အဓမၼ ျပဳက်င့္ခံရသည့္ ကေလးကို ခိုးမႈျဖင့္ ျပန္ဖမ္းဆီး

အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးကို ၿခိမ္းေျခာက္ အဓမၼ က်င့္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရေသာ စားေသာက္ ဆုိင္ပုိင္ရွင္ အမ်ိဳးသား၏ ဇနီးသည္က ၎ မိန္းကေလးကို ခိုးမႈျဖင့္ ျပန္လည္ အမႈဖြင့္ ဖမ္းဆီးထားသည္ဟု သိရ သည္။

တ႐ုတ္သံ႐ံုးေရွ႕တြင္ ေစာင့္ေနသည့္ ျပည္သူ႔ရဲမ်ား (ဓာတ္ပံု – Reuters)

အဆိုပါ မိန္းကေလးသည္ အတန္းပညာကို မသင္ဘူး ခ့ဲေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္ ေျမာက္ဥကၠ လာပရွိ ခ်ယ္ရီ စားေသာက္ ဆိုင္တြင္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္က လုပ္အားခ တလ က်ပ္ ၁ ေသာင္းခြဲျဖင့္ အလုပ္ လုပ္ရန္ မိဘ မ်ားက အပ္ႏွံ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎ကို ဆိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသားက ၆ ႀကိမ္ တုိင္တုိင္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ ခဲ့ၿပီး ဆုိင္ရွင္၏ ဇနီး သိရွိ သြားသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပႆနာ တစံုတရာ ျဖစ္လာ မည္ကို စိုးရိမ္ သျဖင့္ ဆိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသား၏ အစ္မ အိမ္သို႔ တလခန္႔ ပို႔ထားခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ ေျမာက္ ဥကၠ လာပ ေရာင္ျခည္သစ္ လၻက္ရည္ဆိုင္ သို႔ ပို႔ထားခဲ့ၿပီး ၎ေနရာတြင္ မလံုၿခံဳဟု ဆိုကာ လာေရာက္ေခၚ ယူ၍ ေအာင္မဂၤလာ ကားကြင္းရွိ သန္႔စင္ခန္းတြင္ ၃ လခန္႔ သြားေရာက္ ကူညီ လုပ္ကိုင္ ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယင္းေ နရာတြင္ မၾကာခဏ လာေရာက္ ၿခိမ္းေျခာက္ၾကေၾကာင္း၊ ၎ေနာက္တြင္မွ ေနအိမ္သို႔ ဆက္သြယ္ရန္ ဖုန္းနံပါတ္ကို ရွာေတြ႔ကာ ဆက္သြယ္ ခဲ့ရေၾကာင္း မိန္းကေလးက ၎ အဖမ္းမခံရမီ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာဝတီကို ရွင္းျပခဲ့သည္။

“သမီးကို အဓမၼ က်င့္ၿပီးေတာ့ အျဖဴေရာင္ ေဆးတလံုး တုိက္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေျပာနဲ႔၊ နင္ေျပာရင္ နင့္ကို သတ္မယ္ လို႔လည္း ၿခိမ္းေျခာက္တယ္” ဟု သူက ေျပာဆိုခဲ့သည္။

အဓမၼ မႈျဖင့္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ခံထားရသူ စားေသာက္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္ ဦးျမင့္ေအာင္၏ ဇနီးက ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၃ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ အဆိုပါ မိန္းကေလးသည္ က်ပ္ ၃ သိန္းတန္ လက္ပတ္နာရီႏွင့္ ပိုက္ဆံ က်ပ္ ၂ ေသာင္း ခိုး ယူခဲ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္ ေျမာက္ဥကၠလာပ ရဲစခန္းသို႔ တိုင္ၾကား ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ရန္ကုန္ နတ္ေမာက္ လမ္းရွိ အမ်ိဳးသမီးကေလးသူငယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေက်ာင္းသို႔ ၂၄ ရက္ေန႔က ပို႔လိုက္ သည္ဟု စခန္းမႉး ဦးညီညီလြင္က ဧရာဝတီသို႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။

“ကေလး မကိုေတာ့ ခိုးမႈနဲ႔ ဖမ္းထား ပါတယ္။ (ပ) နံပါတ္ ၁၀၄၊ ၁၃ ပုဒ္မ ၃၈၁ နဲ႔ စြဲ ထားတယ္။ သူ႔ကိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ေက်ာင္းမွာ ေနာက္လ ၈ ရက္ေန႔ အထိ ထားသြားမွာပါ။ ဒီၾကားထဲ တရားရံုးက ေခၚမွ သြား ထုတ္ေပးမယ္” ဟု စခန္းမႉးက ဆိုသည္။

မိန္းကေလး၏ မိဘမ်ား ရဲစခန္းတြင္ အမႈသြားဖြင့္စဥ္ ကတည္းက ဆုိင္ရွင္၏ ဇနီးျဖစ္သူသည္ ၎ေနအိမ္မွ ပစၥည္းမ်ား ေပ်ာက္သြားခဲ့ ေသာေၾကာင့္ မိန္းကေလးကို ခိုးမႈျဖင့္ အမႈဖြင့္တုိင္ၾကားမည္ဟု ေျပာဆို ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

မိန္းကေလးအား စားေသာက္ဆုိင္ ပိုင္ရွင္မ်ားက တျခား အရပ္သို႔ ပို႔ေဆာင္ ခဲ့ခ်ိန္တြင္ အ၀တ္ ၁၀ ထည္ခန္႔ သာ ယူသြားၿပီး မည္သည့္ ပစၥည္းမွ ခိုးယူ ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း အဆိုပါ မိန္းကေလးက အဖမ္းမခံရမီ ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာျပခဲ့သည္။

“သမီးကို သူတို႔ အိမ္ကေန တျခားေနရာ ေျပာင္းခုိင္းတုန္းက ၀တ္စရာကလြဲၿပီး ဘာမွ မယူဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ တန္ဖိုးႀကီး တဲ့ နာရီ ေတြ၊ ပိုက္ဆံေတြလည္း မခုိးပါဘူး။ ေျပာင္းဖို႔ ေခၚသြားတဲ့ေနရာ သြားတဲ့ အခ်ိန္ေတာင္ ပိုက္ဆံ တျပားမွမရွိဘူး” ဟု သူက ဆိုသည္။

ဤအမႈကို မိန္းကေလးဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ယက္မွ ေရွ႕ေန တဦးက မိန္းကေလး ငယ္၏ လက္ထဲတြင္ ခိုးရာပါ ပစၥည္း မေတြ႕ရသျဖင့္ ခိုးမႈ မေျမာက္ေၾကာင္း၊ လည္ဆည္ တုိင္ၾကား ျခင္းသာ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ တရားရံုးတြင္ ရံုးတင္ စစ္ေဆးသည့္ အခါ အဆိုပါ အမႈကို တရား မွ်တမႈ ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္ကာ လိုအပ္သည္မ်ားကို ကူညီ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

မိန္းကေလးကို ပစၥည္းခိုးသည္ဟု တုိင္ၾကားျခင္းမွာ လုပ္ဇာတ္သာျဖစ္ၿပီး မိန္းကေလးကို တျခားေနရာသို႔ ပို႔သည့္ အခ်ိန္တြင္ ဇာတ္လမ္း စဥ္ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ အလြန္ပင္ ရုပ္ဆိုးသည့္ ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း မိန္းကေလးကို လိုက္လံ ကူညီေပးေနသည့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကေလး သူငယ္ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ ႔မွ ေဒၚေလးေလးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

အသက္ မျပည့္ဘဲ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံရသူ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံ ခဲ့ရသူ မိန္းကေလး၏ အမႈတြင္ က်ဴးလြန္သူကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေသာ္လည္း အမႈငယ္ေစရန္ ႀကံစည္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ မိန္းကေလးဘက္မွ အၿပီးတုိင္ ေဆာင္ရြက္ ကူညီ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူက ဆုိသည္။

ဆိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသား ဦးျမင့္ေအာင္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၁ ရက္ေန႔က ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ထားကာ (ပ) နံပါတ္ ၃၅/ ၁၃/ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၇၆ ႏွင့္ အမႈဖြင့္ထားၿပီး တိုင္ၾကား စြဲဆိုခဲ့ သည့္ တျခား အမႈတမႈ ျဖစ္ေသာ လူကုန္ကူးမႈကိုမူ အမႈမေျမာက္သျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာက လက္မခံေၾကာင္း စခန္းမႉး ဦးညီညီလြင္က အတည္ျပဳ ေျပာဆိုသည္။

၎က “ဒီလ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ဦးျမင့္ေအာင္ကို အမႈစစ္ဖို႔ ရံုးခ်ိန္း ေခၚထားပါတယ္” ဟု ဆုိသည္။

ခ်ယ္ရီ စားေသာက္ဆုိင္ပိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးကို ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္ ၍မရေပ။

“သမီးကေတာ့ အဲဒီပိုင္ရွင္ ႏွစ္ဦးစလံုး ေထာင္က်ေစခ်င္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္ ညအိပ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ ရမယ္ဆို ရင္လည္း မလုပ္ရဲေတာ့ဘူး။ သမီးလို အရြယ္ရွိတဲ့ သူေတြအားလံုးလည္း ညအိပ္ၿပီး အိမ္ေဖာ္ လုပ္ရမ ယ္ဆုိရင္ မလုပ္ဖို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု မထက္ထက္က ေျပာသည္။

မိန္းကေလးငယ္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ခံရသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကူညီခ်င္ေသာ္လည္း ရဲမႈခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရဲဌာန ကိုသာ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ (ILO) မွ တာ၀န္ရွိသူ တဦးက ဆုိသည္။

ကေလး သူငယ္ အခြင့္အေရးမ်ား ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ လက္မွတ္ ေရးထုိးခ်ဳပ္ဆုိ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ေရာက္မွသာလ်ွင္ လက္ မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္း၊ စာခ်ဳပ္ တြင္အခ်က္ေပါင္း ၅၄ ခ်က္ပါ၀င္ၿပီး အခ်က္ ၄၀ အထိ ကေလး အခြင့္ အေရး ေဖာ္ျပထားကာ၊ က်န္ ၁၄ ခ်က္သည္ အစုိးရမ်ား ဘက္မွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ ရမည့္ အပုိင္းကုိ ျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ကေလးသူငယ္၏ အသက္ အပုိင္းအျခားကုိ ႏုိင္ငံတကာတြင္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္အထိ သက္မွတ္ထားၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္မူ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အထိသာ ကေလးအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ အသက္ ၁၆ ႏွစ္မွ ၁၈ ႏွစ္ကို လူငယ္ ဟု သတ္မွတ္ထားသည္။

ဧရာ၀တီ