနသည္ဆိုသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သြားေရာက္ေလ့လာရန္ အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ MarzukiAlieကဆိုသည္။

“ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တခု ေစလႊတ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး (ႏိုင္ငံျခားေရးရာ)လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီနဲ႔ က်ေနာ္ ေဆြးေႏြးပါမယ္” ဟု အင္ဒိုနီးရွား လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ Marzuki အား ကိုးကား၍ The Jakata Post သတင္းတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။“မူဆလင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ဟာ သူတို႔အတြက္ တိုက္ပြဲ ၀င္ရပါ့မယ္။ ဒါမွသာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ပါ၀င္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Marzuki Alie က ျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားသြားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္အတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္
ေလ့လာသြားခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Tomas Ojea Quintana ကလည္း လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုထားၿပီး ထိုလုပ္ငန္းအတြက္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ လႊတ္ေတာ္အား တာ၀န္ ေပးအပ္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳသြားခဲ့သည္။ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၇ ႏိုင္ငံျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ OIC ေခၚ ကမၻာ့မူဆလင္ အဖြဲ႔ၾကီးကလည္း အခ်က္အလက္ စူးစမ္းရွာေဖြေရး မစ္ရွင္တခုအား ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေနရာသို႔ ေစလႊတ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။၎တို႔ ေစလႊတ္မည့္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး မစ္ရွင္အား လက္ခံခြင့္ျပဳရန္ ျမန္မာအစိုးရအား နားခ်ေျပာဆိမည္ဟုလည္း OIC အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Ekmeleddin Ihsanoglu က ဆိုသည္။ 

ဇူလိုင္လအတြင္းက လန္ဒန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Ansar Burney Trust International မွ ပါကစၥတန္ လူ႔အခြင့္အေရးေခါင္းေဆာင္ Ansar Burney ႏွင့္အဖြဲ႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ျငင္းပယ္
ခံခဲ့ရဖူးသည္။ ထိုစဥ္က လန္ဒန္ရွိ ျမန္သံရံုးက စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔မ်ားကို ရခုိင္ျပည္နယ္
သို႔ ၀င္ခြင့္မေပးဟု Ansar Burney အား အေၾကာင္းျပန္ၾကားခဲ့သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ာ အတြင္း ႏွစ္ဘက္ ေသဆံုးမႈစာရင္းကို အစုိးရက တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ စုစုေပါင္း ၈၀ ထက္ မပိုေသာ္လည္း ၎မွာ “အလြန္အကၽြံ ေလွ်ာ့တြက္ထားျခင္းမွ်သာ” ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္အေျခစိုက္လူ႔အခြင့္အေရေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႔(HRW)ကသတ္မွတ္သည္။

ပါကစၥတန္ ဆြန္နီ မူဆလင္ေကာင္စီတခုျဖစ္သည့္ (SIC)ကလည္း ကရာခ်ီၿမိဳ႕တြင္ တနလၤာေန႔က ဆႏၵျပပြဲတခု
ျပဳလုပ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မူဆလင္မ်ား သတ္ျဖတ္ခံေနရမႈကို ရံႈခ်ၿပီး ထိုေသြးထြက္သံယိုမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေစေရးအတြက္ OIC ႏွင့္ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားအား ထိေရာက္ေသာက႑မွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ တိုက္တြန္းလိုက္သည္။ ထို႔ျပင္ ပါကစၥတန္ရွိ Jamiat-e-Ulemah Pakistan ပါတီကလည္း ျမန္မာျပည္ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး တႏိုင္ငံလံုး ဆႏၵျပပြဲ၊ ခ်ီတက္ပြဲမ်ားကို ေသာၾကာေန႔တြင္ ဆင္ႏႊဲၾကရန္ ေဆာ္ၾသထားသည္။ ျပင္သစ္ ဒု-ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး Vincent Floreani ကလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အေျခအေနႏွင္ပတ္သက္၍ “လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက အရပ္သားေတြအေပၚမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ ရာအၾကမ္းဖက္ အျပဳအမူ ေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားအားလံုးအေပၚမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမျပဳဘဲ အကာအကြယ္ေပးဖို႔နဲ႔ မတရားျပဳက်င့္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားကို ေတာင္းဆိုလိုပါတယ္”ဟုတနလၤာေန႔ကေျပာဆိုလိုက္သည္။

ထိုသို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အဓိကရုဏ္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ေတာင္းဆိုေနၾကစဥ္ အတြင္းမွာပင္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား တနဂၤေႏြေန႔က ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာကာ လူ သံုးဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အနည္းတံုး ငါးဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု အစိုးရအရာရွိအား ကိုးကား၍ AFP သတင္းတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။